SUÇA SÜRÜKLENEN ÇOCUKLARIN DEĞERLENDİRİLMESİNDE EKOLOJİK SİSTEM YAKLAŞIMININ KULLANIMI: OLGU SUNUMU
Yıl 2019,
Sayı: 44, 793 - 813, 30.09.2019
Osman Zorbaz
,
Filiz Bilge
Öz
Bu çalışmanın
amacı, suça sürüklenen çocuklara yapılan psikososyal müdahalelerde ekolojik
sistem yaklaşımının kullanılmasını bir olgu çerçevesinde incelemektir. Olgu; 16 yaşında, Ankara Çocuk Mahkemesine Şubat 2015
ayında “taksirle bir kişinin yaralanmasına neden olma” suçundan hakkında ceza
davası açılan ve çalışmaya katılmayı kabul eden M’dir. M’ye öncelikle çalışma
hakkında bilgi verilmiş ve hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu
çerçevesinde görüşmeler yapılmıştır. Çalışmada olgunun psikososyal durumu
ekolojik sistem yaklaşımı katmanlarına göre koruyucu ve risk faktörleri olarak
açıklanmış ve bu doğrultuda yapılan müdahaleler izlenmiştir. Çalışma
sonucunda ekolojik sistem yaklaşımının suça sürüklenen çocuklara yapılan
müdahalelerde etkili biçimde kullanılabileceği değerlendirilmektedir.
Kaynakça
- Akyüz, E. (2000). Çocuğun haklarının ve güvenliğinin korunması. İnsan Hakları Eğitimi Dizisi. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
- Ashman, K. K. & Hull, G. H. (1999). Understanding generalist practice, Chicago: Nelson Hall Publishers.
- Ashman, K. K. & Zastrow, C. (1990). Understanding human behavior and the social environment, Chicago: Nelson Hall Publishers.
- Bilge, F., Avcı D., Dinçel, E. F., Alkış Demirel, E., Karatekin, H., Koç, Ö. & Demirtaş-Zorbaz, S. (2015). The use of systems approach in pscyhological counseling and guidance. (Ed: Ş.Ş. Erçetin & S. Banerjee). Chaos, Complexitiy and Lidership 2013. Springer İnternational Publishing: Switzerland.
- Braun, M. J. F. (2012). Intimate partner violance during the transition from prison to the community: an ecological analysis. Doktora tezi, Portland State University.
- Bronfenbrenner, U. (1979). The ecology of human development: Experiments by nature and design. Cambridge, MA: Harvard University Press.
- Butler, S. (1996). Substance misuse and the social work ethos. Journal of Substance Misuse1, 62, (2), 46-53.
- Çocuk Koruma Kanunu (ÇKK). (2005). http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5395.pdf adresinden 16.08.2015 tarihinde erişildi.
- Danış, M. Z. (2006). Davranış bilimlerinde ekolojik sistem yaklaşımı. Aile ve Toplum Dergisi, 8 (3), 45-53.
- Gençtanırım, D. (2015). Ergen intiharlarının önlenmesi: Ekolojik bakış açısı. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, (1), 151-164.
- Gökler, I. (2008) Sistem yaklaşımı ve sosyal-ekolojik sistem yaklaşım çerçevesinde oluşturulan kavramsal model temelinde kronik hastalı olan çocuklar ve ailelerinde psikolojik uyumun yordanması, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Gülşen İçli, T. (2009). Çocuk suç ve sokak: Sokakta yaşayan suç işleyen ve suça maruz kalan çocuklar. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Yayınları: Ankara.
- Haştemoğlu, G. (2012). Her şey çocuklar için ya adalet. Türkiye Çocuk Adalet Sistemine Sivil Toplum Gözüyle Bakış Projesi Kitabı: Ankara.
- Jessor, R., & Jessor, S. L. (1977). Problem behavior and psychosocial development: A longitudinal study of youth.
- Miley, K. K., O’ Melia, M. & Dubois, B.L. (1998). Generalist social work practice–an empowering approach. Allyn and Bacon, UK.
- Nadir, U. (2011). Suça yönelen çocuk ve ailesi ile çalışma: Ekolojik sistem perspektifi çerçevesinde örnek bir vaka sunumu, Toplum ve Sosyal Hizmet, 22, (1),165-174.
- Siyez, D. M. (2009). Ergenlerde problem davranışlar. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.Güler, G., Sungur, M. A., & Kütük, M. Ö. (2018). suça sürüklenen çocukların klinik ve sosyodemografik özelliklerinin değerlendirilmesi. The Bulletin of Legal Medicine, 23(1), 39-46.
- Polat, O. (2004). Kriminoloji ve kriminalistik üzerine notlar. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Siyez, D. M. (2009). Ergenlerde problem davranışlar. Ankara: Pegem Akademi.
- Türkiye İstatistik Kurumu (2018). Güvenlik birimine suça sürüklenme ile gelen veya getirilen çocuk sayısı. http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist adresinden 27.12.2018 tarihinde erişildi.
- O’Melia, M., Miley, K.K. & Dubois, B.L. (1998). Generalist social work practice: An empowering approach. UK: Allyn and Bacon.
- Wiium, N. & Wold, B. (2009). An ecological system approach to adolescent smoking behavior. Journal of Youth Adolescence, 38, 1351–1363.