Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

ÇOCUK EVLERİNDE ÇALIŞAN BAKIM ELEMANLARININ MESLEKİ YETERLİLİKLERİNİN ÇOCUK EĞİTİMİ VE BAKIMI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2021, Cilt: 21 Sayı: 51, 502 - 538, 30.06.2021
https://doi.org/10.21560/spcd.vi.626495

Öz

Çocukların sorumlu, iş birliğine yatkın, fiziksel ve duygusal olarak gelişmiş yapıcı ve üretici bireyler olarak yetişebilmesi bakım veren ile kurulan sağlıklı bir ilişkiyle mümkündür. Bu çalışmada çocuk evlerinde görevli bakım elemanlarının bakım verdikleri çocuklara yönelik mesleki yeterliliklerinin çocuğun sağlıklı gelişimi açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında toplam 20 bakım elemanı ile görüşülmüş ve yarı yapılandırılmış görüşme formu ile derinlemesine mülakatlar gerçekleştirilmiştir.
Araştırma sonucunda; katılımcıların çoğunluğunun çocuklara karşı sevgi temelli bir yaklaşımda bulundukları ve çocuk eğitiminde temel bilgi ve becerilere sahip oldukları görülmüştür. Bunun yanında bakım elemanlarının çocuklarla kurdukları ilişkide duygusal bağlılıklarının yoğun olduğu ve çocukların da kendilerine daha fazla duygusal bağlılık geliştirmelerine izin verdikleri belirlenmiştir. Çocuklara sundukları disiplin ve sınır uygulamalarında ise “öznel” bir yaklaşımın var olduğu ve sınırların her bir katılımcıya göre değişkenlik gösterdiği tespit edilmiştir.
Sonuç olarak kurum bakımında kalan çocukların travma mağduru oldukları ve birincil bakımı sağlamakla sorumlu olan ebeveynlerinden mahrum kaldıkları da düşünüldüğünde ikincil bakımı üstlenen bakım elemanları çocukların yaşamlarında çok önemli bir yere sahip olmaktadır. Bu sebepledir ki çocuklara daha nitelikli hizmet sunulabilmesi ve çocukların daha iyi bir gelişim gösterebilmesi için bakım elemanlarının görev ve sorumlulukları ile ilgili iyileştirici ve niteliği arttırıcı uygulamaların artırılması büyük önem arz etmektedir. 

Kaynakça

  • Akduman, G. G. (2010). Okul Öncesi Dönem Çocuğu Olan Annelerin Uyguladıkları Disiplin Yöntemlerinin Çocuk İstismarı Açısından Değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 38-49.
  • Aktaş Arnas, Y., Sadık, F. (2008). Okul Öncesi Eğitimde Sınıf Yönetimi. Disiplin ve Disiplin Modelleri içinde (ss. 278-319). Kök YayıncılıkAldort, N. (2017). Çocuğunuzla Birlikte Büyümek. İstanbul: Doğan Yayıncılık.
  • Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı (6. Baskı). Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
  • Aslan, E. (2016). Ankara Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü’ne Bağlı Çocuk Evlerinde Çalışan Bakım Elemanları ve Çocuk Evi Sorumlularının İş Doyumu ve Tükenmişlik Düzeyleri (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı, Ankara.
  • Başer, H. (2013). Çocuk Refahı Alanında Yeni Hizmet Modeli “Çocuk Evleri”(Yüksek Lisans Tez), Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Konya.
  • Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi, Erişim Tarihi: 15.09.2019, https://cocukmeclisi.ibb.istanbul/cocuk-haklari-sozlesmesi/
  • Bolat, Ö. (2016). Beni Ödülle Cezalandırma. İstanbul: Doğan Yayıncılık.
  • Çocuk Evleri Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin Uygulanması Hakkında Genelge. (2011). Erişim Tarihi: 14.09.2019, https://kms.kaysis.gov.tr/Home/Goster/56394.
  • Eraslan, E., Ergüt, İ. K., Uysal, T. Bulut, G. (2017). Mahremiyet Eğitimi Çalıştayı Sonuç Raporu. Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.
  • Ertem, Ü., Yazıcı, S. (2006). Ergenlik Döneminde Psikososyal Sorunlar ve Depresyon, Aile ve Toplum. 3 (9). 7-12.
  • Girgin A; Kurnaz A; Zobu O. (2011). Erken Çocukluk Eğitimi ve Aile Eğitiminin Önemi, Gülan A., Şirin R., Şirin C. (Ed.), Yetişkin Bildirileri Kitabı-1. Çocuk Vakfı Yayınları.
  • Karaboğa, M. T. (2019). Lise Öğrencilerinin Rol Model Tercihlerine İlişkin Bir Çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 15 (2). 363-391.
  • Keten, D. (2017). Korunmaya Muhtaç Çocuklar: Ankara Çocuk Evleri Üzerine Niteliksel Bir Araştırma (Yüksek Lisans Tezi), Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Politika Anabilim Dalı, Ankara.
  • Koçoğlu, S. (2019). Korunma ve Bakım Altında Bulunan Çocukların Psiko-Sosyal Gelişiminde Çocuk Bakım Elemanlarının Sosyal Sorun Çözme Becerilerinin Rolü (Yüksek Lisans Tezi), Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Yönetimi Anabilim Dalı, İstanbul.
  • Mackenzie R. (2014). Çocuğunuza Sınır Koyma, Yakamoz Yayınları.
  • Merriam, S. B. (2015). Nitel Araştırma: Desen Ve Uygulama İçin Bir Rehber (3. Baskıdan Çeviri, Çeviri Editörü: S. Turan). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Nalbant, Ş. (2016). Korunmaya Muhtaç Çocuklarda Çocuk Evleri Bakım Modelinin Toplumsallaşmaya İlişkin Rolü: Kayseri Örneği (Yüksek Lisans Tezi), Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyoloji Anabilim Dalı, Kayseri.
  • Özen Y. (2016). Çocuklarda Sorumluluk Eğitimi, Gece Kitaplığı.
  • Parin, S; Bilan, S. (2007). Devlet ve Çocuk İlişkisi Bağlamında Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumları Üzerine Bir Analiz, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Dergisi, 1, 119-128.
  • Şavlı, H. (2018). Çocuk Evlerinde Kalan Korunmaya Muhtaç Çocukların Sosyalizasyonu: Küçükçekmece Örneği (Yüksek Lisans Tezi), Üsküdar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, İstanbul.
  • Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Çocuk Evleri Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik. (2008). Sayı: 27015. Erişim Tarihi: 14.09.2019, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2008/10/20081005-1.htm.
  • Şimşek Z, Erol N, Öztop D, Özcan Özer Ö (2008). Kurum Bakımındaki Çocuk Ve Ergenlerde Davranış Ve Duygusal Sorunların Epidemiyolojisi; Ulusal Örneklemde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Türk Psikiyatri Dergisi, 19: 235-246.
  • Strauss, A., Corbin, J. (1990). Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques. New Delhi: SAGE Publications
  • Tuğrul, C. (1999). Duygusal zeka. Klinik Psikiyatri Dergisi. 1. 12-20.
  • Türk, E. (2014). Çocukluk Döneminde Duygusal Gelişim ve Din Eğitimi. Marife Dini Araştırmalar Dergisi. 14 (3). 143-158.
  • Yaman, F. (2010). Bakıcı Annelerin Sosyo-ekonomik ve Çalışma Yaşamlarına İlişkin Özellikleri: Ankara İli Örneği (Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Ankara.
  • Yavuzer, H. (1993). Çocuk Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Yıldırım, Ş., Işıkhan, V. (2018). Çocuk Evinde Kalan Çocukların Sosyalleşme Sürecindeki İlişkilerin Değerlendirilmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi. 29 (1). 46-70.
  • Yörükoğlu, A. (2018). Çocuk Ruh Sağlığı. İstanbul: Özgür Yayınları.
  • Yüksel, G. (2017). Çocuk Bakım Elemanlarının Bazı Özellikleri İle Sosyal Sorun Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Amasya Çocuk Evleri Örneği (Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Ankara.
  • Zastrow, C., Kirst Ashman, K. K. (2016). İnsan Davranışı ve Sosyal Çevre-I (Bebeklik, Çocukluk, Ergenlik). Ankara: Nika Yayınevi.

THE EVALUATION OF PROFESSIONAL COMPETENCIES OF CHILD CARE PERSONNEL WORKING IN CHILDREN HOUSES IN TERMS OF CHILD EDUCATION AND CARE

Yıl 2021, Cilt: 21 Sayı: 51, 502 - 538, 30.06.2021
https://doi.org/10.21560/spcd.vi.626495

Öz

It is possible for children to grow up as responsible, cooperative, physically and emotionally developed, constructive and productive individuals with a healthy relationship with the caregiver. In this study, it was aimed to evaluate the professional competencies of the caregivers towards the children they care for in terms of the healthy development of the child. Within the scope of the research, 20 caregivers were interviewed and in-depth interviews were conducted with a semi-structured interview form.
The result of the research has shown that the majority of the participants approached children with love and that they had basic information and skills in child education. Apart from that, it has been determined that the maintenance staff had a strong emotional connection in their relations with children and that children let them create more emotional connection. And it has been detected that there was a “subjective” approach in the discipline and border practices they provided to the children and that boundaries differed from one participant to another.
As a result, most of the children who remain in institutional care are victims of trauma. He lives separately from his families. Caring staff are the closest and most important people responsible for the care and education of the child. For this reason, it should be planned to provide qualified training to the caregivers so that children can be provided with more qualified services and that children can develop better.

Kaynakça

  • Akduman, G. G. (2010). Okul Öncesi Dönem Çocuğu Olan Annelerin Uyguladıkları Disiplin Yöntemlerinin Çocuk İstismarı Açısından Değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 38-49.
  • Aktaş Arnas, Y., Sadık, F. (2008). Okul Öncesi Eğitimde Sınıf Yönetimi. Disiplin ve Disiplin Modelleri içinde (ss. 278-319). Kök YayıncılıkAldort, N. (2017). Çocuğunuzla Birlikte Büyümek. İstanbul: Doğan Yayıncılık.
  • Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı (6. Baskı). Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
  • Aslan, E. (2016). Ankara Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü’ne Bağlı Çocuk Evlerinde Çalışan Bakım Elemanları ve Çocuk Evi Sorumlularının İş Doyumu ve Tükenmişlik Düzeyleri (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı, Ankara.
  • Başer, H. (2013). Çocuk Refahı Alanında Yeni Hizmet Modeli “Çocuk Evleri”(Yüksek Lisans Tez), Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Konya.
  • Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi, Erişim Tarihi: 15.09.2019, https://cocukmeclisi.ibb.istanbul/cocuk-haklari-sozlesmesi/
  • Bolat, Ö. (2016). Beni Ödülle Cezalandırma. İstanbul: Doğan Yayıncılık.
  • Çocuk Evleri Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin Uygulanması Hakkında Genelge. (2011). Erişim Tarihi: 14.09.2019, https://kms.kaysis.gov.tr/Home/Goster/56394.
  • Eraslan, E., Ergüt, İ. K., Uysal, T. Bulut, G. (2017). Mahremiyet Eğitimi Çalıştayı Sonuç Raporu. Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.
  • Ertem, Ü., Yazıcı, S. (2006). Ergenlik Döneminde Psikososyal Sorunlar ve Depresyon, Aile ve Toplum. 3 (9). 7-12.
  • Girgin A; Kurnaz A; Zobu O. (2011). Erken Çocukluk Eğitimi ve Aile Eğitiminin Önemi, Gülan A., Şirin R., Şirin C. (Ed.), Yetişkin Bildirileri Kitabı-1. Çocuk Vakfı Yayınları.
  • Karaboğa, M. T. (2019). Lise Öğrencilerinin Rol Model Tercihlerine İlişkin Bir Çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 15 (2). 363-391.
  • Keten, D. (2017). Korunmaya Muhtaç Çocuklar: Ankara Çocuk Evleri Üzerine Niteliksel Bir Araştırma (Yüksek Lisans Tezi), Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Politika Anabilim Dalı, Ankara.
  • Koçoğlu, S. (2019). Korunma ve Bakım Altında Bulunan Çocukların Psiko-Sosyal Gelişiminde Çocuk Bakım Elemanlarının Sosyal Sorun Çözme Becerilerinin Rolü (Yüksek Lisans Tezi), Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Yönetimi Anabilim Dalı, İstanbul.
  • Mackenzie R. (2014). Çocuğunuza Sınır Koyma, Yakamoz Yayınları.
  • Merriam, S. B. (2015). Nitel Araştırma: Desen Ve Uygulama İçin Bir Rehber (3. Baskıdan Çeviri, Çeviri Editörü: S. Turan). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Nalbant, Ş. (2016). Korunmaya Muhtaç Çocuklarda Çocuk Evleri Bakım Modelinin Toplumsallaşmaya İlişkin Rolü: Kayseri Örneği (Yüksek Lisans Tezi), Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyoloji Anabilim Dalı, Kayseri.
  • Özen Y. (2016). Çocuklarda Sorumluluk Eğitimi, Gece Kitaplığı.
  • Parin, S; Bilan, S. (2007). Devlet ve Çocuk İlişkisi Bağlamında Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumları Üzerine Bir Analiz, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Dergisi, 1, 119-128.
  • Şavlı, H. (2018). Çocuk Evlerinde Kalan Korunmaya Muhtaç Çocukların Sosyalizasyonu: Küçükçekmece Örneği (Yüksek Lisans Tezi), Üsküdar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, İstanbul.
  • Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Çocuk Evleri Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik. (2008). Sayı: 27015. Erişim Tarihi: 14.09.2019, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2008/10/20081005-1.htm.
  • Şimşek Z, Erol N, Öztop D, Özcan Özer Ö (2008). Kurum Bakımındaki Çocuk Ve Ergenlerde Davranış Ve Duygusal Sorunların Epidemiyolojisi; Ulusal Örneklemde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Türk Psikiyatri Dergisi, 19: 235-246.
  • Strauss, A., Corbin, J. (1990). Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques. New Delhi: SAGE Publications
  • Tuğrul, C. (1999). Duygusal zeka. Klinik Psikiyatri Dergisi. 1. 12-20.
  • Türk, E. (2014). Çocukluk Döneminde Duygusal Gelişim ve Din Eğitimi. Marife Dini Araştırmalar Dergisi. 14 (3). 143-158.
  • Yaman, F. (2010). Bakıcı Annelerin Sosyo-ekonomik ve Çalışma Yaşamlarına İlişkin Özellikleri: Ankara İli Örneği (Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Ankara.
  • Yavuzer, H. (1993). Çocuk Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Yıldırım, Ş., Işıkhan, V. (2018). Çocuk Evinde Kalan Çocukların Sosyalleşme Sürecindeki İlişkilerin Değerlendirilmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi. 29 (1). 46-70.
  • Yörükoğlu, A. (2018). Çocuk Ruh Sağlığı. İstanbul: Özgür Yayınları.
  • Yüksel, G. (2017). Çocuk Bakım Elemanlarının Bazı Özellikleri İle Sosyal Sorun Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Amasya Çocuk Evleri Örneği (Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Ankara.
  • Zastrow, C., Kirst Ashman, K. K. (2016). İnsan Davranışı ve Sosyal Çevre-I (Bebeklik, Çocukluk, Ergenlik). Ankara: Nika Yayınevi.
Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Burak Acar 0000-0003-4765-3319

Melike Semerci 0000-0002-6383-8340

Ömer Miraç Yaman 0000-0001-9989-8575

Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 21 Sayı: 51

Kaynak Göster

APA Acar, B., Semerci, M., & Yaman, Ö. M. (2021). ÇOCUK EVLERİNDE ÇALIŞAN BAKIM ELEMANLARININ MESLEKİ YETERLİLİKLERİNİN ÇOCUK EĞİTİMİ VE BAKIMI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 21(51), 502-538. https://doi.org/10.21560/spcd.vi.626495
AMA Acar B, Semerci M, Yaman ÖM. ÇOCUK EVLERİNDE ÇALIŞAN BAKIM ELEMANLARININ MESLEKİ YETERLİLİKLERİNİN ÇOCUK EĞİTİMİ VE BAKIMI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi. Haziran 2021;21(51):502-538. doi:10.21560/spcd.vi.626495
Chicago Acar, Burak, Melike Semerci, ve Ömer Miraç Yaman. “ÇOCUK EVLERİNDE ÇALIŞAN BAKIM ELEMANLARININ MESLEKİ YETERLİLİKLERİNİN ÇOCUK EĞİTİMİ VE BAKIMI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ”. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 21, sy. 51 (Haziran 2021): 502-38. https://doi.org/10.21560/spcd.vi.626495.
EndNote Acar B, Semerci M, Yaman ÖM (01 Haziran 2021) ÇOCUK EVLERİNDE ÇALIŞAN BAKIM ELEMANLARININ MESLEKİ YETERLİLİKLERİNİN ÇOCUK EĞİTİMİ VE BAKIMI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 21 51 502–538.
IEEE B. Acar, M. Semerci, ve Ö. M. Yaman, “ÇOCUK EVLERİNDE ÇALIŞAN BAKIM ELEMANLARININ MESLEKİ YETERLİLİKLERİNİN ÇOCUK EĞİTİMİ VE BAKIMI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ”, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, c. 21, sy. 51, ss. 502–538, 2021, doi: 10.21560/spcd.vi.626495.
ISNAD Acar, Burak vd. “ÇOCUK EVLERİNDE ÇALIŞAN BAKIM ELEMANLARININ MESLEKİ YETERLİLİKLERİNİN ÇOCUK EĞİTİMİ VE BAKIMI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ”. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 21/51 (Haziran 2021), 502-538. https://doi.org/10.21560/spcd.vi.626495.
JAMA Acar B, Semerci M, Yaman ÖM. ÇOCUK EVLERİNDE ÇALIŞAN BAKIM ELEMANLARININ MESLEKİ YETERLİLİKLERİNİN ÇOCUK EĞİTİMİ VE BAKIMI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi. 2021;21:502–538.
MLA Acar, Burak vd. “ÇOCUK EVLERİNDE ÇALIŞAN BAKIM ELEMANLARININ MESLEKİ YETERLİLİKLERİNİN ÇOCUK EĞİTİMİ VE BAKIMI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ”. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, c. 21, sy. 51, 2021, ss. 502-38, doi:10.21560/spcd.vi.626495.
Vancouver Acar B, Semerci M, Yaman ÖM. ÇOCUK EVLERİNDE ÇALIŞAN BAKIM ELEMANLARININ MESLEKİ YETERLİLİKLERİNİN ÇOCUK EĞİTİMİ VE BAKIMI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi. 2021;21(51):502-38.