HASANKEYF KAZISI LÜLE BULUNTULARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Year 2010, Volume: 19 Issue: 1, 1 - 22, 28.12.2011

Gökben Ayhan

Abstract

Hasankeyf’te 1986 ile 2009 yılları arasında, 1992 ile 1998 yılları arası hariç olmak üzere, kazısı yapılabilen alanlardan çok sayıda bütün veya bütüne yakın, tipi belirlenebilen ya da kırık parçalar halinde 750 lüle ve lüle parçası ele geçirilmiştir. Hasankeyf Kazısı lüle buluntuları içerisinde 12 tip tespit edilebilmiştir. Bunlar arasında silindir çanaklı, torba biçimli çanaklı, karinalı çanaklı, yuvarlak çanaklı, basık yuvarlak çanaklı, süzgeçli basık yuvarlak çanaklı, lale çanaklı, krater biçimli çanaklı, dikdörtgen çanaklı, kaideli ve süzgeç çanaklı, disk kaideli ve silindir kaideli lüle tipleri yer almaktadır. Hasankeyf lüle buluntuları, bölgenin lüle tiplerini yansıtması açısından önem taşımaktadır. Hasankeyf lülelerinin tipleri, hamur ve astar renkleri ile süsleme repertuarı doğrultusunda merkezdeki lüle kullanımının 17. ile 20. yüzyılın başları arasında var olduğu anlaşılmaktadır

Keywords

Hasankeyf Kazısı, lüle, tip

References

• Arık, M. O., Hasankeyf: Üç Dünyanın Buluştuğu Kent, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul, 2003.
• Arslan Sevin, N., “Harput’ta Bir Osmanlı Mahallesi ve Sakinleri Osmanlı’ya Arkeolojik Bir Yaklaşım”, Toplumsal Tarih, S: 169, Ocak 2008, s.27-33.
• Çeşitli Müzelerde Bulunan Örnekleriyle Osmanlı Lüleleri, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 2006. J. Simpson, a.g.m., p. 169. Ayhan, G.,
• Hasankeyf Kazısı Lüle Buluntuları, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Basılmamış Doktora Tezi, İzmir, 2011.
• “Başur Höyük Kazısı Lüle Buluntuları”, XIII. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmaları Sempozyumu Bildirileri (14–16 Ekim 2009), Pamukkale Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2011, s. 49-57.
• “Smyrna Antik Kenti Kazıları 2007–2008 Yılı Lüle Buluntuları”,
• Sanat Tarihi Dergisi, S.18/2, Ekim 2009, İzmir, 2011, s.1-22.
• “Unutulmuş Bir Halk Sanatı Lülecilik”, Antika, S.5, Ağustos 1985, s.4-8.
• Tophane Lüleciliği, Dışbank Yayınları, İstanbul,1993.
• Tophane Lüleciliği Osmanlı Tasarımındaki Yaratıcılığı Ve Yaşam Keyfi, İstanbul, 2007.
• “Filistin Geçmişinden Dolaşık Objeler”, Osmanlı Arkeolojisi, İstanbul, , s.142–163. Boran, A. - Kulaz, M., “Eski Van Hüsrev Paşa Külliyesi Kazısı’ndan Çıkan Seramik Buluntular”, IV. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Araştırmaları Sempozyumu Bildirileri, 24–27 Nisan 2000 Van, 2000, s.31-40.
• “Edirne Yeni Sarayı Kazısı (1999–2000) Keramik Buluntuları”, V.
• Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazı ve Araştırma Sempozyumu Bildirileri, (19 -20 Nisan 2001, Ankara), Ankara, 2001, s.145–160.
• Hasankeyf (1991, 2001–2003 Yılı) Kazı Buluntusu Fırın Ve Atölyeleri
• İle Seramik Malzemeleri, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara, 2005.
• “Hasankeyf Kazısı Seramik Fırınları, Atölyeleri ve Seramikleri”, Anadolu’da Türk Devri Çini Ve Seramik Sanatı, T.C. Kültür Ve Turizm Bakanlığı Yayınları, İstanbul, 2007, s. 245–261.
• “Alaşehir Kurşunlu Han Kazı ve Temizlik Çalışmaları”, XIII. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmaları Sempozyumu Bildirileri, 14–16 Ekim 2009 Denizli, İstanbul, 2011 s. 197-212.
• “Clay Pipes from the University of Crete Medical Faculty”, The Annual of the British School at Athens, No: 83, Great Britain, 1988, pp.135-142.
• Eski İstanbul’da Kahvehaneler, 1996, İstanbul.
• Gravürlerle İstanbul, Kültür Bakanlığı Yayımlar Dairesi Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2002.
• “ll Castello di Harim: un sito fortificato tra musulmani e crociati nella Siria del nord” Archeologia Medievale, XXX, 2003, pp.431-452.
• Gök Gürhan, S., Akşehir Taş Medrese Müzesi’ndeki Türk Dönemi Seramikleri(2000– Anıt Meydan’da Yapılan Kurtarma Kazısı Seramikleri), Ege
• Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Basılmamış Doktora Tezi, İzmir, 2007.
• “Excavations on Saraçhane in Istanbul, Vol:2, The Pottery, Princeton , pp.391–395, 442–443, pl. 50. Alaşehir Kurşunlu Han Kazısı’nda Bulunan Lüleler, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Basılmamış Lisans Tezi, İzmir, 2009.
• Kocabaş, H., “Tophane Lüleciliği”, Türk Etnografya Dergisi, S.5, T.T.K. yayınları, Ankara, 1963, s.12–13.
• Özkul Fındık, N., Hasankeyf Seramikleri (2004–2006), Ankara, 2008. Stern, E. J.,
• “Akko, The Institute for Marine Training Final Report” Hadashot Arkheologiyot Excavations and Surveys in Israil, Journal 122, 2010
• (http://www.hadashot-i.org.il/resport_detail_eng.asp?search=1370 &mag_id=117%20 &print=all) (19.05.2010).
• Ottoman Pipes from Zir’in (Tell Jezreel)”, Levant 34, 2002, pp.159
• Taşçı, H., “Topkapı Sarayındaki “Tophane Lüleciliği Eserleri””, Antik ve Dekor, S.34, 1996, s.148–150.
• “An Uncommon Type Of Smoking Implement From Otoman Paletsine”, Paletsine Exploration Quarterly, 140, I (2008), pp.39–49.
• “Demirköy Fatih Dökümhanesi Kazısı Seramik Buluntuları”, Akdeniz Çevresindeki Arkeolojik Kazılarda Ele Geçen Geç Antik Ve Ortaçağ Seramiği ve Mimari Seramiği, Çanak, BYZAS 7, Çanakkale 1–3 Haziran 2005, İstanbul, 2007, s. 545-558.
• Yenişehirlioğlu, F., “Tekfur Sarayı Çini Fırınları Kazısı 1995–2001”, 24. Kazı
• Sonuçları Toplantısı, 1. Cilt, 27–31 Mayıs 2002 Ankara, Ankara, , s.329-344.
• Yılmazçelik, İ., XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Diyarbakır (1790–1840), T.T.K. Yayınları, , Ankara.
• “Tütün Lüleleri ve Antalya- Kaleiçi'nde Bulunan Örnekler”, Arkeoloji ve Sanat, S.119, İstanbul, 2005, s.94-113.
• Res. 1- J. F. Lewis’in “Pazar” adlı gravürü (Gravürlerle İstanbul, Ankara, 2002, s. 290.)