TURİZM GELİRLERİNİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİSİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2025, Cilt: 7 Sayı: 18, 93 - 122, 01.10.2025

Turhan Ademir , Ertan Beceren

Öz

It is predicted that competition in the tourism sector will occur between Mediterranean destinations in Europe and destinations in the East Asia-Pacific region in the future. Mediterranean destinations in Europe, including Turkey, will need to develop products that are more suited to the changing and evolving tourist profile of the international tourism market in order to compete with more distant markets such as East Asia-Pacific and South Asia. This situation necessitates the analysis and comparative examination of the impact of tourism revenues in Southern European countries and East Asia-Pacific and South Asian countries on different economic variables and their relationship with economic growth. The impact of tourism revenues on economic growth during the 2010-2020 period was examined using panel data analysis for OECD Southern European countries, selected ASEAN

Anahtar Kelimeler

Tourism Sector , Tourism Revenues , Economic Growth

TURİZM GELİRLERİNİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİSİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Öz

ÖZ
Turizm sektöründeki rekabetin ileriki dönemlerde Avrupa’daki Akdeniz destinasyonları ile Doğu Asya-Pasifik bölgesindeki destinasyonlar arasında yaşanacağı öngörülmektedir. Türkiye’nin de içinde bulunduğu Avrupa’daki Akdeniz destinasyonlarının Avrupa pazarından daha çok uluslararası turizm pazarının değişen ve gelişen turist profiline uygun ürün geliştirerek Doğu Asya-Pasifik ile Güney Asya gibi daha uzak mesafeli pazarlara göre düzenlemeleri gerekecektir. Bu durum Güney Avrupa ülkeleri ile Doğu Asya-Pasifik ve Güney Asya ülkelerinin turizm gelirlerinin farklı ekonomik değişkenler üzerinde yarattığı etkinin ve ekonomik büyüme ile ilişkisinin analiz edilmesini ve karşılaştırmalı incelemeyi gerekli kılmıştır. 2010-2020 dönemi turizm gelirlerinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi OECD Güney Avrupa ülkeleri, seçilmiş Asean, Çin ve Hindistan ülkeleri için panel veri analizi ile incelenmiştir. Çalışmada bağımlı değişken olarak ekonomik büyüme; bağımsız değişkenler olarak kamu harcaması, sabit sermaye yatırımları, dış ticaret hacminin GSYH’ye oranı, iş gücüne katılım oranı, beşerî sermaye, patent sayısı, uluslararası turizm gelirleri ve kukla değişken (Küresel Pandemi-2020) kullanılmıştır. Dinamik panel veri analizinde (Kenae ve Runkle) gecikmeli bağımlı değişken, kamu harcaması, beşerî sermaye, inovasyon, turizm talebi ve sabit değer bağımlı değişkeni açıklamakta anlamlıdır. Değişkenlerdeki %1’lik artış bağımlı değişken ekonomik büyümeyi açıklamada kamu harcamaları negatif (%-0,931), beşerî sermaye pozitif (%0,116), inovasyon negatif (3,568 birim) ve turizm talebi pozitif (%0,498) etkilemektedir. Analiz sonuçları, turizmin ekonomik büyümeyi arttırdığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Turizm Sektörü , Turizm Gelirleri , Ekonomik Büyüme

Etik Beyan

Bu çalışmada bilimsel araştırma ve yayın etiği ilkelerine uyulmuştur.

Kaynakça

• Akay, E. Ç. (2018). “Dinamik Panel Veri Modelleri”, S. Güriş (Ed.), Uygulamalı Panel Veri Ekonometrisi, içinde (105-127), İstanbul: Der Yayınları.
• Akdağ, S. ve Seçilmiş, C., (2018), “OECD Ülkelerinde Turizm Gelirleri ile GSYİH Arasındaki İlişki: Dinamik Panel ve Panel Nedensellik Analizi”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(4), 2960-2977.
• Akıncı, Z. ve Yüzbaşıoğlu, N., (2015), “Türkiye, Dünya Turizm Sektörü İçerisinde Bir Belirleyici mi, Yoksa Bir Taşıyıcı mı?”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, Cilt: 52, Sayı: 609, (2015).
• Altıner, A., (2019), “Turizm ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği (1969-2018)”, Anadolu İktisat ve İşletme Dergisi, 3 (2) 2019, 114-133.
• Antonakakis, N., Dragouni, M. ve Filis, G., (2015), “How Strong is the Linkage Between Tourism and Economic Growth in Europe?”, Economic Modelling, 44, pp. 142–155.