Türkiyede Afiliye Hastane Modelinin Değerlendirilmesi ve Küresel Yaklaşımlar

Yıl 2025, Cilt: 22 Sayı: 3, 186 - 196, 30.09.2025

Mustafa Ümit Can Dölek , Mustafa Erkan , Nurşah Başol

https://doi.org/10.70915/spkd.1740881

Öz

Bu çalışma, Türkiye’de giderek yaygınlaşan üniversite ile Sağlık Bakanlığı iş birliğiyle yürütülen afiliye hastane modelini, yönetimsel yapılar ve eğitim hizmet entegrasyonu açısından değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Nitel gözlemler temelinde yapılan analizde, modelin tıp eğitimi ve sağlık hizmet sunumuna katkıları kadar yönetsel çift başlılık ve kurumsal uyumsuzluk gibi iyileştirilmeye açık yönleri de ele alınmıştır. Ayrıca, Amerika Birleşik Devletleri, Almanya, İngiltere, Kanada ve Çin gibi ülkelerde uygulanan entegre akademik sağlık sistemleriyle karşılaştırmalı bir değerlendirme yapılmış; İran, Hindistan ve bazı Afrika ülkelerinde yaşanan zorluklar bağlamında modelin güçlü ve zayıf yönleri tartışılmıştır. Bulgular, Türkiye’deki modelin hizmet sunumunda faydalar sağlasa da uzun vadede sürdürülebilirlik ve akademik özerklik açısından yeniden yapılandırılması gerektiğini düşündürebilir. Bu kapsamda, yönetsel reformlar ve kurumsal entegrasyonu artırmaya yönelik somut öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Afiliye hastane , tıp eğitimi , akademik sağlık merkezi , entegre sağlık sistemi , yönetsel çift başlılık , Türkiye

Etik Beyan

Etik ihlal yoktur. Bu çalışma herhangi bir bireysel hasta verisi, müdahale veya deneysel işlem içermediğinden dolayı etik kurul onayı alınmamıştır. İnceleme, yalnızca kurumsal yapı ve süreçler bağlamında yapılmış olup, kişisel veri veya hasta kimliği içeren herhangi bir bilgiye yer verilmemiştir.

Destekleyen Kurum

Destekleyen kurum yoktur

Kaynakça

• Frenk, J., Chen, L., Bhutta, Z. A., Cohen, J., Crisp, N., Evans, T., et al. (2010). Health professionals for a new century: Transforming education to strengthen health systems in an interdependent world. The Lancet, 376(9756), 1923–1958. https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0140673610618545
• Janssens, O., Andreou, V., Embo, M., Valcke, M., De Ruyck, O., Robbrecht, M., et al. (2024). The identification of requirements for competency development during work-integrated learning in healthcare education. BMC Medical Education, 24(1), 427. https://bmcmededuc.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12909-024-05428-9
• Yürümez, Y., Yücel, M., & Ercan, B. (2018). Türkiye’deki afiliasyon modelleri. Journal of Human Rhythm, 4(1), 37–43.
• Gonzalo, J. D., Skochelak, S. E., & Wolpaw, D. R. (2016). Health systems science in medical education. In Health System Sciences (pp. 1–9). Elsevier. Niedzwiecki, M. J., Machta, R. M., Reschovsky, J. D., Furukawa, M. F., & Rich, E. C. (2020). Characteristics of academic-affiliated health systems. Academic Medicine, 95(4), 559–566.
• Charité – Universitätsmedizin Berlin. (n.d.). Organisation. https://www.charite.de/en/charite/organisation
• King's College Hospital NHS Foundation Trust. (n.d.). Partnership working. https://www.kch.nhs.uk/about/partnership-working/
• Guy’s and St Thomas’ NHS Foundation Trust. (n.d.). Teaching and training partners. https://www.guysandstthomas.nhs.uk/about-us/our-partners/teaching-and-training
• King’s College London. (n.d.). Integrated Academic Training (IAT). https://www.kcl.ac.uk/lsm/training/iat
• Toronto Academic Health Science Network (TAHSN). (n.d.). Committee structure. https://tahsn.ca/committee-structure
• Toronto Academic Health Science Network (TAHSN). (n.d.). Centres of collaboration. https://tahsn.ca/centres-collaboration
• McGill University Health Centre (MUHC). (n.d.). MUHC committees. https://muhca.com/ca/corporate-leadership/muhc-committees.html
• Chen, L. C. (2013). Why academic health systems? Journal of Evidence-Based Medicine, 6(2), 69–70. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jebm.12032
• Sulena, S., Kulkarni, A., Mathur, M., Jyoti, N., Sidhu, T. K., Badyal, D., et al. (2024). Challenges in implementing competency-based medical education in India – Stakeholders’ perspective: A mixed-method analysis. International Journal of Applied and Basic Medical Research, 14(4), 225–232.
• Keshavarzi, M. H., Kojuri, J., Rezaei, H., & Safarpour, A. R. (2022). Exploration challenges of the implementers of Iran’s transformational innovation plan in medical education. Journal of Education and Health Promotion, 11, 161.
• Mercer, T., Gardner, A., Andama, B., Chesoli, C., Christoffersen-Deb, A., Dick, J., et al. (2018). Leveraging the power of partnerships: Spreading the vision for a population health care delivery model in western Kenya. Global Health, 14(1), 44. https://globalizationandhealth.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12992-018-0366-5
• https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/03/20200304-3.htm