Abstract
Modernleşme Kuramı akademik çalışmaları 1950’lerin başından, 1970’lerin sonuna kadar derinden etkilemiş ve diğer Batılı olmayan ülkeler arasında Türkiye örneğine “özel bir yer” vermiştir. Bunu yaparken de Erken Cumhuriyet dönemi Kemalist modernleşmesinin önemini özellikle vurgulamıştır. Bu çalışma, Modernleşme Kuramı’nın başlıca temsilcileri arasında yer alan Walt Rostow, Dankwart Rustow, Daniel Lerner, Bernard Lewis and Shmuel Eisenstadt’ın akademik eserlerini inceleyerek, modernleşme kuramının Türkiye’ye neden özel bir yer verdiğini ve Kemalist modernleşmeyi diğer Batılı olmayan örneklerden farklı şekillerde nasıl konumlandırdığını araştırmaktadır. Adı geçen kuramcıların dâhil oldukları akademik disiplinlerin özgül etkilerini göz ardı etmeden, Türkiye örneği üzerine yaptıkları analizler bir dizi ortak tema çerçevesinde incelenmektedir. Sonuç olarak, bu çalışma “Türk modeli” tezinin tarihsel köklerine ışık tutmanın yanı sıra, Modernleşme Kuramı’nın Türkiye örneği analizinin daha ampirik temelli bir eleştirisini yapma yolunda gelecekteki araştırmalara da bir zemin sunmaktadır.