YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN KATETER İLİŞKİLİ ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI KONTROL ÖNLEMLERİNE YÖNELİK BİLGİ VE TUTUMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2025, Cilt: 6 Sayı: 1, 12 - 22, 28.02.2025

Mensure Turan , Engin Turan

https://doi.org/10.70813/ssd.1469053

Öz

Amaç: Bu araştırma yoğun bakım hemşirelerin kateter ilişkili üriner sistem enfeksiyonlarına yönelik bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Araştırma tanımlayıcı ve kesitsel olarak bir eğitim araştırma hastanesinin üçüncü düzey yoğun bakım ünitelerinde görev alan 132 hemşire ile Mayıs-Ağustos 2023 tarihleri arasında yürütülmüştür. Veriler demografik özellikler formu ve Kateter İlişkili Üriner Sistem Enfeksiyonları Kontrol Önlemleri Ölçeği (KİÜSEKÖÖ) ile online olarak toplanmıştır.
Bulgular: Hemşirelerin KİÜSEKÖÖ ortalama puanı 58,43 (15,13) olup bilgi ve tutumları kısmen yüksektir. Hemşirelerin eğitim düzeyi, çalıştığı yoğun bakım birimi, meslekte ve birimde çalışma yılı ile enfeksiyon kontrol önlemleri hakkında eğitim alma durumları ile ölçek toplam puan ortalaması arasındaki farkın istatistiksel açıdan anlamlı olmadığı belirlendi (p>0.05).
Sonuç: Yoğun bakım hemşirelerinin kateter ilişkili üriner sistem enfeksiyonlarının önlenmesine yönelik bilgi ve tutum düzeylerinin kısmen yüksek olduğu belirlendi. Yoğun bakım hemşirelerinin bilgilerini güncel tutmak için sürekli eğitim programları ve hizmet içi eğitimlerle desteklenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hemşire bilgi, Tutum, Üriner katater, Yoğun bakım

Evaluatıon Of İntensıve Care Nurses' Knowledge and Attıtudes Regardıng Catheter-Assocıated Urınary System İnfectıons Control Measures

Öz

Purpose: This research was conducted to evaluate the knowledge and attitudes of intensive care nurses regarding catheter-associated urinary system infections.
Methods: The research was conducted descriptively and cross-sectionally with 132 nurses working in the third level intensive care units of a training and research hospital between May and August 2023. Data were collected online with the demographic characteristics form and the Catheter Associated Urinary Tract Infections Control Precautions Scale (CAUTICPS).
Results: The CAUTICPS mean score of nurses was 58,43 (15,13) and their knowledge and attitudes were partially high. It was determined that the difference between the nurses' education level, the intensive care unit they worked in, years of working in the profession and in the unit, and whether they received training on infection control measures and the total score average of the scale wasn’t statistically significant (p>0.05).
Conclusion: It was determined that the knowledge and attitude levels of intensive care nurses about prevention of catheter-associated urinary system infections were partially high. It is recommended that intensive care nurses be supported with continuing education programs and in-service training to keep their knowledge up to date.

Anahtar Kelimeler

Attitude, Intensive care, Nurse information, Urinary catheter

Kaynakça

• Algarni, S.S., Sofar, S.S.S., & Wazqar, D.Y. (2019). Nurses’knowledge and practıces toward preventıon of catheter-assocıated urınary tract ınfectıon at kıng abdulazız unıversıty hospıtal. Journal of Health, Medicine and Nursing, 4(1), 50-73.
• Alsolami, F., & Tayyib, N. (2024). Nurse's knowledge and practice towards prevention of catheter‐ associated urinary tract infection: A systematic review. International Journal of Urological Nursing, 18(1), e12380. https://doi.org/10.1111/ijun.12380
• Arlı, Ş.K., & Bakan, A.B. (2020). Kateter ilişkili üriner sistem enfeksiyonları kontrol önlemlerine yönelik hemşirelerin bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 7(1), 1-7. https://doi.org/10.31125/hunhemsire.715021
• Barchitta, M., Maugeri, A., Favara, G., Riela, P., La Mastra, C., La Rosa, M., San Lio, R. M., Gallo, G., Mura, I., & Agodi, A. (2021). Cluster analysis identifies patients at risk of catheter-associated urinary tract infections in intensive care units: findings from the SPIN-UTI Network. Journal of Hospital Infection, 107, 57-63. https://doi.org/10.1016/j.jhin.2020.09.030
• Benny, A.M., Idiculla, A.S., Kunjumon, A., George, A., & Sequera, S. K. (2020). Nurses’ knowledge on prevention of catheter-associated urinary tract infection in a selected hospital of mangaluru. Journal of Health and Allied Sciences NU, 10(03), 128-131. I https://doi.org/10.1055/s-0040-1716664
• Burucu, R., Günay Molu, N., Türk Düdükcü, F., Kurşun, Ş., Holta, B., Çaltepe, E., & Poyraz, S. Üçüncü basamak yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelere verilen üriner kateter bakımı konusundaki eğitimin etkinliğinin değerlendirilmesi. Selçuk Tıp Derg 2014;30(2): 64-67.
• Clarke, K., Hall, C.L., Wiley, Z., Tejedor, S.C., Kim, J.S., Reif, L., Witt, L., & Jacob, J.T. (2020). Catheter‐Associated Urinary Tract Infections in Adults: Diagnosis, Treatment, and Prevention. Journal of Hospital Medicine, 15(9), 552-556. https://doi.org/10.12788/jhm.3292
• Cortese, Y.J., Wagner, V.E., Tierney, M., Devine, D., & Fogarty, A. (2018). Review of catheter- associated urinary tract infections and in vitro urinary tract models. Journal of Healthcare Engineering, 2018. https://doi.org/10.1155/2018/2986742
• Didgar, E., Şahin, A., & Berşe, S. (2023). Hemşirelerin kanıta dayalı hemşireliğe yönelik tutumları ve katater ilişkili üriner enfeksiyonu önlemeye yönelik bilgi düzeyleri. Mersin Üniversitesi sağlık Bilimleri Dergisi, 16(3).
• Durant, D.J. (2017). Nurse-driven protocols and the prevention of catheter-associated urinary tract infections: a systematic review. American Journal of İnfection Control, 45(12), 1331-1341. https://doi.org/10.1016/j.ajic.2017.07.020
• European Centers for Disease Control and Prevention (ECDC). (2018). Guideline for Prevention of Catheter-Associated Urinary Tract Infections. https://ecdc.europa.eu/en/publicationsdata/directory-guidance-preventionand control/healthcare-associatedinfections-2. (Erişim Tarihi 10.12.2023).
• Ghauri, S.K., Javaeed, A., Abbasi, T., Khan, A. S., & Mustafa, K.J. (2019). Knowledge and attitude of health workers regarding catheter-associated urinary tract infection in tertiary care hospitals, Pakistan. The Journal of the Pakistan Medical Association, 69(12), 1843-1847.
• Hacıosmanoğlu, K. A. & Yazıcı, G. (2022). Yoğun Bakım Ünitelerinde Kateter İlişkili Üriner Sistem Enfeksiyonlarını Önlemeye Yönelik Kanıta Dayalı Uygulamalarda Hemşirelerin Önemi. Türkiye Sağlık Araştırmaları Dergisi, 3(2), 53-61.
• Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü (HSGM). (2017).Ulusal sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonlar sürveyans rehberi 2017. https://dosyaism.saglik.gov.tr/Eklenti/ 15719,ulusal-saglik-hizmeti-iliskilienf-surveyansi-rehberipdf.pdf. (Erişim tarihi:21.06.2024).
• Hollenbeak, C.S., & Schilling, A.L. (2018). The attributable cost of catheter-associated urinary tract infections in the United States: A systematic review. American Journal of İnfection Control, 46(7), 751-757. https://doi.org/10.1016/j.ajic.2018.01.015
• Huang, A., Hong, W., Zhao, B., Lin, J., Xi, R., & Wang, Y. (2023). Knowledge, attitudes and practices concerning catheter‐associated urinary tract infection amongst healthcare workers: a mixed methods systematic review. Nursing Open, 10(3), 1281-1304. https://doi.org/10.1002/nop2.1384
• Jain, M., Dogra, V., Mishra, B., Thakur, A., & Loomba, P. S. (2015). Knowledge and attitude of doctors and nurses regarding indication for catheterization and prevention of catheter-associated urinary tract infection in a tertiary care hospital. Indian Society of Critical Care Medicine, 19(2), 76. https://doi.org/10.4103/0972-5229.151014
• Kranz, J., Schmidt, S., Wagenlehner, F., & Schneidewind, L. (2020). Catheter-associated urinary tract infections in adult patients: Preventive strategies and treatment options. Deutsches Ärzteblatt International, 117(6), 83. https://doi.org/10.3238/arztebl.2020.0083
• Mong, I., Ramoo, V., Ponnampalavanar, S., Chong, M.C., & Wan Nawawi, W.N.F. (2022). Knowledge, attitude and practice in relation to catheter‐associated urinary tract infection (CAUTI) prevention: A cross‐sectional study. Journal of Clinical Nursing, 31(1-2), 209-219. https://doi.org/10.1111/jocn.15899
• Polat, H.T., & Aslan, H. (2022). Determining the knowledge and attitudes of nurses about catheter associated urinary tract ınfections. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 13(2), 286-291.
• Sevinç, K., Karakurt, P., & Erdinç, A. (2021). Hemşirelerin üriner kateter ve katetere ilişkin enfeksiyonları önlemeye yönelik bilgi ve tutumları. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 24(3), 311-317. https://doi.org/10.17049/ataunihem.704252
• Tenke, P., Mezei, T., Bőde, I., & Köves, B. (2017). Catheter-associated urinary tract infections. European Urology Supplements, 16(4), 138-143. https://doi.org/10.1016/j.eursup.2016.10.001
• Teshager, T., Hussien, H., Kefyalew, M., Wondimneh, F., Ketema, I., & Habte, S. (2022). Knowledge, practice and associated factors of nurses towards prevention of catheter-associated urinary tract infection in intensive care unit of public hospitals administered by Federal Government in Addis Ababa, Ethiopia: a cross-sectional institutional-based study. BMC Nursing, 21(1), 1-10. https://doi.org/10.1186/s12912-022-00968-1
• Tyson, A.F., Campbell, E.F., Spangler, L.R., Ross, S.W., Reinke, C.E., Passaretti, C.L., & Sing, R.F. (2020). Implementation of a nurse-driven protocol for catheter removal to decrease catheter-associated urinary tract infection rate in a surgical trauma ICU. Journal of İntensive Care Medicine, 35(8), 738-744. https://doi.org/10.1177/0885066618781304
• T.C Sağlık Bakanlığı (2023) .Türkiye'de Yoğun Bakım Ünitelerinde İnvaziv Araç İlişkili Enfeksiyonlarda Standardize Enfeksiyon Oranı Ve Kümülatif Atfedilebilir Fark Özet Raporu 2022. https://www.researchgate.net/publication/374061059_turkıye’de_yogun_bakım_unıtelerınde_ıvazıv_arac_ılıskılı_enfeksıyonlarda_standardıze_enfeksıyon_oranı_ve_kumulatıf_atfedılebılır_fark_ozet_raporu_2022. (erişim tarihi:10.12.2023)