İSLÂM MEDENİYETİNİN MARUZ KALDIĞI İÇ TEHDİTLER

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 1 - 54, 30.06.2020

Nihat Dalgın

https://doi.org/10.30561/sinopusd.732304

Öz

İnsanlar, tarih boyunca farklı toplum ve medeniyetler oluşturmuşlardır. Kendilerine farklı dönemlerde rehberlik etsinler diye aralarından seçilen peygamberler de medeniyetlerin kurulmasında ya da devamında önemli rol üstlenmişlerdir. Özellikle insanlığın ortak kazanımı olan bilim, sanat ve teknolojik gelişmelerde her medeniyetin az çok katkısı bulunmaktaysa da tarihi süreçte medeniyetler arasındaki rekabet ve bazen de çatışma hep olagelmiştir. Medeniyetlerin uzun süreli ayakta kalabilmelerinin unsurlarından biri, kendi kültür ve geleneklerini dış etkenlerin saldırısına karşı korumak olmuştur. Ancak bazı durumlarda kendi mensuplarından gelen iç saldırılar, o medeniyeti sarsmakta ve mensuplarının medeniyet imgelerine karşı saygılarını ve güvenlerini dumura uğratmaktadır. İslam medeniyetinin odağında bulunan Yüce Allah’a ait özelliklerin kısmen bazı insanlarda da olduğuna inanılması, İslam’ın ikinci kaynağı olan Hz. Peygamberin İslam medeniyetinin orijininden çıkarılma çabası, İslam medeniyetinin kurucu metinlerini anlamada farklı bir yaklaşım sergilenmesi, ilk dönem İslam âlimlerine ve kaynak eserlere olan güvenin sarsılması, İslam medeniyetinde asırlardır kabul görmüş bazı konuların tartışmaya açılması ve İslam medeniyetindeki simgelerin parçalar halinde değerlendirilerek büyük resmin göz ardı edilmesi, İslam medeniyeti için birer tehdit oluşturmaktadır. Bu makaleyle ulaşılmak istenen hedef ise İslam medeniyetine mensup olan birey ya da topluluklar tarafından oluşturulan bu iç tehditlere dikkat çekmek, bunların İslam toplumlarındaki olumsuz yansımalarını tespit ve tayin etmeye çalışmaktır.

Anahtar Kelimeler

Hz. Peygamber, İslam Medeniyeti, Kur’an, Tehdit

Kaynakça

• Aclûnî Ebu’l-Fidâ İsmail b. Muhammed, Keşfü'l-Hafa ve Müzilü’l-İlbas, Mektebetü’t-Türasi’l-İslâmî, Haleb, ty.
• Ağaoğlu, Ahmet, Üç Medeniyet, MEB, İstanbul 1972.
• Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdillâh Muhammed b. Hilâl b. Esed eş-Şeybânî, Müsned, (Thk. Şuayb el-Arnavûd, Âdil Mürşid vd.), Müessesetu’r-Risâle, 1. Bsk., yy. 2001.
• Ali Haydar, Dureru’l-Hukkâm Şerhu Mecelleti’l-Ahkâm, İstanbul 1330.
• Ali Şeriatî, Medeniyet Tarihi, (Çev. İbrahim Keskin), Ankara 1987.
• Atay, Hüseyin, Kur’an’a Göre Araştırmalar IV, Atay Yay., Ankara 1995.
• Bayındır, Abdülaziz, “Hz Muhammed (A.S.)'ın Hüküm Koyma Yetkisi Var mıdır?”, SUN TV', 15 Aralık 2013, "Yaşayan Kuran Hz. Muhammed (S.A.V.)", Çınar Eğitim Kültür ve Dayanışma Derneğinin davetlisi olarak Konya Ticaret Odası Konferans Sa-lonu Sunumu, 30 Kasım 2013, https://www.youtube.com/ watch?v=ppi4CF2GFlY, 21 Nisan 2020.
• Bayındır, Abdülaziz, “Allah’ın Koyduğu Sınırların Aşılması ve Oruç Örneği”, Kitap ve Hikmet Dergisi, Sayı: 25, Nisan-Mayıs-Haziran, 2019.
• Bayındır, Abdülaziz, “Kitap Merkezli Dinden İnsan Merkezli Dine”, Kitap ve Hikmet Der-gisi, Sayı: 19, s. 4-12.
• Bayraklı, Bayraktar, Yeni Bir Anlayışın Işığında Kuran Tefsiri, Bayraklı Yay., 1. Bsk., İstanbul 2013.
• Beyaz, Zekeriyya, İslam ve Giyim Kuşam, Sancak Yay., İstanbul 2000. Beyhâkî, Ahmed b. Hüseyin b. Alî b. Mûsâ el-Husrevcirdî el-Horâsânî Ebû Bekr, el-Medhâl İle’s-Süneni’l-Kübrâ, (Thk. Muhammed Ziyâu’r-Rahmân el-A’zamî), Dâru’l-Hülefâ li’l-Kitâbi’l-İslâmî, Kuveyt ty.
• Beyhâkî, Şu‘abu’l-Îmân, (Thk. Abdulalî Abdulhamîd Hâmîd), Mektebetu’r-Rüşd, 1. Bsk., Riyâd 2003.
• Bezzâr, Ebû Bekr Ahmed b. Amr b. Abdilhâlik b. Hallâd b. Ubeydillâh el-Atekî, Müs-nedu’l-Bezzâr, (Thk. Mahfûzurrahmân Zeynullâh vd.), Mektebetu’l-Ulûm ve’l-Hikem, 1. Bsk., Medîne-i Münevvere 1988-2009.
• Bilmen, Ömer Nasuhî, Hukuk-ı İslâmiyye ve İstilâhât-ı Fıkhiyye Kâmusu, İstanbul ty.
• Bolay, Süleyman Hayri, Felsefî Doktrinler ve Terimler Sözlüğü, Akçağ Yay., 8. Bsk., An-kara 1999.
• Buhârî, Muhammed b. İsmâîl Ebû Abdillâh, Sahîhu’l-Buhârî, (Thk. Muhammed b. Zü-heyr b. Nâsır el-Nâsır), Dâru Tavki’n-Necât, 1. Bsk., yy. 1422.
• Cassâs, Ahmed b. Ali Ebû Bekr er-Râzî, Şerhu Muhtasari’t-Tahâvî, (Thk. İsmetullâh İnâyetullâh Muhammed vd.), Dâru’l-Beşâiri’l-İslâmiyye, 1. Bsk., yy., 2010.
• Cîzânî, Muhammed b. Huseyin b. Hasan, Meâlimu Usûli’l-Fıkh ‘inde Ehli’s-Sünne ev’l-Cemâ‘a, Dâru İbn Cevzî, Riyâd 1996.
• Çetinkaya, Bayram Ali, Medine’den Medeniyete, İnsan Yay., İstanbul 2013.
• Çolak, Abdullah, İslam Hukuku Tarihi ve İslam Hukukunun Kaynakları, İstanbul 2019.
• Dalgın, Nihat, Gündemdeki Tartışmalı Dinî Konular 2, Ensâr Neşriyât, İstanbul 2018.
• Dalgın, Nihat, İslam Hukukunda Boşama Yetkisi, İFAV, İstanbul 2001.
• Demircan, Ali Rıza, Hac ve Umre Yüceliğe Çağrıdır, Beyan Yay., İstanbul 2008.
• Demircan, Ali Rıza, Cariyeler ve Sömürülen Cinsellikleri, http://www.alirizademircan.net/ cariyelerin, 10 Mayıs 2020.
• Derviş el-Hût, Muhammed b. Muhammed Ebû Abdirrahmân el-Hût eş-Şafiî, Esne’l-Metâlib fî Ehâdisi Muhtelifeti’l-Merâtib, (Tah. Mustafâ Abdulkâdir Atâ), Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1. Bsk., Beyrut 1997.
• Ebû Dâvud, Süleymân b. el-Eş‘as b. İshâk b. Beşîr b. Şeddâd b. Amr el-Ezdî es-Sîcistânî, Sünen, (Thk. Muhammed Muhyiddîn Abdulhamîd), el-Mektebetu’l-Asriyye, Beyrut ty. Ebû Hamîd el-Gazzâlî, el-Mustasfâ min İlmi’l-Usûl, el-Matba‘atu’l-Emîriyye, 2. Bsk., Bûlâk 1322.
• Ebu’l-Ferec el-Cevzî, Cemaluddîn Abdurrahmân b. Alî b. Muhammed, el-Muntazam fî Târîhi’l-Ümem ve’l-Mülûk, (Thk. Muhammed Abdulkâdir Atâ, Mustafâ Abdu’l-Kâdir Atâ), Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1. Bsk., Beyrut 1992.
• Esed, Muhammed, Kur’an Mesajı (Meal-Tefsir), (Çev. Cahit Koytak, Ahmet Ertürk), İşaret Yay., Ankara 1999.
• Güler, İlhami, “Kur’an’da Kadın Erkek Eşitsizliğinin Temelleri”, İslami Araştırmalar, Cilt: 5, Sayı: 4, Ekim 1997, ss. 296-303.
• Hatemi, Hüseyin, İlahi Hikmette Kadın, İstanbul 1999.
• Huntington, S. P., Medeniyetler Çatışması mı?. Mustafa Çalık (Çev.), Murat Yılmaz (Der.), Medeniyetler Çatışması, Vadi Yay., Ankara 2005.
• Imıl, Muhittin, Küreselleşme ve Eriyen Kolektif Aidiyetler, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 19, Sayı: 15 Temmuz Özel Sayısı, ss. 73-88.
• İbn Haldun, Mukaddime, (Çev. Zakir Kadiri Ugan), İstanbul 1986.
• İbn Hazm, Ebû Muhammed Alî b. Ahmed b. Saîd el-Endülüsî el-Kurtubî, el-İhkâm fî Usûli’l-Ahkâm, (Thk. Ahmed Muhammed Şakir), Dâru’l-Âfâki’l-Cedîde, Beyrut 1983.
• İbnü’l-Hümâm, Kemaluddîn Muhammed b. Abdilvâhid es-Sivâsî Fethü’l-Kadîr, Dâru’l-Fikr, yy. ty.
• İbn Mâce, Abû Abdiillâh Muhammed b. Yezîd el-Kazvînî, Sünen-ü İbn Mâce, (Thk. Mu-hammed Fuâd Abdulbâkî), Dâru İhyâi’l-Kütübi’l-Arabiyye, Faysal Îsâ el-Bâbî el-Halebî, yy. ty.
• İbn Manzûr, Muhammed b. Mükrim b. Alî Ebu’l-Fadl Cemâlüddîn, Lisânu’l-Arab, Dâru Sâdır, 3. Bsk., Beyrut 1414.
• İbn Nüceym, Zeynüddin b. İbrahim, el-Eşbâh ve’n-Nezâir, Dımeşk 1986.
• İzzuddîn İbnu’l-Esîr, Ebu’l-Hasen Alî b. Ebi’l-Kerem Muhammed b. Abdilkerîm b. Abdil-vâhid eş-Şeybânî, el-Kâmil fi’t-Târîh, (Thk. Ömer Abdusselâm Tedmürî), Dâru’l-Kitâbi’l-Arabî, 1. Bsk., Beyrut 1997.
• Karadâvî, Yusuf, Sünneti Anlamada Yöntem, (Çev. Bünyamin Erul), Kayseri 1998.
• Kâsânî, Alâuddîn Ebû Bekr b. Mesud b. Ahmed el-Hanefî, Bedâi‘u’s-Senai’ fî Tertîbi’ş-Şerâi’, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2. Bsk., yy. 1986.
• Kurtubî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed b. Ebî Ferah Şemsuddîn, el-Câmi’ li-Ahkâmi’l-Kur’ân, (Thk. Ahmed el-Berdûnî-İbrâhîm Atfeyiş), Dâru’l-Kütübi’l-Mısriyye, 2. Bsk., Kâhire 1964.
• Meriç, Cemil, Bu Ülke, İletişim Yay., İstanbul 2015.
• Mevsılî, Abdullâh b. Mahmûd b. Mevdûd Mecduddîn Ebu’l-Fadl el-Hanefî, el-İhtiyâr li-Ta’lîli’l-Muhtâr, (Ta’l. Şeyh Mahmûd Ebû Dakîka), Matbaatu’l-Halebî, Kâhire 1937.
• Muhammed b. Muhammed b. Abdirrezzâk el-Hüseynî Ebu’l-Feyz Murtezâ ez-Zebîdî, Tâcu’l-Arûs, (Thk. Mecmûa mine’l-Muhakkîkîn), Dâru’l-Hidâye, ty.
• Müslim, el-Haccâc Ebu’l-Hasen el-Kuşeyrî en-Nîsâbûrî, el-Müsnedu’s-Sahîh, (Thk. Mu-hammed Fuâd Abdulbâkî), Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabiyyi, Beyrut ty.
• Nâsıruddîn Elbânî, Ebû Abdirrahmân Muhammed, Silsiletü’l-Ehâdîsi’s-Sahîha, Mektebe-tu’l-Meârif, Riyâd 1995.
• Okuyan, Mehmet Namaz, Yolculukta Dahi Kısaltılamaz https://www.youtube.com/watch? v= zTk7Kh2f2eY, 20 Şubat 2012.
• Öztürk, Yaşar Nuri, Kur’an’daki İslam, Yeni Boyut Yay., İstanbul 1995.
• Paçacı, Mehmet, Çağdaş Dönemde Kur’an’a ve Tefsire Ne Oldu, Klasik Yay., İstanbul 2013.
• Pazarbaşı, Erdoğan, Kur’an ve Medeniyet, Pınar Yay., İstanbul 1996.
• Sarıçam, İbrahim -Seyfettin Erşahin, İslam Medeniyeti Tarihi, TDV Yay., Ankara 2006.
• Senhuri, Abdurrezzâk Ahmed, Mesâdiru’l-Hak fi’l-Fıkhi’l-İslâmî, Camiatu’d-Devli’l-Arabiyye, 3. Bsk., Kahire1967.
• Tirmizî, Muhammed b. Îsâ b. Sevre b. Mûsâ b. ed-Dahhâk Ebû Îsâ, Sünenu’t-Tirmizî, (Thk. Ahmed Muhammed Şâkir vd.), Şirketu Mektebeti ve Matbaati Mustafâ el-Bâbî el-Halebî, 2. Bsk., Mısır 1975.
• Uludağ, Süleyman, İslam’da Faiz Meselelerine Yeni Bir Bakış, İstanbul 1988.
• Yıldız, Fatma, Kur’an ve Sünnete Göre Kadının Evliliğini Sona Erdirme Hakkı, Yayın-lanmamış Yüksek Lisans Tezi İstanbul Üniversitesi, İstanbul 2000.