Yakınsak Teknolojiler, Yaratıcı Ekonomiler ve Yönetişim: Platformlar Döneminde Demokratik Bir İletişim Düzeni ve Kültür Politikası Diyalektiğini Yeniden Okumak

Year 2025, Volume: 16 Issue: 1, 153 - 165, 31.01.2025

Serhat Kaymas

Abstract

Bu çalışma, karşılaştırmalı kamu yönetişimi modelleri üzerinden bakarak, küresel ölçekte demokratik bir iletişim düzeninin nasıl geliştirilebileceğini sorgulamaktadır. Teknolojinin, siyasal, ekonomik ve sosyal alanlarda olduğu üzere kültürel uzam içerisinde de gittikçe genişleyen bir yer edinmesinin, ülkelerin teknoloji politikaları üzerinde hegemonya kuran sınırlı sayıdaki küresel akış platformunu görünür kıldığını belirleyen bu çalışma, kamu yönetişimi adına, küresel ölçekte teknoloji yönetimi için yeni bir perspektife ihtiyaç duyulduğunu belirlemiştir. Bu doğrultuda çalışma, platformlar ve egemen siyasa eğilimi arasındaki diyalektiği yakın dönemli gelişmeler üzerinden ele almaktadır. Çalışma son bölümünde kamu yönetişimi adına bir dizi alternatif yönetişim modeli önermektedir.

Keywords

Kültür Politikaları, Yakınsak Teknolojiler, Platform Ekosistemi, Teknoloji Politikaları

References

• Albornoz, A. Luis, Levia, M. Trinidad Garcia (2019). “Audiovisual Diversity in the Digital Era: Trends and Prospects”. Audiovisual Industries and Diversity: Economics and Policies in The Digital Era içinde. Der: Luis A. Albornoz ve M. Trinidad Garcia Levia. New York and London: Routledge. 185-201.
• Chalaby, Jean K (2023). “The Streaming Industry and The Platform Economy: An Analysis”. Media, Culture & Society. 1-20.
• Cotter, Kelley (2019). “Playing the Visibilty Game: How Digital Influencers and Algorithms Negotiate Influence on Instagram”. New Media & Society. Vol: 21(4). 895-913.
• Couldry, Nick ve Mejias, A. Ulises (2022). Bağlantının Bedelleri: Büyük Veri Çağında Veri Sömürgeciliği Tartışmalarına Bir Giriş. Çev: Gamze Boztepe. İstanbul: Nota Bene Yayınları.
• Crowley, Kate ve Head, W. Brian (2017). “The Enduring Challenge of Wicked Problems: Revisiting Rittel and Weber”. Political Science. Vol: 50. 539-547.
• Davis, Stuart (2023). “What is Netflix Imperialism? Interrogating The Monopoly Aspirations of The World’s Largest Television Network”. Information, Communication & Society. Vol: 26(6). 1143-1158.
• EU (2018). Audiovisual Media Service Directive. http://www.eur-lex.europe.eu. Erişim Tarihi: 17.07.2024. EU (2020). Digital Markets Act. https://commission.europa.ec. Erişim Tarihi: 16.07.2024.
• EU (2022). Single Market for Digital Services and Amending Directive. http://www.eur-lex.europe.eu. Erişim Tarihi: 17.07.2024.
• Euro News (2024). “AB’de Dijital Platfom Üzerinden Serbest Çalışanlara Yasal Statü Verilmesi Anlaşması Çöktü”. http://www.euronews.com. Erişim Tarihi: 15.07.2024.
• Flew, Terry (2021). Platform Regulation. Chambridge: Polity Publications.
• Foucault, Michael (2002). “Govermentality”. Power: Essential Works of Foucault 1954-1984. İçinde. Vol: 3. Ed: J. D. Faubin. London: Penguin Books.
• Gillespie, Tarleton (2018). Custodians of The Internet: Platforms, Content Moderation and The Hidden Decisions That Shape Social Media. New Haven and London: Yale University Press. Gorwa, Robert; Lechowski, Gregorz ve Schneib, Daniel (2024). “Platform Lobbying: Policy Influence Strategies and The EU’s Digital Services Act”. Internet Policy Review: Journal of Internet Regulation. Vol: 13(2). 1-26.
• Harari, Yuval Noah (2024). Neksus: Taş Devri’nden Yapay Zekâya Bilgi Ağlarının Kısa Tarihi. Çev: Çiğdem Şentuğ. İstanbul: Kolektif Kitap.
• Hylland, Ole Marius (2022). “Digital Cultural Policy, The Story of a Slow and Reluctant Revolution”. International Journal of Cultural Policy. Vol: 288(7). 813-828.
• Johnson, Simon ve Acemoğlu, Daron (2023). İktidar ve Teknoloji: Bin Yıllık Mücadele. İstanbul: Doğan Kitap. Juran (2024). “Pareto Principle (80&20 Rule) & Pareto Analysis Guide”. http://www.juran.com. Erişim Tarihi: 16.05.2024.
• Krarup, Troels ve Hurst, Maja (2023). “European Artificial Intelligence Policy as Digital Single Market Making”. Big Data & Society. January – June. 1-14.
• Napoli, M. Philip (2019). “Re-Evaluating The Long Tail: Implications for Audiovisual Diversity on the Internet”. Audiovisual Industries and Diversity: Economics and Policies in the Digital Era içinde. Ed: Luis A. Albornoz ve M. Triniad Garcia Levia. London and New York: Routledge Publications.85-99.
• Nicoli, Nico ve Iosifidis, Petros (2023). “EU Digital Economy Competition Policy: From Ex-Post to Ex-Ante. The Case of Alpabet, Amazon, Apple and Meta”. Global Media and China. Vol: 8(1). 24-38.
• Pitron, Guillame (2023). Dijital Cehennem: Bir Like’ın Ucuna Yolculuk. Çev: Alp Tümertekin. İstanbul: İş Bankası Yayınları.
• Poell, Thomas, Nieborg, David ve Duffy, Brooke Erin (2022). Platforms and Cultural Production. Chambridge ve Madford: Polity Press.
• Ranaivoson, Heritiana (2019). “Online Platforms and Cultural Diversity in the Audiovisual Sectors: A Combined Look at Concentration and Algorithms”. Audiovisual Industries and Diversity: Economics and Policies in the Digital Era içinde. Ed: Luis A. Albornoz ve M. Triniad Garcia Levia. London and New York: Routledge Publications.100-18.
• Resmi Gazete (2011). “Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Esasları Hakkında Kanun”. Resmi Gazete. Cilt:50, Sayı: 27863. http//www.mevzuat.gov.tr. Erişim Tarihi: 21.07.2024.
• Reuters (2024). “CrowdStike Update that Caused Global Outage Likely Skipped Checks, Experts Says”. http://www.reuters.com. Erişim Tarihi: 21.07.2024.
• Rindzeviciute, Egle (2022). “AI, a Wicked Problem for Cultural Policy? Preempting Controversy and The Crisis of Cultural Participation”. International Journal of Cultural Policy. Vol: 28(7). 829-844.
• Rioux, Michele ve Verdugo, Felipe (2019). “Digital Trade and Cultural Policy Nexus: A Challenge for the Promotion of the Diversity of Cultural Expressions in the Creative Economy”. Audiovisual Industries and Diversity: Economics and Policies in the Digital Era içinde. Ed: Luis A. Albornoz ve M. Triniad Garcia Levia. London and New York: Routledge Publications.119-136.
• Rittel, W.J Horst, Weber, M. Melvin (2017). “Dilemmas in a General Theory of Planning”. Policy Science. Vol: 4. 155-169. Sarkar, Christian ve Kotler, Philip (2024). “Wicked Problem: 10 Propherties of Wickedness”. http://www.wicked7.org/what-issue-wicked problems. Erişim Tarihi: 14.03.2024.
• Schumpeter, A. Joseph (2000). Capitalism, Socialism & Democracy. London and New York: Routledge.
• Srnicek, Nick (2017). Platform Capitalism. London: Polity.
• The Guardian (2018). “The Cambridge Analytica Files Revealed: 50 Million Facebook Profiles Harvested for Cambridge Analytica in Major Data Breach”. http://www.theguardian.com. Erişim Tarihi: 18.07.2024.
• UNCTAD (2022). Creative Economy Outlook: The International Year of Creative Economy for Sustainable Development Pathway to Resillent Creative Industries. Paris: United Nations Publications.
• UNESCO (2005). “Kültürel İfadelerin Çeşitliliğinin Korunması ve Geliştirilmesi Sözleşmesi”. http://www.unesco.org.tr. Erişim Tarihi: 09.06.2024.
• US House of Representatives (2020). Investigation of Competition in Digital Markets: Majority Staff Reports and Recommeditions. Washington DC: US House of Representatives Publications.
• Üstel, Füsun (2021). Kültür Politikasına Giriş: Kavramlar, Modeller, Tartışmalar. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Valtysson, Bjarki (2022). “The Platformisation of Culture: Challenges to Cultural Policy”. International Journal of Cultural Policy. Vol: 28(7). 786-798.
• Wasko, Janet (2019). “From Global Media Giants to Global Internet Giants: Reflections on Media Diversity”. Audiovisual Industries and Diversity: Economics and Policies in the Digital Era içinde. Ed: Luis A. Albornoz ve M. Triniad Garcia Levia. London and New York: Routledge Publications. 68-85.
• Web of Science (2024). “Topic Search: Pareto Principle”. http://www.webofscience.com. Erişim Tarihi: 15.05.2024.