Öz
Sanayi ve teknolojide yaşanan gelişmeler ile birlikte işyerlerinde
makineleşme yaygınlaşmaktadır. Bu durum çalışanların iş yerlerinde yeni
tehlikelere maruz kalmasına neden olmaktadır. Hem maddi hem de manevi
kayıplarla sonuçlanan iş kazaları işyerlerinde istenmemektedir. Bu kazaların
önlenmesi için alınacak iş sağlığı ve güvenliği önlemleri büyük önem arz
etmektedir. Bu çalışmada ülkemizde en çok iş kazasının yaşandığı dört sektörden
birisi olan inşaat sektöründe yaşanan iş kazaları ve bu kazalara neden olan
etkenler incelenmiştir. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun(SGK) yayınlamış olduğu
2004-2016 yılları arasında meydana gelmiş iş kazası verileri kullanılmıştır.
Ayrıca hem inşaat sektöründe hem de Türkiye genelinde yaşanan iş kazalarının
her yıl için Kaza Sıklık Oranı(KSO), Kaza Ağırlık Oranı(KAO) ve Kaza
Olabilirlik Oranı(KOO) değerleri hesaplanmıştır. Yapılan incelemeler sonucunda
inşaat sektöründe yaşanan iş kazası sayıları Türkiye genelinin ortalama
%11,22’sini oluştururken ölümlü iş kazası sayıları ortalama %31,35’ini
oluşturduğu görülmüştür. Yine inşaat sektöründe ortalama kaza olabilirlik
oranlarının iş kazası sayısı için Türkiye geneline yakın değerlerde, ölümlü iş
kazası sayıları için Türkiye genelinin iki katından daha fazla oranda olduğu
görülmüştür. İnşaat sektörü ülkemiz için yaşanan iş kazaları bakımından en
ölümcül sektör olarak karşımıza çıkmaktadır. İnşaat sektöründe yaşanan
kazaların nedenleri incelendiğinde insan düşmesi faktörünün en çok iş kazasına
ve ölüme neden olan etken olduğu görülmektedir. Bu sebeple inşaat sektörü
çalışanlarının özellikle verimli bir yüksekte çalışma eğitimi almış olmaları
gerekmektedir. Ayrıca çalışanlar işyerlerinde karşılaşabilecekleri tehlike ve
risklere karşı bilgilendirilmelidir. İş sağlığı ve güvenliği faaliyetlerinin
önemi hususunda tüm çalışanlar bilinçlendirilmelidir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akboğa, Özge, Baradan, Selim, İnşaat sektöründeki ölümlü iş kazalarının karakteristiklerinin incelenmesi: İzmir alan çalışması, 5. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sempozyumu, İzmir, 2015, s. 215-224.
- Altın, Mustafa, Kapıdaş, İlyas Furkan, Lorasokkay, Mehmet Ali, “Hatalı kurulan kalıp ve iskeleler sonucu meydana gelen iş kazalarının inşaat maliyetine ve ülke ekonomisine olan etkileri”, Selçuk-Teknik Dergisi, Sayı: 16, 2017, s. 55-70.
- Arıoğlu, Ergin, Arıoğlu, Nihal, “Türk İnşaat Sektöründe İş Kazalarının İstatistiksel Değerlendirilmesi ve En Aza İndirilmesi için Çıkış Yollarının Araştırılması”, Beton Prefabrikasyon, Sayı: 43, 1997, s. 16-21.
- Arıtan, Ali Ekrem, Ataman, Melike, “Kaza Oranları Hesaplamalarıyla İş Kazası Analizi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, Sayı: 17, 2017, s. 239-246. DOI:10.5578/fmbd.51762
- Balcı, Bilgin, Balcı, Eylem Özlem, Taçkın, Erturul Yerden, Aylin, “İş Kazalarında Mali Kayıplar”, İstanbul Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:6, 2013, 72-74.
- Barriuso, A. Romero, Escribano, B. M. Villena, Canamares, M. Segarra, Garcia, M. N. Gonzalez, Saiz, A. Rodriguez, “Analysis and diagnosis of risk-prevention training actions in the Spanish construction sector”, Safety Science, Sayı: 106, 2018, s. 79-91. https://doi.org/10.1016/j.ssci.2018.02.023
- Ceylan, Hüseyin, “Türkiye’deki İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Electronic Journal of Vocational Colleges, Sayı: 2(2), 2012, s. 94-104.
- Ceylan, Hüseyin, “Türkiye’de inşaat sektöründe meydana gelen iş kazalarının analizi”, International Journal of Engineering Research and Development, Sayı: 6(1), 2014, s. 1-6.
- Çavuş, Ali, Taçgın, Erturul, “Türkiye’de inşaat sektöründeki iş kazalarının sınıflandırılarak nedenlerinin incelenmesi”, Academic Platform Journal of Engineering and Science, Sayı: 4(2), 2016, s. 13-24.
- Forteza, Francisco J., Carretero-Gomez, Jose M., Sese, Albert, “Occupational risks, accidents on sites and economic performance of construction firms”, Safety Science, Sayı: 94, 2017, s. 61–76.
- Hola, Bozena, Nowobilski, Tomasz, Szer, Iwona, Szer, Jacek, “Identification of factors affecting the accident rate in the construction industry”, Procedia Engineering, Sayı: 208, 2017, s. 35–42.
- Hola, Bozena, Szostak, Mariusz, “Methodology of analysing the accident rate in the construction industry”, Procedia Engineering, Sayı: 172, 2017, s. 355 – 362.
- Hoyland, Sindre Aske., Skotnes, Ruth Østgaard, Holte, Kari Anne, “An empirical exploration of the presence of HRO safety principles across the health care sector and construction industry in Norway”, Safety Science, Sayı: 107, 2018, s. 161-172. http://dx.doi.org/10.1016/j.ssci.2017.07.003
- “İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği”, T.C. Resmi Gazete 28512, 2012.
- Lee, Wing Hang, Tse, Kam Hung Danny, Ma, Wai Kit Percy, “Applied technologies in minimizing accidents in construction industry”, Procedia Environmental Sciences, Sayı: 36, 2016, s. 54 – 56.
- Müngen, Uğur, “İnşaat Sektörümüzdeki Başlıca İş Kazası Tipleri”, Türkiye Mühendislik Haberleri Dergisi, Sayı: 469, 2011, s. 32-39.
- “Sektörel Bakış 2018-İnşaat”, https://home.kpmg.com/tr/tr/home/gorusler/2018/01/sektorel-bakis-2018-insaat.html, erişim tarihi: 14.05.2018.
- Sosyal Güvenlik Kurumu, “İş Kazası ve Meslek Hastalıkları İstatistikleri”, http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari, erişim tarihi: 16.05.2018Sousa, Vitor, Almeida, Nuno M., Dias, Luis A., “Risk-based management of occupational safety and health in the construction industry – Part 1: Background knowledge”, Safety Science, Sayı: 66, 2014, s. 75–86.
- Yağımlı, Mustafa, Ergin, Hande, “Türkiye’de İş Kazalarının Üstel Düzeltme Metodu ile Tahmin Edilmesi,” Marmara Fen Bilimleri Dergisi, Sayı: 4, 2017, s. 118-123. DOI: 10.7240/marufbd.305236
- Yağımlı, Mustafa, Hacıbektaşoğlu, Süleyman Enes, “Türkiye’de inşaat sektöründe yaşanan iş kazaları ve ölümlü iş kazası sayılarının tahmini”, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, Sayı: 22, 2018, s. 142-156.
- Yıldız, Serkan, Yılmaz, Mustafa, “Türk inşaat sektöründe çalışanların güvenlik kültürü düzeyinin ve güvenlik performansı ile ilişkisinin incelenmesi”, Journal of Polytechnic, Sayı: 20(1), 2017, 137-149.
- Yılmaz, Fatih, Tan, Oktay, “Bir inşaat şantiyesinde iş kazalarının neden olduğu iş-günü kayıplarının işverene maliyetinin belirlenmesi”, International Journal of Economic and Administrative Studies, Sayı: 14, 2015, s. 143-156.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | İKTİSAT-İŞLETME-FİNANS-PAZARLAMA-ULUSLARARASI İLŞ. |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 12 Kasım 2018 |
| Gönderilme Tarihi | 8 Ağustos 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 |