According to the current administrative division, Peçenek is a neighborhood of the Çamlıdere District of Ankara. It is located approximately 72 km northwest of Ankara. There are Yoncatepe in the north, Gümele in the south, İnceöz in the east and Yılanlı neighborhoods in the west. Although there are many and different types of architectural works in the region, which has begun to develop with the placement of Oguz Turkmen tribes in Ankara and its environs, it is understood that they have not been studied sufficiently. One of them is Peçenek Mosque. In fact, the work has a dome-covered main space and a second unit covered with a mirrored vault, which is connected to the north by a pointed arch opening and a three-domed colonnade of equal size. The minaret is a cylindrical body placed on the western facade that separates the mass of the harim and the last congregation. Although the facades and pulleys are not uniform, they exhibit an alternating masonry of stone and brick, which are obtained by placing them in alternate rows. Although not considered rich in ornamentation, the small bird houses on the façades and the ibrik depictions in the minaret door arch are important elements of the building. Although it does not have an inscription of its construction, it can be dated to the beginning of the 15th century by means of plan, material, masonry and other architectural features. The work will be presented in detail in all aspects of our work, and its place and importance in Anatolian Turkish architecture will be determined by comparing it with similar structures.
Peçenek, mevcut idarî bölünmeye göre Ankara İli Çamlıdere İlçesi’ne bağlı bir mahalle konumundadır. Ankara şehir merkezinin yaklaşık 72 km kuzeybatısında yer alır. Kuzeyinde Yoncatepe, Güneyinde Gümele, Doğusunda İnceöz, Batısında Yılanlı Mahalleleri bulunmaktadır. Oğuz Türkmen boylarının Ankara ve çevresine yerleştirilmesi ile gelişmeye başlayan bölgede çok sayıda ve farklı türde mimari eserin mevcudiyeti belirlenebilmekle birlikte, yeteri kadar incelenip değerlendirilmedikleri de anlaşılmaktadır. Bunlardan birisi de Peçenek Camii’dir. Eser, aslında kare planlı kubbe örtülü bir ana mekân ile bunun kuzeyinde sivri kemer açıklığı ile birbirine irtibatlanan aynalı tonoz örtülü ikinci bir ünite ve eş büyüklükte üç kubbeli revaktan müteşekkil bir son cemaat yerine sahiptir. Minaresi de batı cephede harim kütlesi ile son cemaat yerini birbirinden ayırır nitelikte yerleştirilmiş silindirik gövdeli bir unsurdur. Cepheler ve kasnaklar muntazam olmasa da taş ve tuğlanın alternatif sıralar halinde yerleştirilmesi ile elde edilmiş almaşık duvar örgüsünü sergiler. Süsleme bakımından zengin sayılmasa da cephelerde görülen küçük kuş evleri ve minare kapısı kemerindeki ibrik tasvirleri yapıya önem katan unsurlardır. İnşasına ait kitabesi bulunmamakla birlikte plan, malzeme, duvar örgüsü ve diğer mimari özelliklerinden hareketle 15. yüzyıl başlarına tarihlendirebileceğimiz yapı, özellikle kubbe örtülü harim mekânını kuzeye doğru genişletme çabalarının bir ürünü olarak dikkat çekmektedir. Eser, çalışmamızda bütün yönleri bakımından ayrıntılı bir şekilde tanıtılacak ve benzer yapılarla mukayese edilerek Anadolu Türk mimarisi içerisindeki yeri ve önemi belirlenecektir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Cultural Studies |
Journal Section | RESEARCH |
Authors | |
Publication Date | November 6, 2019 |
Published in Issue | Year 2019 Volume: 28 Issue: 2 |