MODERN SERAMİK SANATINA YANSIYAN YAŞAM EVRELERİ: ADÜ FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ C BLOKU SERAMİK PANOLARI

Year 2021, Issue: 86, 467 - 482, 24.05.2021

Osman Ülkü Sinan Şençiçek

Abstract

Dört ana elementin; toprak, su, ateş ve havanın ham madde olarak kullanımıyla elde edilen ve “pişmiş toprak” diye tanımlanan seramik, binlerce yıllık bir süreç içerisinde gelişerek sanata dönüştürülmüştür. Başlangıçta zaruri bir ihtiyaç olarak “zanaat” sonra endüstriyel üretim yöntemiyle elde edilen ürünler, sonraki aşamalarda yeni gelişmelerle desteklenip sanat ile birleştirilerek “Seramik Sanatı” ortaya çıkmıştır. Seramik; Organik olmayan malzemelerin bir araya getirilerek oluşturulduğu bileşimlerin, değişik yöntemlerle şekil verilip sırlanarak veya sırlanmayarak sertleştirilip dayanıklılık kazanana kadar fırınlanması işlemidir. Seramik ürünlerinin tarihsel sürecine bakıldığında, üretildikleri dönemin ve bölgenin sosyal, ekonomik ve kültürel yapısına özgün kap kaçaklar olarak üretilmiş ve üzerleri bu özelliklere göre görsel betimlerle dekore edildikleri görülmektedir. İnsanlar; ihtiyaca yönelik üretilen basit seramik ürünlerden sonra teknik ve becerilerinin gelişimiyle birlikte ürün yelpazesini geliştirmiş ve bu ürünlerin üzerlerini dekoratif örneklerle bezemeyi keşfetmişlerdir. Kap kaçaklar üretilirken parmak bastırarak, elle kazıyarak oluşturulan dekorlar, doğal yollardan elde edilen boyalarla boyanmış ve astar tekniğine ulaşılmıştır. Daha ileriki dönemlerde sırlı malzeme kullanımının keşfedilmesiyle seramik sanatı olgun bir düzeye gelmiştir. Seramik kap üretimi yapılırken öncelik ürünlerin fonksiyonelliğine verilmiş, teknik özelliklerle beraber motif ve dekor işlemleriyle süreç tamamlanmıştır.

Keywords

Seramik, Çağdaş Mimaride Seramik, Seramik Duvar Panoları, Rölyef, Kuşlar.

References

• Acarsoy, A. (1983). Seramik teknolojisi. İstanbul: Literatür Yayınları.
• Hoşnut, G. R. (2006). Üretim tekniklerine göre seramik pano uygulamaları, Türkiye’deki örnekler ve bir sergi. Yayınlanmamış sanatta yüksek lisans tezi, Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kaçar, V. (2016). Geleneksel çizgide çağdaş söylem, Seramik sanatında dün ve bugün sempozyumu. Pera Müzesi Sempozyumları, İnan Kıraç Vakfı Yayını, İstanbul.
• Öney, G. (1987). İslam mimarisinde çini. İstanbul: Ada yayınları.
• Özsezgin, K. (1992). Seramiğin seramiğe özgü kanunu. (Hamiye Çolakoğlu Katalog) , Şekerbank Yayınları, Ankara, 1992.
• Sevim, Sıdıka. (2018). Seramik dekorları ve uygulama teknikleri. İstanbul: Nobel Akademik Yayınları.
• Sevim, Sıdıka. (12 Mart, 2016). Seramik sanatında geleneksel çini motiflerinin çağdaş yorumu ve Eskişehir seramik parkı örneği. Seramik sanatında dün ve bugün sempozyumu, Pera Müzesi Sempozyumları İnan Kıraç Vakfı Yayını, İstanbul.
• Sönmez, N. (2001). Seramik sanatında resimsel etkiler, seramik sanatı ve sorunları, 2. Uluslararası Avanos Seramik Sempozyumu, Nevşehir/Avanos.
• Türedi Özen, A. (1993). Ateşin toprağa hükmettiği sanat. Anadolu Sanat Dergisi, 1, 157- 163.
• Türk Dil Kurumu Sözlüğü. (2013). Seramik maddesi II. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Uludağ, K. (1998). Seramik sanatının kimlik sorunu. Türkiye’de Sanat Dergisi, 33, 36– 38.