OSMANLI FİKİR HAYATINDA FELSEFÎ BİR ÇABA: FELSEFE MECMUASI

Year 2015, Volume: 16 Issue: 29, 249 - 262, 01.12.2015

Tayfun Barış Derya Aybakan Saliya

https://doi.org/10.21550/sosbilder.269499

Abstract

Basın-yayın faaliyetleri içerisinde gazete yayıncılığı ile birlikte dergi/mecmua yayıncılığı da son derece önemli bir yer işgal etmektedir. Tanzimat dönemi ile birlikte batılı fikirlerin kısa sürede memleket içerisinde yerleşmesinde etkili olan dergiler; çok farklı konuları derinlemesine ele alarak halkın bilim, sanat, felsefe ve kültür sahalarında bilgi sahibi olmasını sağlamışlardır. II. Meşrutiyet’in ilan edilmesiyle birlikte Osmanlı devletinde esmeye başlayan hürriyet rüzgârlarından dergiler de olumlu yönde etkilenmişlerdir. Bu bağlamda, düşünce yoğunluğu olan süreli yayınların ağırlıklı olarak ön plana çıkmış olduğu bu dönemdeki önemli dergilerden biri Felsefe Mecmuası’dır. Dergi, Baha Tevfik tarafından 1913 yılında İstanbul’da çıkarılmıştır

Keywords

Dergi/Mecmua, Tanzimat Dönemi, Meşrutiyet Dönemi, Felsefe

A Philosophic Effort in Thought World of Ottoman Empire: A Philosophy Magazine

Abstract

Magazine/journal broadcasting together with Newspaper broadcasting comprises one of the most important parts in media-broadcast activities. Together with the Tanzimat era journals, which have played a major role in installing western ideas in the country with in short period of time, have provided the people
information about science, knowledge, art, philosophy and culture by thoroughly
analysing different subjects. During the declaration of the second Meşrutiyet these
magazines were positively affected by winds of freedom that starts to set in the
Ottoman Empire. With in this context, Philosophy Magazine (FELSEFE
MECMUASI) was one of the most important serial publications which possess deep
thoughtsand ideas in that time. This magazine was first published by Baha Tevfik in
1913 in Istanbul.

Keywords

Magazine, Reformation Era (Tanzimat), Constitution Period, Philosophy

References

• Alkan, Mehmet Ö. (1989), “Türkiye’nin İlk Felsefe Dergisi: Felsefe Mecmuası”, Tarih ve Toplum Sayı: 66.
• Coştu, Feyza Ceyhan (2006), Felsefe Mecmuası ve Felsefe ve İctimaiyat Mecmua’sının Tahlil ve Tasnifi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Ankara, 2006.
• Çetinkaya, Bayram Ali (2002), “Modern Türkiye’nin Felsefî Kökenleri”, C.Ü.İ.F. Dergisi, Sayı: 2.
• Çeviker, Turgut (1997), Karikatür Üzerine Yazılar, İris Yayınları, İstanbul.
• Çıkla, Selçuk (2003), “Baha Tevfik’in Hayatı, Yazarlığı, Mizacı ve Felsefeciliği Muhalif, Asi ve Sıra Dışı-I”, Tarih ve Toplum, Sayı: 234.
• Fuad, Ali-Tevfik, Baha (1913), Felsefe Mecmuası, İstanbul: Araks Matbaası.
• Hanioğlu, M. Ş. (1981), Bir Siyasal Düşünür Olarak Doktor Abdullah Cevdet ve Dönemi, Üçdal Neşriyat, İstanbul.
• Necatigil, Behçet (2007), Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü, İstanbul: Varlık Yayınları.
• Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi (2001), Cilt: I, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Türk Ansiklopedisi (1952), Cilt: V, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Basımevi.
• Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi(1977), Cilt: II, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Ülken, Hilmi Ziya (2005), Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi, İstanbul: Ülken Yayınları.