The Pioneering Work That Brought The Historical Character Kür Şad To The Lıterary Field: Sabahattin Ali And Esirler

Year 2024, Volume: 9 Issue: 3, 1193 - 1204, 31.12.2024

Sevim Şermet

https://doi.org/10.29110/soylemdergi.1545102

Abstract

The Pioneering Work That Brought The Historical Character Kür Şad To The Lıterary Field: Sabahattin Ali And Esirler
SUMMARY
Many events that Sabahattin Ali, one of the most famous names of modern Turkish literature, experienced until his death contribute to his recognition at different levels. The works that Sabahattin Ali wrote during his prison life attracted attention, but Esirler, the only play he stated that he completed in prison, did not attract as much attention as the works he wrote in other genres. The importance of the work is due to the fact that it created a space to express the author's feelings about captivity and freedom, and that it is the first example of the creation of the historical character named Kür Şad, whose existence created controversy in the history academy and caused various works to be produced about him.
The character of Kür Şad has come to life in different literary works until today. The Turkish society came to know Kür Şad through Nihal Atsız's works called Bozkurtların Ölümü and Bozkurtlar Diriliyor, which constitute the Bozkurtlar series. However, the play Esirler by Sabahattin Ali is included in a limited number of sources. The formation process of the Kür Şad character in social memory emphasizes one aspect of the literary interaction between the two artists.
In this study, the writing process of the play Esirler, which constantly occupied Sabahattin Ali's mind in Konya/Sinop prison and was completed in these prisons, will be emphasized and this work will be associated with his life. In this way, it will be indirectly examined why the play Esirler has not received attention in the literature and why it does not hold as much space in the reader's memory as his other works. In addition, the existence processes of the play character Kür Şad in history and literature will be examined.
Key Words: Kür Şad, Sabahattin Ali, Esirler, Nihal Atsız, Bozkurtlar, Konya and Sinop Prisons

Keywords

Kür Şad, Sabahattin Ali, Esirler, Nihal Atsız, Bozkurtlar

Tarihi Karakter Kür Şad’ı Edebi Alana Taşıyan Öncü Eser: Sabahattin Ali Ve Esirler

Abstract

Tarihi Karakter Kür Şad’ı Edebi Alana Taşıyan Öncü Eser: Sabahattin Ali Ve Esirler
ÖZET
Modern Türk edebiyatının en ünlü isimlerinden olan Sabahattin Ali’nin ölümüne kadar yaşadığı pek çok olay tanınırlığına farklı düzeylerde katkı sağlar. Sabahattin Ali’nin hapishane yaşamı boyunca verdiği eserler ilgi görmüş ancak hapishanelerde sonlandırdığını ifade ettiği tek oyunu olan Esirler, diğer türlerde yazdığı eserler kadar dikkat çekmemiştir. Eserin önemi, yazarının esaret ve hürriyet ile ilgili hislerini ifade edecek bir alan yaratmış olması, varlığı tarih akademisinde tartışma yaratmış, hakkında çeşitli eserler üretilmesine sebep olmuş Kür Şad adlı tarihi karakterin yaratımında ilk örnek olması sebebiyledir.
Kür Şad karakteri günümüze değin farklı edebi eserlerde hayat bulmuştur. Türk toplumu Kür Şad’ı Nihal Atsız’ın Bozkurtlar serisini oluşturan Bozkurtların Ölümü ve Bozkurtlar Diriliyor adlı eserleriyle tanımıştır. Ancak Sabahattin Ali ve Esirler oyununun adı sınırlı sayıda kaynakta yer almaktadır. Kür Şad karakterinin toplumsal hafızada oluşum süreci iki sanatçının arasındaki edebi etkileşimin bir yönünü vurgulamaktadır.
Bu çalışmada Sabahattin Ali’nin Konya/Sinop hapishanesinde sürekli zihnini meşgul eden ve bu hapishanelerde sonlandırılan Esirler oyununun yazma süreci üzerinde durulacak ve bu eser yaşamı ile ilişkilendirilecektir. Böylece dolaylı olarak Esirler oyununun literatürde neden ilgi görmediği, okur belleğinde diğer eserleri kadar neden yer tutmadığı irdelenmiş olacaktır. Bunun yanı sıra oyun kişisi Kür Şad’ın tarih ve edebiyat sahnesinde varoluş süreçleri incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Kür Şad, Sabahattin Ali, Esirler, Nihal Atsız, Bozkurtlar, Konya ve Sinop Hapishaneleri

Keywords

Kür Şad,, Sabahattin Ali, Esirler, Nihal Atsız, Bozkurtlar, Konya ve Sinop Hapishaneleri

References

• Ali, Sabahattin (1966). Son Hikayeler- Esirler. İstanbul: Varlık Yayınları.
• Ali, Sabahattin (1997). Sabahattin Ali’nin Özel Mektupları “İki Gözüm Ayşe” (Yayına hazırlayan Ayşe Sıtkı İlhan- Doğan Akın). 2. Basım. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Atsız, Hüseyin Nihal (1940). İçimizdeki Şeytanlar. İstanbul. Erişim adresi: https://huseyinnihalatsiz.com/
• Atsız, Hüseyin Nihal (1975). Kürşad. Türk Ansiklopedisi C. XXII Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Atsız, Hüseyin Nihal (2015). Yolların Sonu. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Atsız, Hüseyin Nihal (2019). Bozkurtlar. İstanbul: Ötüken Neşriyat. Özel Basım.
• Baykuzu, Tilla Deniz (2016), Son Bilgiler Işığında Kürşad İsyanı. Konya: Kömen Yayınları.
• Bezirci, Asım (2007). Sabahattin Ali. Evrensel Basım Yayın-22 Laslo, Filiz A. ; Özkırımlı, A. (1979). Sabahattin Ali, İstanbul: De.
• Gökalp, Cevdet (1973), “Chie-she-shuai (Kürşad?) Olayı”, Ankara: Töre Dergisi, Sayı: 20, s. 10- 15.
• Gömeç, Saadettin Yağmur (2016). Kök Türk tarihi 5 baskı Delikan Yayınları Ankara .
• Kaplan, Ramazan (1997). Sabahattin Ali/ İnsan ve Eser. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Kapusuzoğlu, Gökçen (2017). Tarihî Bir Kişilik Olarak Kür Şad ve 639 Yılı. Gazi Türkiyat(21), 121-136.
• Sağıroğlu, Birsel (2022). Sözlü Kültürden Yazılı Kültüre: Kurmaca Dilin İnşası. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dergisi, 4(1), 15-25. https://doi.org/10.54990/okufed.1133845
• Sayar, Ahmet Güner (2013). Hasan Ali Yücel. TDV İslâm Ansiklopedisi İstanbul. 44. Cilt. s. 45-46.
• Sertkaya, Osman Fikri (2014). Kür Şad Adının Etimolojisi veya Türk Tarihinde Kür Şad Adlı Bir Kişi Var Mıdır?. Gazi Türkiyat, 1(14), 1-10.
• Şehitoğlu, Muhammed Turan (2022). Hüseyin Nihal Atsız’ın Dergiciliği. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili Ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Taşağıl, Ahmet. (1999). Göktürkler II Türk Tarih Kurumu Basımevi Ankara.
• Togan, İsenbike - Gülnar Kara - Cahide Baysal (2006). Çin Kaynaklarındaki Türkler. Eski T’ang Tarihi. (Chiu T’ang-shu) 194a “Türkler” Bölümü. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.