XX. Yüzyıl İlk Yarısı Fransız Tiyatrosunda Söylenceler

Year 2007, Volume: 8 Issue: 12, 25 - 38, 01.06.2007

Gülcan Tatar

Abstract

XX. yüzyıl ilk yarısı Fransız tiyatrosu oyun yazarları konu ve kişilerini söylencelerden alarak tamamen dünyasal ve çağdaş bir düzlemde gerçeğin arayışına götürmüşlerdir. Böylece “gerçek dışı” olandan “gerçeğe” varmak, insanoğlunun dünyaya gelişinden itibaren yazgısıyla amansız ve sürekli yenilmeye yazgılı çatışmasını sergilemek bu dönem tiyatrosunun temel izleklerinden biri olmuştur. Bu bizzat oyun yazarlarının keyfi bir değişiklik istenci değil, öncelikle toplumsal koşulların kendisinden kaynaklanan bir olgudur. Bu koşullar çalışmada sıklıkla tekrarlanan bitmek bilmez savaşlardır. 1920–1945 yılları arasında, söylencelerin yeniden yazımı akımıyla, yazarlar eskilerin düşüncelerini değil, eserlerindeki evrensel temaları yeniden ele almayı amaçlamışlardır. Böylece modernleşmiş, ya da Giraudoux’nun deyimiyle, “tozu alınmış” söylence, insanoğlunun acıklı durumunu ifade etmeye uygun bir araca dönüşmüştür

Keywords

Söylence, Yeniden yazım, Kara yazgı, Savaş, Fransız tiyatrosu, Giraudoux, trajedi

Mythes in French Thater in The First Half of The 20th Century

Abstract

In the first half of the 20th century, the revival of myths became rather an important issue in the French Theater as it had a tendency to blend actual anxieties with the mythical elements. Between 1920 and 1945, when the relationship between man and the overwhelming powers became rather tragic, the playwrights, with a trend in re-writing the Ancient Tragedies, aimed to re-handle the inconsumable themes in the eternal myths. This was unique way of reflecting the devastating years between the two wars and expressing their own awareness and consciousness of the tragic case of man. Thus, “modernized”, as Giraudoux put it “épousseté” or refurbished myths turned out to be a reflection of man’s tragedy

Keywords

Myth, Rewrite, Fatality, War, French Theater, Giraudoux, tragedy

References

• ABIRACHED, Robert. La crise du personnage dans le théâtre moderne, France, Edition Gallimard, 1994.
• BODY, Jacques. Giraudoux et l’Allemagne, Paris, Didier, 1975.
• BODY, Jacques. Jean Giraudoux, la légende et le secret, Puf, Paris, 1986.
• BONNARD, André. İnsan ve Tragedya, Çev. Yaşar Atan, Evrensel Basım Yayın, İstanbul, 2004.
• DİLMEN, Güngör. Midas’ın Kulakları, Mitos Boyut Yayınları, İstanbul, 1993, s.70.
• ELIADE, Mircea. Le mythe de l’éternel retour, Gallimard, Paris, 1969.
• ERHAT, Azra. Mitoloji Sözlüğü, 5. Basım, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1993.
• FOUCAULT, Michel. Felsefe Sahnesi: Seçme Yazılar 5, çev. Işıl Ergüden, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2004.
• GIRAUDOUX, Jean. Pleins pouvoirs, Gallimard, Paris, 1939.
• GIRAUDOUX, Jean. Littérature, Grasset, Paris, 1941.
• GIRAUDOUX, Jean. Théâtre complet, Bibliothèque de La Pléiade, édition publiée sous la direction de Jacques Body, Paris, Gallimard, 1982.
• GIRAUDOUX, Jean. Théâtre complet, Le Livre de poche, Collection "La Pochothèque", Edition de Guy Teissier, Librairie Générale Française, Italie, 1991.
• HANÇERLİOĞLU, Orhan. Felsefe Ansiklopedisi, İstanbul, Remzi Kitabevi, 1993.
• MARTY, Éric. Considérations sur la mythologie. Croyance et assentiment, Colloque “1918 dans l'itinéraire d'André Gide» Paris, Sénat, 1988, BAAG, www.gidiana.net/DOSSIERS_CRITIQUES/ OLLOQUE_ 1988/Marty_mythologie.html.
• MELANÇON, Marcel J. http: // classiques.ugac.ca/contemporains /melanconmarcelj/ /albert camus 1976/Albert Camus 1976.pdf.
• MORNET, Daniel. Histoire de la littérature et de la pensée françaises contemporaines 1870–1934, Larousse, Paris, 1927.
• ÖZMEN, Kemal. Sisyphos’un Düşündürdükleri, Frankofoni, Ortak Kitap no: 3, Şafak Matbaacılık, Ankara, 1991, ss: 37–43.
• PAVIS, Patrice. Dictionnaire du théâtre, Termes et concepts de l’analyse théâtrale, Editions sociales, Paris, 1980.
• PICON, Gaeton. Malraux par lui-même, Seuil, Paris, 1963.
• ROBICHEZ, Jacques. Le Théâtre de Giraudoux, Société d’Edition d’Enseignement Supérieur, Paris, 1976.
• RYNGAERT, Jean-Pierre. Introduction à l’analyse du théâtre, Bordas, Paris, 1991.
• ŞENER, Sevda. Dünden Bugüne Tiyatro Düşüncesi, Dost Kitabevi Yayın- ları, Ankara, 1998.
• SIMON, Pierre-Henri. Témoins de l’homme, Armand Colin, Paris, 1951.