MADDE BAĞIMLISI BİREYLERİN VE ÇOCUĞU BAĞIMLI OLAN AİLELERİN YAŞADIĞI SORUNLAR: VAN ÖRNEĞİ

Yıl 2021, Cilt: 24 Sayı: 2, 166 - 198, 24.04.2021

Zeki Duman Bengül Güngörmez Akosman

https://doi.org/10.18490/sosars.927234

Cited By: 1

Öz

Madde kullanımı ve bağımlılığı, birçok ülkede olduğu gibi Türkiye’de de özellikle de gençler arasında hızla artmaktadır. Zira Afganistan’da üretilip İran’a gönderilen maddelerin çoğu, Türkiye’nin de içinde yer aldığı “Balkan Rotası” üzerinden Avrupa’ya ve Avrupa’da üretilen sentetik opioidler de Türkiye üzerinden Ortadoğu ülkelerine sevk edilmektedir. Türkiye’de bu transferin gerçekleştiği illerin başında ise İran’dan gelen uyuşturucu maddelerin İstanbul’a sevkinde önemli bir rol oynayan Van ili gelmektedir. Dolayısıyla bu çalışma, madde kullanımının ve ticaretinin yoğun bir biçimde yapıldığı Van’da madde bağımlısı bireylerin ve çocuğu bağımlı olan ebeveynlerin yaşadığı sosyal, ekonomik ve psikolojik sorunlara odaklanmıştır. Toplamda 20 kişiyle yapılan mülakatlar ve bu mülakatlardan elde edilen bulgular, Van’da maddeye erişimin kolay, fiyatının ucuz, genç işsizliğin yüksek, istihdam ve yatırımım düşük, ailelerin çok çocuklu ve eğitimsiz olmasının ama daha da önemlisi bazı çevrelerin uyuşturucu ticaretini zenginleşmenin ve geçinmenin bir aracı olarak görmesinin, kentte hem madde kullanımını hem de kaçakçılığını artırdığını göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

madde kullanımı, bağımlılık, kaçakçıllık, uyuşturucu, Van

Kaynakça

• Akbaba, T. (2011). Kartal- Kadıköy Bölgesi Çocuk Suçluluğu Profili. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Bahar, A. (2018). Uyuşturucu Madde Kullanımının Nedenleri ve Bağımlılık Oluşum Sürecinde İletişimsel Yaklaşımların Rolü ve Önemi: Polis Kayıtları Üzerinden Olgusal Bir İnceleme. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences, 55, 1-36.
• Başkurt, İ. (2003). Gençlik, Madde Bağımlılığı ve Korunma Yolları. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 8, 73-114. Berger, P. L. (2005). Kutsal Şemsiye, İstanbul: Rağbet Yayınları.
• Bircan S., & Erden, G. (2011). Madde Bağımlılığı: Aile ile İlgili Olası Risk Faktörleri, Algılanan Ebeveyn Kabul-Reddi ve Çocuk Yetiştirme Stilleri. Çocuk ve Ruh Sağlığı Dergisi, 18(3), 211-222.
• Dönmezer, S. (1987). Hukuk ve Uyuşturucu, Alışkanlık Yaratıcı Maddeler: Kriminolojik Yaklaşım, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 43, 457-474.
• EGM (2019). T.C. İçişleri Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, “2019-Türkiye Uyuşturucu Raporu”, http://www.narkotik.pol.tr/kurumlar/narkotik.pol.tr/tubim/ulusal%20yayınlar/2019-turkıye-uyusturucu-raporu.pdf.(E.T:26.12.2020).
• EMCDDA (2019). “Avrupa Uyuşturucu Raporu 2019: Eğilimler ve Gelişmeler”, https://www.emcdda.europa.eu/system/ files/ publications/ 11364 /20191724_ TDA T1 9001 TRN_PDF.pdf, (Erişim Tarihi: 13.06.2020).
• Goffman, E. (2014). Damga: Örselenmiş Kimliğin İdare Edilişi Üzerine Notlar (Çev. Ş. Geniş-L. Ünsaldı-S.N. Ağırnaslı). Ankara: Heretik Yayıncılık.
• Goldenberh, I., & Stanton, M. & Goldenberg, H. (2012). Family Therapy an Overview, Belmont: Brookscole Cengage Learning.
• Gökpınar, M. (2007). Sosyal ve Kriminal Boyutlarıyla Çocuk Suçluluğu. TBBB Dergisi, 72-206.
• Gövebakan R., & Duyan, V. (2015). Madde Bağımlılığı ve Aile, İstanbul: Yeni insan Yayınları.
• Graham-Clay, S. (2005). Communicating with Parents: Strategies for Teachers. School Community Journal, 1, 117-129.
• Havaçeliği Atlam, D., & Yüncü, Z. (2017). Üniversite Öğrencilerinde Sigara, Alkol, Madde Kullanım Bozukluğu ve Ailesel Madde Kullanımı Arasındaki İlişki, Klinik Psikiyatri, 20, 161-170. https://www.tuik.gov.tr/#van-65 (ET:25.12.2020).
• Ögel, K. (2001). Türkiye’de Madde Bağımlılığı, İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayınları. SEGA (2017). T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü, “İllerin ve Bölgelerin Sosyoekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması Sege-2017, https://www. bebka.org.tr/admin/datas/sayfas/89/sege-017_1581687211.pdf.(E.T:26.12.2020).
• Sevinç, F. (2020). “Van’da En Az 25 Bin Madde Bağımlısı Var.”, http:// www. aljazeera.com.tr/al-jazeera-ozel/vanda-en-az-15-bin-madde-bagimlisi-var, (E.T: 16.05.2020).
• TRB2 Bölgesi (2014). Madde Bağımlılığı Araştırması. TUIK (2019). “Nüfus ve Demografya Verileri”, http://tuik.gov.tr/Start.do, (E.T: 21.02.2020).
• UNODC (2019). “World Drug Report”, https://wdr.unodc.org/wdr2019/, (E.T: 01.05.2020).
• Uzbay, T. (2015). Madde Bağımlılığı. İstanbul: İstanbul Tıp Kitabevi. Ünal, M. (1991). Madde Bağımlılığı ve Alkolizmde Aile, Aile ve Toplum, 1(2), 1-6.
• Van İl Sağlık Müdürlüğü (2019).
• VANESOB (2020). “Van’da 15 Binden Fazla Kayıt Dışı Esnaf Var!” http://www. vesob. org. tr/haberler-148-VAN-DA_15_BINDEN_ FAZLA_ KAYIT_ DISI_ ESNAF _ VAR_.html, (Erişim Tarihi: 23.07.2020).
• Webb, E., & Ashton, H. Kelly, & P., Kamali, F. (1997). Patterns of Alcohol Consumption, Smoking and Illicit Drug Use in British University Students: Interfaculty Comparisons. Drug and Alcohol Dependec, 47(2), 145-153.
• Yılmaz, M. (2012). 50 Yılda (1960-2010) Van İl’inde Kır-Şehir Nüfus Değişimi. Doğu Coğrafya Dergisi, 28, 33-56.