M. Foucault'nun İktidarına Karşı J. Scott'un Direnişi: Söylem, Kapatma ve Gözetlemeye Karşı Alt-Politika

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 639 - 657, 30.11.2024

Nadir Ateşoğlu

https://doi.org/10.30561/sinopusd.1469956

Öz

Foucault iktidarı bir töz değil aksine bir ilişkiler ağı olarak tanımlamaktadır. İnsanın olduğu her yerde kaçınılmaz olarak bir iktidar ve iktidara maruz kalanlar vardır. Ona göre iktidarın olduğu her yerde doğal olarak direniş de bulunmaktadır. Ancak o genellikle direnişin nasıl olacağından ziyade muktedir olanların iktidarlarını sürdürme biçimlerini anlamaya çalışmaktadır. J. Scott ise özellikle zayıf olanların kendilerine uygulanan iktidar karşısında nasıl bir direniş biçimi benimsediklerine odaklanmaktadır. Bu çalışmanın amacı M. Foucault’nun iktidar odaklı perspektifine karşı J. Scott‘un gündelik ve dolaylı direniş biçimlerinin neler olabileceğini ve olası etkilerini tartışmaktır. Çalışmanın sonunda bir iktidar ilişkisinde bulunan tüm tarafların aktif özneler olarak bilinçli hareket ettiği değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

M. Foucault, J. Scott, İktidar, Alt politika

Etik Beyan

Makale teorik bir çalışma olduğundan etik kurul raporu gerektirmemektedir.

J. Scott's Resistance to M. Foucault's Power: Discourse, Confinement and Sub-Politics Against Surveillance

Öz

Foucault defines power not as a substance but as a network of relationships. Wherever there are people, there is inevitably power and those who are exposed to power. According to him, wherever there is power, there is naturally resistance. However, he generally tries to understand the ways in which the powerful maintain their power rather than how the resistance will occur. J. Scott, on the other hand, focuses on what kind of resistance, especially the weak, adopts against the power imposed on them. The aim of this study is to discuss what J. Scott's daily and indirect forms of resistance might be and their possible effects against M. Foucault's power-oriented perspective. At the end of the study, it was evaluated that all parties in a power relationship acted consciously as active subjects.

Anahtar Kelimeler

M. Foucault, J. Scott, Power, Sub-politics

Kaynakça

• Akay, A. (2016). Michel Foucault’da İktidar ve Direnme Odakları. Doğu Batı Yayınları.
• Ateşoğlu, N. (2022). Mikro Direnişler: Eleştirel Bir Pedagoji İncelemesi. Kriter Yayınevi.
• Bayat, A. (2006). Ortadoğu'da Maduniyet. (Ö. Gökmen, S. Deren, Çev.) İletişim Yayınları.
• Bozok, N. (2011). Biyoiktidara Özgü Bir Özne(l)leşme Pratiği Olarak Popüler Sağlıklı Yaşam Söylemi, Toplum ve Bilim, Birikim Yayınları, 122, 37-52.
• Carr, C.L. (1998). “Tomboy resistance and conformity: Agencyin social psychological gender theory.” Gender&Society 12, 528-553.
• De Certeau, M. (2009). Gündelik Hayatın Keşfi I, Eylem, Uygulama, Üretim Sanatları. (L.A. Özcan, Çev.) Dost Kitabevi Yayınları.
• Demir Güneş, C. (2013). Michel Foucault’da Söylem ve İktidar. Kaygı. Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi (21), 55-69.
• Deveci, C. (1999). “Foucault’nun İktidar Kavramsallaştırmasında Siyasal Boyutun Ayrıştırılamazlığı”. Doğu Batı, 3, 9, 25-44.
• Erdoğan, N. (2000). Devleti idare etmek: maduniyet ve düzenbazlık. Toplum ve Bilim Dergisi, 83, 8-31.
• Foucault, M. (1993). Ders özetleri. (S. Hilav, Çev.) Yapı Kredi Yayınları.
• Foucault, M. (2013). Güvenlik, Toprak, Nüfus. Collige De France Dersleri (1977-1978), (F. Taylan, Çev) İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Foucault, M. (2015). İktidarın Gözü. (I. Ergüden, Çev.) Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2016a). Özne ve İktidar. (I. Ergüden, O. Akınbay, Çev.) Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2016b). Bilginin Arkeolojisi. (V. Urhan, Çev) Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2017). Cinselliğin Tarihi. (H. U. Tanrıöver, Çev.) Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2019). Hapishanelerin Doğuşu. (M.A. Kılıçbay, Çev.) İmge Kitapevi.
• Hollander, JA., & Einwohner, RL. (2004). Conceptualizing resistance. Sociological Forum, 19, 533-554.
• Prasad, A., & Prasad, P. (1998). “Everyday struggles at the workplace: The nature and implications of routine resistance in contemporary organizations.” Research in the Sociology of Organizations, 15, 225-257.
• Rubin, J.W. (1996). “Defining resistance: Contested inter pretations of everyday acts.” Studies in Law, Politics, and Society, 15, 237-260.
• Scott, J.C. (2016). Toplum Gibi Görmek. (S. Torlak, Çev.) Zoom Kitap.
• Scott, J.C. (2018). Tahakküm ve Direniş Sanatları. (A. Türker, Çev.) Ayrıntı Yayınları.
• Scott, J.C. (1985). Weapons Of The Weak: Everyday Forms Of Peasant Resistance. University Press.
• Swingewood, A. (2014). Sosyolojik Düşüncenin Kısa Tarihi. (O. Akınbay, Çev.) Agora Kitaplığı.
• Özmakas, U. (2019a). Direnişin Mikro politikası. Mikro politika ve Gündelik Direniş. (Kitap içinde bölüm) Pinhan Yayıncılık.
• Özmakas, U. (2019b). Gündelik direniş ve direnişin koordinatları, Alternatif Politika, 11, 3, 651-674.
• Vinthagen, S., & Johansson, A. (2013). “‘Everyday Resistance’: Exploration of a Concept and its Theories”, Resistance Studies Magazine, 1, 1-46.
• Wickham, C. (1998). “Gossip and resistance among the medieval peasantry.” Past and Present, 160, 3-24.