OSMANLI TOPLUMUNDA SOSYAL GÜVENLİK VE AHİ SANDIĞI

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 9, 119 - 128, 01.09.2022

Hüseyin Kaleli

Öz

Osmanlıda sosyal devlet anlayışı ve bu anlayış doğrultusunda, esnaf teşkilatı-ahiliğin topluma yönelik işlevi, tarihimizdeki yeri ve önemi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Ahilerin kendi mensuplarına uyguladıkları destek ve dayanışmayla yetinmedikleri; içinde yaşadıkları topluma karşı da duyarlı olduklarını sadece kendi çıkarlarını değil toplumu bütüncül olarak kavrayıp topyekun gelişme anlayışında olduklarını tespit etmekteyiz. Bu durum, Osmanlılarda Batıdaki sınıf anlayışına dayalı bireyci ve burjuva zihniyetinin aksine, fedakâr ahi zihniyetli, üretici esnaf tipini ortaya çıkarmıştır. Konumuz olan “ahi sandığı” söz konusu işlevlerin, yerine getirilmesinde önemli bir kurumsallaşmadır.

Anahtar Kelimeler

Ahilik, ahi sandığı, sosyal dayanışma, sosyal sorumluluk

Kaynakça

• KAYNAKLAR 1- ARGÜDEN, Y. “Şirketlerin Toplumsal Sorumlulukları”, https://arguden.net, 02.02.2022.
• 2- BİLGİ, N. (1999). “Manisa’da Ahilik ve Esnaf Teşkilatı”, II.Ahilik Kültürü Sempozyumu Bildirileri (13-14 Ekim Kırşehir) T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• 3- ÇAĞATAY, N. (1981). Bir Türk Kurumu Olan Ahilik, Selçuk Üniversitesi yayınları, 2. baskı, Konya. 4- ÇİZAKÇA, M. “Osmanlı Dönemi Vakıflarının Tarihsel ve Ekonomik Boyutları”, www.tusev.org.tr, 01.02.2022.
• 5- ERARI, F. (1999). “Ahilik ve Ahilik Kültürünün İktisadi Hayatımızdaki Anlam ve Önemi,” II. Ahilik Kültürü Sempozyumu Bildirileri (13-14 Ekim Kırşehir) T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• 6- İBN BATTÛTA (2021). İbn Battûta Seyahatnâmesi, 11. Baskı, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• 7- KIVRIM, İ. (2019). “Mahalle Avârız Vakıfları (17. Yüzyıl Ayntab Örneği)”, Gaziantep Üniversitesi Ayıntâb Araştırmaları Dergisi, 2 (2), s. 34- 49.
• 8- NİZAMÜLMÜLK (2010). Siyasetnâme, Lacivert Yayıncılık, İstanbul.
• 9- PAMUK, Ş. (2007). Osmanlı-Türkiye İktisadi Tarihi 1500-1914, 4. Baskı, İletişim Yayınları, İstanbul.
• 10- ŞEN, M. (2002). “Tanzimat Öncesi (Klasik Dönem) Osmanlı Devleti’nde Sosyal Güvenlik”, http://www.e-akademi.org, 05.02.2022.
• 11- ŞENSOY, F. (2016). “Osmanlı İmparatorluğu’nda Vakıfların Ekonomik Boyutları”, Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, (10), s. 41-63.
• 12- ŞİMŞEK, M. (2002). Ahilik: TKY ve Tarihteki Bir Uygulaması, Hayat Yayınları, İstanbul.
• 13- TABAKOĞLU, A. (2000). Türk İktisat Tarihi, 5. Baskı, Dergâh Yayınları, İstanbul.
• 14- TÜRKDOĞAN, O. (1996). Türk Tarihinin Sosyolojisi, Turan Yayıncılık, İstanbul.
• 15- YAZICI, N. (1996). “Lonca Sisteminin İşsizlik Sigortasıyla İlgisi Üzerine Bazı Düşünceler”, AÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, C. 35, s. 155-165.
• 16- YUSUF HAS HACİP (2000). Günümüz Türkçesi ile Kutadgu Bilig Uyarlaması, Hzr. F. Silahdaroğlu, 2. Baskı, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.