Ölüm Bilincine Yönelik Düşünceler Bağlamında Macbeth’in Sinemadaki İzdüşümüne İlişkin Bir İnceleme

Yıl 2020, Özel Sayı (2) Mayıs 2020, 20 - 39, 29.05.2016

Melike Büyü

https://doi.org/10.31122/sinefilozofi.675600

Öz

İnsan için temel hakikat onun ölümlü olmasıdır. İnsan, diğer canlılardan farklı olarak, eylemlerini sonlu olduğunun bilinciyle gerçekleştirir. Ölüm, yaşamın bir anlamının olup olmadığı üzerine bir sorgulamayı açık hale getirir. Sonluluk insana, yaşamın bulunulan an ve zaman içinde değerli ve anlamlı kılınması için bir neden vermektedir. Yaşamın bir sınırının olduğunun bilincine varıldığında, onu değerli ve anlamlı kılmak adına harekete geçme fırsatı yakalanır. Çünkü yaşam geçici ve insan ölümlü olduğuna göre, insan eylemlerini anlamlı kılmanın ve yaşamını haklı çıkarmanın bir yolunu bulmalıdır. Her gün benzer eylemleri sürdürmeye yazgılanan insan, bir gerçeklik olan ölümü göz ardı ettikçe ve ölüme meydan okumadıkça, ona öğretilen değerler, doğrular ve yasalar altında yaşamaya mahkûm olur. Edilginliğini yenemez. Ölüm göz ardı edildiği sürece, sıradan ve anlamsız eylemlerden kurtulmak zorlaşır ve insan kendini aşamaz. Bunun aksine, ölüm bilincine varıldığında, yaşamın anlamsızlığı, acıları, mutsuzlukları veya mutlulukları olumlanarak, varoluşun bir hiçliğe değil, bir değere dönüşmesi sağlanır. Bu bağlamdan yola çıkılarak, çalışmada ölüm bilincinin önemi ve sonluluğun insanın yaşamında asıl değerli yan olduğunu ortaya koymak amaçlanmaktadır. Buradan hareketle bu çalışmada, öncelikli olarak, düşünce tarihi boyunca ölüm bilincine dair fikirler ortaya koymuş filozofların düşüncelerinden yararlanılmıştır. Bu düşüncelerin izinden gidilerek ilkin Shakespeare’in Macbeth tragedyası üzerinden ve sonrasında Akira Kurosawa’nın Macbeth’in film uyarlaması üzerinden hareket edilerek ölüm bilincinin, varoluş üzerindeki önemi, detaylı bir şekilde incelenerek açıklanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

ölüm, sinema, felsefe, macbeht, akira kurosawa

Teşekkür

Çalışmamı hazırlamamda ve geliştirmemde bana her zaman destek olan Çağdaş. E. Çağlıyan hocama ve çalışmama verdiği destekten ötürü Serdar Öztürk hocama teşekkürü bir borç bilirim.

Kaynakça

• Referans1 Camus, Albert (2009). Başkaldıran İnsan, çev . Tahsin Yücel, İstanbul: Can Yayınları
• Referans2 Camus, Albert (2013). Yabancı, çev.Tahsin Yücel, İstanbul: Can Yayınları
• Referans3 Camus, Albert. (2011). Sisifos Söyleni, çev. Tahsin Yücel, İstanbul: Can Yayınları
• Referans4 Camus, Albert. (2015). Caligula, çev. Ayberk Erkay, İstanbul: Can Yayınları
• Referans5 Çağlıyan ÇE (2017). Tragedyanın Özündeki Dionysosçu Bilgelik ve Sinemadaki İzleri. Sinefilozofi; 2(3):35-56. ( Uluslararası Hakemli Dergi )
• Referans6 Friedrich, Hegel (2011). Mantık Bilimi, çev.Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınevi
• Referans7 Friedrich, Hegel. (2016). Tinin Görüngübilimi, çev.Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınevi
• Referans8 Friedrich, Nietzsche. (2001). İyinin ve Kötünün Ötesinde, çev. Prof. Dr. Ahmet İnam, İstanbul
• Referans9 Friedrich, Nietzsche. (2011). Ahlakın Soykütüğü, çev. Zeynep Alangoya, İstanbul: Kabalcı Yayınevi
• Referans10 Friedrich, Nietzsche. (2016). Tragedyanın Doğuşu, çev. Mustafa Tüzel, İstanbul: İthaki Yayınevi
• Referans11 Gılgamış Destanı, (2016). çev. Sait Maden, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları
• Referans12 Kojève, A. (2001). Hegel Felsefesine Giriş, çev. Selahattin Hilav, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
• Referans13 Malpas, Jeff., Solomon, R. (Ed.) (2017) Ölüm ve Felsefe, çev. Nur Küçük, İstanbul: İthaki Yayınları
• Referans14 Schopenhauer, A. (2017). Ölüm ve İçsel Doğamızın Yok Edilemezliği ile Olan İlişkisi, çev. Elif Yıldırım, İstanbul: Oda Yayınları
• Referans15 Shakespeare, William (2018). Macbeth, çev. Sabahattin Eyüpoğlu, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları
• Referans16 Shakespeare, William (2019a). Othello, çev. Özdemir Nutku, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları
• Referans17 Shakespeare, William (2019b). Hamlet, çev. Sabahattin Eyüpoğlu, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları
• Referans18 Shakespeare, William (2019c). Kral Lear, çev. Özdemir Nutku, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları
• Referans19 Shakespeare, William (2019d). Julius Caesar, çev. Sabahattin Eyüpoğlu, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları
• Referans20 Sophokles, (2018). Antigone, çev. Ari Çokona, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınevi
• Referans21 Tolstoy, L. (2014). İvan İlyiç’ in Ölümü, çev. Nihal Yalaza Taluy, İstabul: Can Yayınları