YENİ ÇOCUK SAHİBİ OLMUŞ EBEVEYNLERİN ANNE BABA ROLÜNE HAZIR OLMA DURUMU İLE SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2020, Cilt: 29 Sayı: 4, 255 - 266, 01.09.2020

Şeyma Pınar , Aysel Kökcü Doğan

https://doi.org/10.17942/sted.751964

Öz

Çalışma, yeni çocuk sahibi olmuş ebeveynlerin, anne baba rolüne hazır olma durumu ile sosyodemografik özelliklerinin karşılaştırılması amacıyla metadolojik olarak planlanmıştır. Araştırma özel bir hastanede doğum yapan ve yeni bir çocuk sahibi olmuş 300 ebeveyn ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri; araştırmacı tarafından litaratür bilgileri doğrultusunda hazırlanan “Tanıtıcı Bilgiler Formu” ve ‘Yeni Çocuk Sahibi Olmuş Ebeveynlerin Anne Baba Rolüne Hazır Olma Formu’ kullanılarak toplanmıştır. Formun Cronbach Alpha değeri 0,80 olarak belirlenmiştir. Araştırma sonucunda; Ebeveynlerin anne baba rolüne hazıroluşlukları ile eğitim düzeyleri, ekonomik durumları, evlilik süreleri ve çocuk sayıları arasında anlamlı farklılık olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Formun alt boyutlarından farkındalık alt boyutu ile eğitim ve çocuk sayısı; ihtiyaçların giderilmesi alt boyutu ile eğitim, ekonomik durum ve çocuk sayısı; anne baba tutumu alt boyutu ile eğitim ve çocuk sayısı; rol edinme alt boyutu ile evlilik süresi; sorumluluk alt boyutu ile eğitim arasında istatistiksel anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0,05). Bu sonuçlar doğrultusunda; Ebeveynlerin çocuk bakımı ve eğitimi konularında bilgi ve becerilerinin geliştirilmesi amacı ile planlanan ebeveyn hazırlık programları, evlilik öncesi dönemden başlayıp, evlilik süreci ve ebeveyn olma dönemi boyunca devam eden eğitim programlarına dönüştürülmeli, aileler toplum kuruluşları tarafından desteklenmelidir.

Anahtar Kelimeler

Ebeveyn, Rol, Hazırbulunuşluk, Çocuk

Kaynakça

• 1.Demir S. Ebeveyn Yetkinliğinin Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2015; 29(12): 133-148.
• 2.Gordon T. Etkili Anne-Baba Eğitimi. İstanbul: Profil Yayınları;2016.
• 3.Bayer A. Değişen Toplumsal Yapıda Aile. Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2013; 4(8): 101-129.
• 4.Hatun Şahin N, Soypak F. Erken Lohusalık Sürecinde Kadınların Algıladıkları Eş Desteği. Zeynep Kamil Tıp Bülteni 2010; 41(4): 187-193.
• 5.Güleşen A, Yıldız D. Erken Post-portum Dönemde Anne Bebek Bağlanmasının Kanıta Dayalı Uygulamalar ile İncelenmesi. TAF Prev Med Bull 2013; 12(2): 177-182.
• 6.Deave T, Johnson D. The Transition To Parenthood: What Does İt Mean For Fathers?’. Journal Of Advanced Nursing 2008; 6(63): 626–633.
• 7.Aksoy AB. Farklı Kültürlerde Ebeveynlik. Kastamonu Eğitim Dergisi 2005; 2(13): 333-38.
• 8.Cüceloğlu D. Geliştiren Anne-Baba. İstanbul: Remzi Kitabevi; 2016.
• 9.Özkan H, Kanbur A, Apay S, Kılıç M, Ağapınar S, Özorhan EY. Annelerin Doğum Sonu Dönemde Ebeveynlik Davranışlarının Değerlendirilmesi. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni 2013; 3(47): 117-121.
• 10.Kaya A, Bozaslan H, Genç G. Üniversite Öğrencilerinin Anne Baba Tutumlarının Problem Çözme Becerilerine Sosyal Kaygı Düzeylerine ve Akademik Başarılarına Etkisi. Dicle Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi 2012; 18: 208-225.
• 11.Yavuzer H. Çocuk Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi; 2017.
• 12.Harman G, Çelikler D. Eğitimde Hazır Bulunuşluğun Önemi Üzeri Bir Derleme Çalışması. Eğitim Ve Öğretim Araştırmaları Dergisi 2012; 1(3): 147-156.
• 13.Boz M. Altı Yaş Çocuklarının Okula Hazırbulunuşluk Düzeylerinin Veli ve Öğretmen Görüşleri Yönünden İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü 2014; Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• 14.Canbulat T, Kırıktaş H. İlkokulda Hazırbulunuşluk Ölçeği’nin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi 2016; (1): 26-35.
• 15.Beydağ KD. Doğum Sonu Dönemde Anneliğe Uyum ve Hemşirenin Rolü. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007; 6(6): 479-484.
• 16.TÜİK. İstatistiklerle Kadın. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni 2016; Sayı: 24643, Ankara.
• 17.Öztürk Can H, Aksel EŞ. Ebeveyn Kabulü/Reddi İle Ebeveyn Uygulamaları İlişkisi ve Etkileyen Faktörler. Humanities Sciences (NWSAHS) 2017; 12(1): 35-51.
• 18.Harman G, Çelikler D. Eğitimde Hazır Bulunuşluğun Önemi Üzeri Bir Derleme Çalışması. Eğitim Ve Öğretim Araştırmaları Dergisi 2012; 1 (3):
• 19.Eryurt MA, Ergöçmen BA. Ebeveyn Eğitiminin Doğurganlık Üzerindeki Etkisi. Nüfusbilim Dergisi 2008-09; (30-31): 13-28.
• 20.Alisinanoğlu F. Çocukların Denetim Odağı ile Algıladıkları Anne-Baba Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Çocukların Denetim Odağı ile Anne Baba Tutumları). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 2015; 3(2):
• 21.Genez-Muluk E. Alt ve Üst Sosyo-Ekonomik Düzeydeki Ailelerin Aile Yapıları ve Anne-Çocuk İlişkisinin İncelenmesi. 787 Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi 2004; Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• 22.TÜİK. Aile Yapısı Araştırması. Yayın No: 3046, Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası 2016; Ankara.
• 23.Sak R, Şahin Sak İT, Atli S, Şahin BK. Okul Öncesi Dönem: Anne-Baba Tutumları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2015; 3(11): 972-91.