Kitâb-I Güzîde Ya Da Sultâniyye

Year 2010, Volume: 11 Issue: 18, 173 - 181, 06.01.2010

Paki Küçüker

Abstract

Anadolu’da Türkçe telif ve tercüme ilk tıp eserleri 14. yy.dan itibaren verilmeye başlanmıştır. Önceleri Arapça ve Farsça eser veren tabipler özellikle Anadolu Selçuklu Devleti’nin yıkılmasından sonraki Beylikler Devrinde beylerin teşvikiyle Türkçeye yönelmiş, bir taraftan Türkçe eserler verirken diğer yandan daha önce Arapça ve Farsça kaleme aldıkları eserlerini Türkçeye tercüme etme çabası içerisine girmişlerdir. Gerek yurt içinde ve gerekse yurt dışındaki çeşitli kütüphane ve koleksiyonlarda bu dönemden kalma birçok yazma bulunmaktadır. Bu yazmaların her biri ayrı bir önem ve değer taşımaktadır ancak nüsha sayısı tek olan yani bilinen başka bir nüshası bulunmayan eserler daha da önem arz etmektedir. Bu çalışmada bilinen tek nüshası İngiltere’de The British Library Oriental and India Office Collections 15049 numarada kayıtlı Kitâb-ı Güzîde üzerinde durulmuştur

Keywords

Tıp yazmaları, Eski Anadolu Türkçesi, Kitâb-ı Güzîde

Kitab-ı Güzide or Sultaniyye

Abstract

Turkish original and translated medicine works has begun to given from 14 century. Initially physicians who gives Arabic and Persian works head towards to Turkish by the Bey’s encouragement in the Beylic’s Period specially after the fall of Anatolian Seljuk State, on one hand they study on Turkish works and on the other hand they effort to translate Arabic and Persian works to Turkish. There were a lot of hand scripts in the both domestically and abroad various libraries and collections. Each of these hand scripts has an importance and value but the works which has only one known copy are even more important. In this study, “Kitab-ı Güzide” which has only one known copy in the UK The British Library in the Oriental and India Office Collections register number 15049 is examined.

Keywords

Medical manuscripts, Old Anatolian Turkish, Kitâb-ı Güzîde

References

• (Aktürk 1988), Aktürk Murat, Cevhernâme, Erciyes Üniversitesi FenEdebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Kayseri 1988.
• (Argunşah 1999), Argunşah Mustafa, Muhammed b. Mahmûd-ı Şirvânî “Tuhfe-i Murâdî” İnceleme - Metin – Dizin, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1999.
• (Balcı 1995), Balcı Orhan, Şirvanlı Mehmed bin Mahmud Tuhfe-i Muradi fi İl-mi’l- Cevahir (İnceleme-Metin-Sözlük), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Ankara 1995.
• (Bayat 2003:244), Bayat Ali Haydar, Tıp Tarihi, Sade Matbaa, İzmir 2003.
• (Bayat, Okumuş 2004), Bayat Ali Haydar, Okumuş Necdet, Muhammed bin Mahmûd-ı Şirvânî “Mürşid”, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı yay. Ankara 2004.
• (Kurban 1990), Kurban Ferhat, Şirvânî Mahmud Sultaniye (giriş-metinsözlük), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (yayımlanmamış yüksek lisans tezi), İstanbul 1990.
• (Önler 1998), Önler Zafer, “XIV-XV. Yüzyıl Türkçe Tıp Metinlerinin Dili ve Söz Varlığı”, Kebikeç, Yıl: 3, S.6. s. 157-168, 1998.
• (Türk 1999), Türk Sami, Kitabü’t-Tabih Tercümesi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (yayımlanmamış yüksek lisans tezi), İstanbul 1999.
• (Yerasimos 2002), Yerasimos Stefanos, Sultan Sofraları “15. ve 16. Yüzyılda Osmanlı Saray Mutfağı”, Yapı Kredi yay. İstanbul 2002.