MOZART, BEETHOVEN VE SCHUBERT’İN PİYANO ESERLERİNİN İCRA UYGULAMALARINA BİR BAKIŞ

Yıl 2019, Sayı: 9, 1 - 15, 09.07.2019

Barış Lütfi Büyükyıldırım

Öz

Günümüzde W. A. Mozart, L. v. Beethoven ve F. Schubert’in piyano yapıtlarının yorumlanışında genellikle müzikal tutku ve yaratıcılık yerine, teknik parlaklık ve gösterişe önem veren anlayışlarla karşılaşılabilinir. Zaman zaman yarışmalarda, konserlerde ve kayıtlarda akıcı, notaların da ötesine geçen yorumculuk yerine; doğru notaları ve edisyonda yazılanları aynen çalmak çabasının öne çıktığı gözlemlenebilir. Yorumcular içgüdüsel olarak stilistik açıdan doğru şeyler yapmak isteseler de kendilerini belirli kriterlere kısıtlayarak yorumlamalar yapmak zorunda kalabilirler.

Çok iyi piyanist olduğunu bildiğimiz yukarıdaki besteciler, kendi müziklerini acaba nasıl çalarlardı, başkalarının nasıl çalmasını isterlerdi?

Bu makalenin amacı, piyanoda zamanla değişen yorum tekniklerinin bilincinde olarak, eserlerin orjinal estetiklerini yaşatmaya çalışmak, W. A. Mozart, L. v. Beethoven ve F. Schubert’in yorumculuğu üzerine araştırmalara dayanan örnekler vererek eserlerini aslına uygun olarak yorumlarken, aynı zamanda yaşayan, doğal ve heyecanlı icralara nasıl ulaşılabileceği hakkında öğrenci ve yorumculara yardımcı olmaktır.

Bu konuda müzik dünyasına ışık tutan Malcolm Bilson ile İcra Uygulamaları (Performance Practice) akımının diğer önde gelen isimlerinin kitaplarından ve yayınlanmış makalelerinden yararlanılmıştır.

Yapılan araştırmalara dayanılarak artikülasyon, cümleleme, süslemeler, dönem enstrümanları, edisyonlar ve doğaçlama hakkında unutulan, fakat yorumculuk için çok önemli olan kavramlar paylaşılmıştır.

Klasik müzikte günümüzde keşfedilecek daha çok şey olduğunu göstermek ve öğrencilerin notaların ardında olabilecekleri anlamak için nelere dikkat etmesi gerektiği konusunda faydalı olmak amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

İcra Uygulamaları, Performance Practice, Edisyonlar, Doğaçlama, Yorumculuk

PERFORMANCE PRACTICE IN MOZART, BEETHOVEN AND SCHUBERT

Öz

In the world of classical music, we tend to see performances of Mozart, Beethoven and Schubert’s music that favor, technical security and showmanship over creativity with musical passion, respect for the printed text over imagination. Even if students do something intuitively stylistically correct; they would find themselves surrounded by such criterium. Knowing that all these important composers were also great pianists, we tend to think about how they would interpret their own music and how they would prefer them to be interpreted by other performers? Purpose of this essay is, realizing the changes in performance traditions and also reviving the original aesthetics of the works by researching Mozart, Beethoven Schubert’s music and encouraging students on how they can play the music of these masters with excitement and spontaneity while keeping their original intentions. Books and published articles of Malcolm Bilson who helped me and the music world immensely, and other names associated with the Performance Practice movement will be used to prove my thesis. Books of the period will give information about forgotten musical traditions like, articulation, phrasing, ornamentation, period instruments, editions and improvisation. I would like to prove that there is still great knowledge to be discovered in classical music and help students to read what really lies behind the notes.

Anahtar Kelimeler

Performance practice, Editions, Improvisation, Interpretation

Kaynakça

• Bilson, M. (1995). Do we really know how to read Urtext Editions?. Piano&Keyboard Magazine, (182), s. 24-30.
• Bilson, M. (1992). Execution and Expression in the Sonata in E flat. Early Music, 20 (2), s. 237-43. 18/8/2007, http://links.jstor.org/sici?sici=0306-1078%28199205%2920%3A2%C237%3AEAEITS%3E2.0.CO%3B2-V
• Cooper, Barry. (1992). Systematische Anleitung auf Fantasieren auf dem Pianoforte. Music&Letters, 75. 13/08/2007, http://www.jstor.org/view/00274224/ap020281/02a00260/0.
• Frotscher, G. (1981). Performance Practises of Early Music. New York: Heinrichshofen Edition.
• Goldstein, J. (1991) Beethoven Enigma: Performance Practice and the Piano Sonata, Op. 111. New York: Peter Lang.
• Mozart, L. (1817) Versuch eine Gründlichen Violinschüle. Leipzig: C.F. Peters.
• Haarer, I. (1992) Beethoven und die historische Aufführungpraxis in Beethoven und die zweite Wiener Schule. Viyana: Universal Edition.
• Levin, R. (1998). Modern Schubert interpretation in the light of pedagocial sources of this day. Early Music, 26, (35), S.26-35.
• Levin, R. (1992). Improvised embellishments in Mozart music. Early Music, 20/2, s. 221-233 8/12/2016, http://www.jstor.org/view/03061078/sp040089/04×3488.
• Levin, Robert. (1997). Performance Preogatives in Schubert. Early Music, 25(4), s. 24-26.
• Türk, D. G. (1789). Clavierschule ode Anweisung zum Clavierspielen für Lehrer und Lehrende. Kassel: Barenreiter
• Beethoven, Ludwig van, Klavierkonzert Nr. 1 Op. 15, Arturo Benedetti Michelangeli (piyanist), Wiener Symphoniker, Carlo Maria Giulini, CD. Deutsche Grammophon GmbH Hamburg, 1997.
• Beethoven, Ludwig van, Klavierkonzer Nr. 1 Op. 15, Henle Verlag Münih. 1990
• Bilson, M. (2005). Knowing the Score, (DVD), Cornell University Press, Ithaca, NY. Tedarik edilebileceği adres: http://www.amazon.com