ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇEVRE SORUNLARINA YÖNELİK DUYARLILIKLARININ İNCELENMESİ (Ağrı İli Örneği)

Year 2014, Issue: 59, 119 - 132, 20.05.2014

Mustafa Ercengiz Songül Keçeci Kurt Suat Polat

Abstract

Bu araştırmada temel amaç, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Eğitim Fakültesi öğretmen yetiştirme
programları (Sosyal Bilgiler ve Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik) öğretmen adaylarının
çevre sorunlarına yönelik duyarlılıklarını farklı değişkenler açısından karşılaştırmalı analizini
yapmaktır. Araştırmada betimsel araştırma türlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma,
2012- 2013 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde incelenen programlara kayıtlı 200 öğretmen adayı
ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma verilerinin toplanmasında “Çevre Sorunlarına Yönelik Duyarlılık
Ölçeği” kullanılmıştır. Elde edilen veriler istatistik paket programı (SPSS 16) kullanılarak
analiz edilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, öğretmen adaylarının çevre sorunlarına
yönelik duyarlılıkları ile cinsiyetleri, öğrenim gördükleri lisans programı, üniversiteye gelmeden
önce yaşadıkları yerleşim yeri, anne ve baba eğitim durumu, yaş ve sınıf değişkenleri arasında herhangi
bir farklılık bulunmamıştır. Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik duyarlılıkları
orta düzeyde bulunmuştur.

Keywords

Çevre, çevre sorunları, öğretmen adayları, çevresel duyarlılık

References

• Akbaş, T., (2007). Fen bilgisi öğretmen adaylarında çevre olgusunun araştırılması. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 78s, Erzurum.
• Aksu, Y. (2009). Fen ve teknoloji ile sınıf öğretmenlerinin çevre sorunlarına yönelik tutumlarının belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fen Bilgisi Eğitimi ABD., Yüksek Lisans Tezi. Isparta.
• Alım, M. (2006). Avrupa birliği üyelik sürecinde türkiye’de çevre ve ilköğretimde çevre eğitimi. Coğrafya Eğitimi A.B.D. Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt:14 No:2.
• Altın, M., (2001). Biyoloji öğretmeni adaylarında çevre eğitimi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 95s, Ankara.
• Batak, F. (1997). Okulöncesi dönem çocuğunda çocuktan-çocuğa eğitim. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Çabuk, B. (2001). Okulöncesi dönem çocuklarının çevre ile ilgili farkındalık düzeyleri. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Çabuk, B. ve Karacaoğlu, C. (2003). Üniversite öğrencilerinin çevre duyarlılıklarının incelenmesi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 36(1-2).
• Çalışkan, M. (2002). Yetişkinlerde çevre duyarlılığını etkileyen etmenler. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Çelikkıran, A. (1997). Çevre sorunları ve eğitim. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Çevre Koruma ve Araştırma Vakfı (1999). Okul öncesi çevre eğitimi, İzmir: Çevre Eğitimi Merkezi Yayınları.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, (2012). Türkiye çevre sorunları ve öncelikli envanteri değerlendirme raporu. Ankara www.csb.gov.tr (Erişim tarihi: 26.12.2013)
• Devlet Planlama Teşkilatı, (1997). Ulusal çevre eylem planı. Hazırlayan: Musa Doğan. Ankara.
• Erol, H.G. (2005). Sınıf öğretmenliği ikinci sınıf öğrencilerinin çevre ve çevre sorunlarına yönelik tutumları. Pamukkale Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Denizli.
• Erol, H.G. ve Gezer, K. (2006). Sınıf öğretmenliği ikinci sınıf öğrencilerinin çevre ve çevre sorunlarına yönelik tutumları. International Journal Of Environmentaland Science Education, 1 (1), s. 65 – 77, Turkey.
• Gökdağ, D. (1994). Ortaöğretim programlarında çevre. Kirlenen çağ. Cogita dergisi.2 (2); 37-48.
• Kahyaoğlu, M. , Daban, Ş. ve Yangın, S. (2008). İlköğretim öğretmen adaylarının çevreye yönelik tutumları. Diyarbakır Üniversitesi, Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, s. 42-52.
• Kapyla, D. ve Wahlstrom, J. (2000). Evaluating the effectiveness of residential environmental education program. The Journal of Environmental Education. 31(2), 31- 37.
• Karadayı, G., (2005). Ortaöğretim öğretmenlerinin küresel, ulusal ve yerel çevre sorunları hakkındaki görüşleri (sakarya ili örneği). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 89s, Ankara.
• Karalar, İ. (1995). Çevresel etki değerlendirmesi. Yeni Türkiye Çevre Özel Sayısı, Temmuz- Ağustos, 1. s. 5.
• Karasar, N. (2005), bilimsel araştırma yöntemleri, Ankara: Nobel Yayın.
• Kaya, E. , Akıllı, M. ve Sezek, F. (2009). Lise öğrencilerinin çevreye karşı tutumlarının cinsiyet açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, s. 43-54.
• Malkoç, H. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumlarının ve bilişsel farkındalık becerilerinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
• Özdemir, A. (2003). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin çevre bilgi ve bilinçlerinin araştırılması. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. İzmir.
• Özmen, D., Çetinkaya, A. ve Nehir, S., (2005). Üniversite öğrencilerinin çevre sorunlarına yönelik tutumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 4/6, 330-344.
• Polat, S. (2012). Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumları. Erciyes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri.
• Şahin Nevin, F. (2004). Yüksek öğretimde öğrenci merkezli çevre eğitimi dersine yönelik bir uygulama. Gazi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(3), s. 113-128.
• Şama, E., (1997). Üniversite gençliğinin çevre ve çevre sorunlarına yönelik tutumları (gazi eğitim fakültesi öğrencileri üzerine bir araştırma). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 126s, Ankara.
• Şenyurt,A., Temel, A.B., ve Özkahraman, Ş. (2011) Üniversite öğrencilerinin çevresel konulara duyarlılıklarının incelenmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(1), Isparta.
• Torunoğlu, E.(2013). Çevre politikaları, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. Tozlu, A. (1997). İlkokul çağındaki çocukların çevre sağlığı bilgileri ve etkileyen faktörler. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Tuncer, G, Sungur, S., Tekkaya, C., Ertepınar, H., (2004). Envıronmental attıtudes of the 6th grade students from rural and urban areas: a case study for ankara, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26,s. 167-175.
• Türk Dil Kurumu (2013).www.tdk.gov.tr(Erişim tarihi. 23/12/2013) Türksoy, Ö. (1991). Çocuk ve çevre duyarlılığı eğitim. Yaşadıkça Eğitim Dergisi.(19); 22-31.
• Yıldız, K., Sipahioğlu, Ş. ve Yılmaz, M., (2000). Çevre Bilimi, Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Yeşilyurt, E. (2011). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleği genel yeterliklerine yönelik yeterlik algıları, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1), 71-100.
• Yücel, S. ve Morgil, İ. (1998). Yükseköğretimde çevre olgusunun araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, s. 84-91.