SÖZ DİZİMİ AÇISINDAN ChatGPT’nin TÜRKÇESİNE BİR BAKIŞ

Year 2025, Volume: 26 Issue: 48, 377 - 389, 31.01.2025

Asiye Mevhibe Coşar

https://doi.org/10.21550/sosbilder.1568554

Abstract

Kasım 2022’de ChatGPT-3 ve 14 Mart 2023 tarihinde serinin dördüncü versiyonu CahtGPT-4, geliştiricisi Open-AI tarafından yayınlanmıştır. Dil zekâsı kazandırılan yapay zekâ, ChatGPT ve benzerleri, Türkçe yazarken Türkçe veri tabanından hareket etmekte; Türkçe metinleri kıvrak söz diziminin olanaklarıyla yeniden üretmektedir. Bu çalışmada farklı zamanlarda her iki sohbet robotuna yazdırılan metinler, söz varlığı ve söz dizimi açısından karşılaştırılmıştır. ChatGPT-3, dil içine doğan bir anadili konuşucusu gibi dilin olanaklarını kullanırken yazım ve noktalama, tekrar ifadelerle kısmen kusurludur. 7-8 ay ara ile aynı konuda tekrar yazdığı metinlerin daha doğru olması, öğrenebilir olduğunu göstermektedir. Eğitim süreci ile geliştirilen ChatGPT-4 ise GPT-3’e nispetle incelenen örneklere göre nadiren yazım ve noktalama hatası yapmakta, bağlama uygun zengin bir söz varlığı, kıvrak bir söz dizimi ve sanatlı söyleyişlere yer vermektedir. Söz diziminin iki, üç ve dört ögeli diziliş örneklerini ön görülen sınırlı metin içinde üretmekte; basit, sıralı, bağlı ve birleşik cümleler olmak üzere hemen tüm cümle türlerini kurabilmektedir.

Keywords

Türkçe, söz dizimi, dijital çağ, yapay zekâ, sohbet robotu ChatGPT

Ethical Statement

Makale araştırma ve yayın etiğine uygun olarak hazırlanmıştır. Yapılan bu çalışma etik kurul izni gerektirmemektedir.

An Overview of ChatGPT’s Turkish from The Perspective of Syntax

Abstract

In November 2022, ChatGPT-3 was released, and on March 14, 2023, the fourth version of the series, ChatGPT-4, was released by its developer, OpenAI. Artificial intelligence systems like ChatGPT, which are endowed with linguistic intelligence, rely on a Turkish database when writing in Turkish. They reproduce the Turkish texts with the possibilities of flexible syntax. In this study, the texts dictated to both chatbots at different times were compared with respect to vocabulary and syntax. While ChatGPT-3 utilizes the language like a native speaker, its spelling and punctuation can be somewhat imperfect, especially with repetitive expressions. The fact that the texts it generates on the same topic at 7–8-month intervals are more accurate suggests that it can learn. Compared to GPT-3, ChatGPT-4, which was developed through the training process, rarely makes spelling and punctuation mistakes according to the analyzed examples, and it includes a rich vocabulary appropriate to the context, along with a flexible syntax and artistic expressions. They can produce examples of two-, three- and four-element syntax within a limited textual space and can construct almost all types of sentences, including simple, sequential, compound, and complex sentences.

Keywords

Turkish, syntax, digital age, artificial intelligence, chatbot ChatGPT

References

• Akalın, Ş. H. (2000). Bilişim çağı ve Türkçe, 26 Eylül Dil Bayramı. Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Akalın, Ş. H. (2001). Bilgisayar dilinde Türkçe. Hacettepe Üniversitesi, 24 Ekim 2001, Ankara.
• Akalın, Ş. H. (2003). Q klavye sorunu ve bilgisayarlarda Türkçe karakterler. Türk Dili, (616), 353-356.
• Akkaya, N. & Ladin Ş. (2023). Sohbet robotları (chatbots) ve yabancı dil eğitimi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (58), 2988-2999.
• Aktel, A. (2001). Küreselleşme süreci ve etki alanları. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 193-202.
• Alkan, N. (2009). Tarihin çağlara ayrılmasında “üç”lü sistem ve “Avrupa merkezci” tarih kurgusu. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(9), 23-42.
• Alkan, N. (2014). Tarihin çağlara ayrılmasında “üçlü sistem” ve Türk-İslâm Tarihi’nin çağ taksimi meselesi. Türk Tarih Eğitimi Dergisi, 3(2), 43-64.
• Alyılmaz, C. (2010). Teknoloji ve dil. AÜ Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, (8), 33-36.
• Atasoy, F. (2003). Bilişim çağı ve küresel dünya devleti. 2023 Dergisi, (20), 66-71.
• Atasoy, F. (2007). Kültürler üzerinde bilişim devriminin etkileri. Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 4(2), 163-178.
• Dilts, M. M. (1941). The telephone in a changing world. Longman’s Green.
• Dunne, C. (2023). Can ChatGPT be your coauthor?. BCMJ, 65(6), 193. https://bcmj.org/sites/default/files/BCMJ_Vol65_No6-editorials.pdf
• Hacıhasanoğlu P. & Akgün, Z. (2022). Yeni nesil pazarlama teknolojileri. Paradigma Yayınları.
• Keskin Karakoç, E. (2023). Yapay zekâ sohbet robotu chatgpt ve Türkiye internet gündeminde oluşturduğu temalar. Yeni Medya Elektronik Dergisi, 7(2), 114-131.
• Kılıç, B. (2023, Mart 27). GPT-4 teknik rapor çevirisi-1. https://hukukvebilisim.org/gpt-4-teknik-rapor-cevirisi-open-ai2023/
• Kızılgeçit, M., Çinici, M., Okan, N. (2023). Yapay zekâ sohbet robotu CHATGPT ile inanç- inançsızlık, doğal afet ve ölüm konuları üzerine nitel bir araştırma: Din ve maneviyatın psikolojik sağlığa etkileri. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 137-172.
• O’Connor, S. (2023). Open artificial intelligence platforms in nursing education: Tools for academic progress or abuse?. Nurse Education Practice, 66, 1-2. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1471595323000343?via%3Dihub
• Oçak, Z. (2023). ChatGPT-4’ün bilimsel özgünlük, yazarlık ve etik üzerine etkisi: araştırmacı-yapay zekâ iş birliği önerileri. C. Bilgici (Ed.), Dijital Evrenin Yeni İletişim Kodları IV içinde (173-196. ss.), Nobel Akademik Yayıncılık.
• Saussure, F. de (1980). Genel dilbilim dersleri I. Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Soyaslan, D. (2019). Batılıların ve Türklerin çağları. D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Durmuş TEZCAN’a Armağan, 21(Özel Sayı), 3025-3030.
• Uğur, A. (2002). Bilgi toplumu ve medya. İ. Tekeli, S. Ç. Özoğlu (Ed.), Bilgi Toplumuna Geçiş Sorunsallar/Görüşler, Yorumlar/Eleştiriler ve Tartışmalar içinde (325-342. ss.), TÜBA Yayınları.
• Ulugay, O. (2001). Küreselleşme korkusu. Timaş Yayınları.
• Zülfikar, H. (2012). Şart cümlelerinde noktalama tutarsızlığı. Türk Dili, (729), 39-44.