ÖĞRETMEN ADAYLARININ EMPATİK EĞİLİM VE EMPATİK BECERİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ: ANADOLU ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Year 2020, Volume: 18 Issue: 2, 178 - 190, 30.06.2020

Özkan Beyaz , Dilek Yalız Solmaz Bülent Okan Miçooğulları

https://doi.org/10.33689/spormetre.621508

Cited By: 2

Abstract

Bu
araştırmanın amacı, beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümünde öğrenim gören öğretmen
adaylarının empatik eğilim ve empatik beceri düzeylerini incelemektir.
Araştırmanın katılımcılarını Anadolu Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor
Öğretmenliği Bölümünde öğrenim gören toplam 141 öğrenci oluşturmuştur. Veri
toplama aracı olarak, “Empatik Eğilim Ölçeği”, “Empatik Beceri Ölçeği-B Formu”
ve “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Verilerin analizi için t testi ve ANOVA tercih edilmiştir.
Araştırma sonuçlarına göre, öğretmen adaylarının empatik eğilim ve empatik
beceri puan ortalamalarının orta düzeyde olduğu saptanmıştır. Ayrıca, öğretmen
adaylarının hem empatik eğilim hem de empatik beceri puan ortalamalarının cinsiyet, sınıf düzeyi, anne-baba
eğitim, aktif olarak spor yapma ve spor yapma düzeylerine göre
istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Sonuç olarak, öğretmenlik mesleği göz önüne alındığında, öğretmen
adaylarının empatik beceri düzeylerinin yeterli olmadığı ve empati eğitimi ile
empatik beceri düzeylerinin geliştirilebileceği söylenebilir. 

Keywords

empatik eğilim, empatik beceri, beden eğitimi ve spor, öğretmen adayı

References

• Akbulut, E., Sağlam, H.İ. (2010). Sınıf öğretmenlerinin empatik eğilim düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(2), 1068-1083.
• Alpar, R. (2018). Spor, sağlık, ve eğitim bilimlerinden örneklerle uygulamalı istatistik ve geçerlik-güvenirlik. Ankara: Detay Yayıncılık. 5. Baskı.
• Altınoluk, H. (2014). Hemşirelerde/ebelerde empatik eğilim ve becerilerin değerlendirilmesi (Denizli servergazi hastanesi örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Alver, B. (1998). Bireylerin uyum düzeyleri ile empatik becerileri arasındaki ilişkiler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Erzurum.
• Arlı, M., Nazik, H. (2010). Bilimsel araştırmaya giriş. Ankara. Gazi Kitapevi. 4. Baskı.
• Arslan, F., Bayraktar, G., Akdoğan, S. (2006). Beden eğitimi ve spor yüksekokulunda amatör ve profesyonel spor yapan öğrencilerle aktif spor yapmayan öğrencilerin kişilik özelliklerinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 8(2), 40-47.
• Arslanoğlu, C. (2012). Farklı bölümlerde öğrenim gören beden eğitimi ve spor yüksek okulu öğrencilerinin empatik eğilim düzeyleri ve saldırganlık ilişkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Avşar, Z. (2004). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin sosyal beceri düzeylerinin belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 111-130.
• Balcı, E. (2012). Sınıf öğretmenlerinin empatik eğilim düzeyleri (Beşiktaş ilçesi örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Anabilim Dalı, İstanbul.
• Baydar, Posluoğlu F. D. (2014). İlkokul öğretmenlerinin iletişim yeterlilikleri ile empati kurma becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Sancaktepe ilçesi örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Chou, C. P., Bentler, P. M. (1995). Estimates and tests in structural equation modelling. In R. H. Hoyle (Ed.), Structural equation modeling: Concepts, issues, and applications (p. 37–55). Sage Publications, Inc.
• Curan, P.J., West, S.G., Finch, J.F. (1996). The robutness of test statistics to nonnormality and specification error in confirmatory factor analysis. Pyschological Methods, 1(1), 16-29.
• Cüceloğlu, D. (1996). İçimizdeki biz, kalite bilincinin temeli. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Çelik, E. (2008). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin empatik eğilimlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Konya.
• Çetin, C.N., Aytar, A.G. (2012). İlköğretim dördüncü sınıf öğrencilerinin empatik beceri düzeyleri ile algıladıkları anne baba tutumlarının incelenmesi. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(2), 473-488.
• Deloney, L.A., Graham, C.J. (2003). Developments with using drama to teach first year medical students about empathy and compassion. Teaching Learning in Medicine, 15, 247-251
• Demir, M.K. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının empati becerilerinin incelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 107-121.
• Dökmen, Ü. (1988). Empatinin yeni bir modele dayanarak ölçülmesi ve psikodrama ile geliştirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 21(1), 155-190.
• Dökmen, Ü. (2013). Sanatta ve günlük yaşamda iletişim çalışmaları ve empati. İstanbul: Remzi Kitapevi, 49. Basım. 15-193.
• Duru, E. (2002). Öğretmen adaylarında kişi-durum yaklaşımı bağlamında yardım etme davranışı eğilimi, empati ve düşünme stilleri ilişkisi bu değişkenlerin bazı psikososyal değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Ekinci, Ö., Aybek, B. (2010). Öğretmen adaylarının empatik ve eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi, İlköğretim Online, 9(2), 816-827.
• Ercoşkun, M.H. (2005). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin empatik becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Erdem, A.R., Gözel, E. (2011) Eğitim fakültelerinde görev yapan öğretim elemanlarının gösterdiği empatik becerisinin öğretim elemanları ve 4. sınıf öğretim adayları tarafından değerlendirilmesi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (26), 178-195.
• Erduran, M.M. (2018). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu ile fen fakültesinde öğrenim gören öğrencilerin eleştirel düşünme ve empati kurma düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretimi Anabilim Dalı, Beden Eğitimi ve Spor Öğretimi Bilim Dalı, Bartın.
• Erkmen, G. (2007). Selçuk üniversitesi beden eğitimi ve spor yüksekokulunda öğrenim gören öğrencilerin empatik eğilimlerinin sporda tercih ettikleri lider davranışları ile karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Erkuş, A. (2017). Davranış Bilimleri için Bilimsel Araştırma Süreci. Ankara: Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş. 5. Baskı.
• Ersoy, A.G., Köşger F. (2016). Empati: tanımı ve önemi. Osmangazi Tıp Dergisi, 38(2), 9-17. DOI:http://dx.doi.org/10.20515/otd.33993.
• Genç, S.Z., Kalafat, T. (2008). Öğretmen adaylarının demokratik tutumları ile empatik becerilerinin değerlendirilmesi üzerine bir araştırma. Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (19), 212-222.
• Genç, S.Z., Kalafat, T. (2010). Öğretmen adaylarının empatik becerileri ile problem çözme becerileri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Kuramsal Eğitim Bilim Dergisi, 3(2), 135-147.
• Gülle M. (2015). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin bölümlerine göre eleştirel düşünme ve empati kurma düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Günel, İ. (2014). Gençlik ve spor bakanlığı’nın taşra teşkilatlarında görev yapan il müdürlükleri ve şube müdürlerinin empati becerilerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kütahya.
• Kaban, A.L. (2014). Kişilerarası iletişimde duygusal bulaşmanın rolü; öğretmen öğrenci iletişimi üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kabapınar, Y. (2015). Empatiyle Gelişmek Empatiyi Geliştirmek: Çocuk ve Empati. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Hizm. Tic. Ltd. Şti. 1. Basım.
• Karabulut, E.O., Pulur, A. (2013). An investigation on levels of the empathic tendencies of elite university tennis players in terms of different variables. Turkish Journal of sport and Exercise, 15(1), 9-15.
• Karaca, A., Açıkgöz, F., Akkuş, D. (2013). Eğitim ile empatik beceri ve empatik eğilim geliştirilebilir mi?: Bir sağlık okulu örneği. Acıbadem Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Dergisi. 4(3), 118-122.
• Karademir, T., Türkçapar, Ü. (2017). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Empatik Eğilim Düzeylerinin İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 18(3), 232-245.
• Karakuş, F., Tümkaya, S. (2015). Sınıf öğretmenlerinin empatik beceri düzeylerinin sosyo-demografik değişkenlere ve tercih ettikleri disiplin türlerine göre incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 5(4), 397-418.
• Karasar N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar ilkeler teknikler. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti. 26. Basım.
• Kim, S., Rohner, R.P. (2003). Perceived parental acceptance and emotional empathy among university students in korea. Journal of Cross-Cultural Psychology, 34(6), 723-735. doi: 10.1177/0022022103257071.
• Kolayiş, H., Yiğiter, K. (2010). The examination empathic skills of the elementary and middle school physical education teachers in city of Kocaeli. International Online Journal of Educational Sciences, 2(2), 562-578.
• Korkmaz, N.H., Şahin, E., Kahraman, M., Öztürk, F. (2003). Beden eğitimi ve spor bölümü öğrencilerinin empatik becerilerinin yaşa göre karşılaştırılması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 95-103.
• Köseoğlu, A. (2013). İlköğretim dördüncü ve beşinci sınıf öğrencilerinin algıladıkları ebeveyn kabul-red düzeyleri ile empatik eğilim düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kuzgun, Y. (2014). İlköğretimde rehberlik, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. 7. Baskı.
• Küçükkaragöz, H., Akay, Y., Canbulat, T. (2011). Bir grup ilköğretim öğrencisinin bazı psiko-sosyal değişkenlere göre empatik beceri düzeyleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 88-100.
• Maden, S., Durukan, E. (2011). Türkçe öğretmeni adaylarının empatik eğilim düzeyleri üzerine bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(40), 19-25.
• Manav, A.İ. (2008). Hemşirelerin empatik eğilim ve becerilerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Mersin.
• Mete, S., Gerçek, E. (2005). PDÖ yönetimiyle eğitim gören hemşirelik öğrencilerinin empatik eğilim ve becerilerinin incelenmesi, Cumhuriyet Üniversitesi, Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 9(2), 11-17.
• Mirzeoğlu, N. (2014). Spor bilimlerine giriş. Ankara: Spor Yayınevi ve Kitabevi. 6. Baskı.
• Monahan, T. (2010). An empathic approach to physical education teacher education. Unpublished Master’s Theses, University of Rhode Island. University of Rhode Island and Rhode Island College. Master’s Thesis, Dissertation and Graduate Research Overview. USA.
• Murat, M., Özgan, H., Arslantaş, H.İ. (2005). Öğretmen adaylarının öğretim elemanlarının empatik tutumlarına ilişkin algıları ile ders başarıları arasındaki ilişki. Milli Eğitim Üç Aylık Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi, 33(168).
• Özbek, M.F. (2004). Toplumsal yaşamda empati, akademik Bakış, Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 1.
• Özdamar, K. (2004). Paket Programlar ve İstatistiksel Veri Analizi 2. Eskişehir: Kaan kitabevi.
• Özkan, B. (2014). Okul öncesi ve sınıf öğretmenlerinin empati düzeylerinin incelenmesi. International of Acedemic Social Science Studies, 30, 509-514.
• Pala, A. (2008). Öğretmen adaylarının empati kurma düzeyleri üzerine bir araştırma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 13–23.
• Piji Küçük, D. (2011). Müzik öğretmeni adaylarının empatik eğilimleri ile iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi, 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 27-29 April, Antalya, 935-942.
• Polat, M. (2016). Erzurum ilinde liselerde görev yapan öğretmenlerin empatik eğilim düzeylerinin spor ve farklı değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Ağrı.
• Rogers, C.R. (1983). Empatik olmak değeri anlaşılmamış bir varoluş şeklidir, (Çeviri: F. Akkoyun). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 16, 103-124.
• Saygılı, G., Kırıktaş, H., Gülsoy, H.T. (2015). Bazı değişkenlere göre öğretmenlerin empatik eğilim düzeyleri Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 4(1), 73-82.
• Sevimay Özer, D., Özer, M.K. (2017). Çocuklarda motor gelişim. Ankara: Nobel Yayıncılık. 10. Basım. Solak, N. (2011). Spor yapan ve yapmayan ortaöğretim öğrencilerinin saldırganlık düzeyleri ile empatik eğilim düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Çorum ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Şahin, C., Yeşil, R. (2010). Sınıf öğretmenliği aday öğretmenlerinin sosyal beceri ve empatik eğilim düzeyleri (AEÜ eğitim fakültesi örneği). E-Journal of New World Sciences Academy, 5(3), 1197-1212.
• Şahin, M., Akbaba, S. (2010). İlköğretim okullarında zorbacı davranışların azaltılmasına yönelik empati eğitim programının etkisinin araştırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(1), 331-342.
• Şakar, M. (2012). Voleybolcuların empatik beceri düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı, Karaman.
• Şen, S.N. (2016). Okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimleri, empati kurma becerileri ve mesleki kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Çanakkale.
• Tarhan, N. (2010). Toplum psikolojisi: sosyal şizofreniden toplumsal empatiye. İstanbul: Timaş Yayınları. 1. Baskı.
• Tekin, M., Güllü, M. (2010). Analysis of empathic artifice level of teacher candidates who study in the school of pyhsical education and sport. Procedia Social and Behavirol Sciences, 2, 1987-1992.
• Tepeköylü, Ö., Soytür, M., Çamlıyar, H. (2009). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu (BESYO) öğrencilerinin iletişim becerisi algılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(3), 115-124.
• Warner, R.E. (1984). Can teachers learn empathy?. Education Canada, 17(5), 39-41.
• Wuest, A.D., Bucher, C.A. (1999). Foundations of physical education and sport. McGraw-Hill Companies, 13th Education, USA.
• Yaşar, M., Erol, A. (2015). Okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının empatik eğilim düzeyleri ile düşünme stilleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. International Journal of Assessment Tools in Education, 2(2), 38-65.
• Yılmaz, İ., Akyel, Y. (2008). Beden eğitimi öğretmen adaylarının empatik eğilim düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 9(3), 27-33.
• Yılmaz, S. (2013). Spor yapan ve yapmayan ortaöğretim öğrencilerinin empatik eğilimleri ile saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (İstanbul ili bayrampaşa ilçesi örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yiğiter, K. (2008). Kocaeli ilinde görevli ilk ve orta öğretim kurumlarında çalışan beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin empati becerilerinin incelenmesi (Kocaeli il merkezi örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Yiğiter, K., Kolayiş, H., Yenigün, Ö., Taşkıran, Y. (2011). Kocaeli üniversitesi beden eğitimi ve spor yüksekokulunda okuyan öğrencilerin empatik becerilerinin belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2), 936-945.
• Yüksel, A. (2004). Empati eğitim programının ilköğretim öğrencilerinin empatik becerilerine etkisi, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 341-354.