İntörn Hemşirelik Öğrencilerin Hatalı Tıbbi Uygulama Eğilimlerinin Belirlenmesi

Yıl 2021, Cilt: 30 Sayı: 6, 427 - 435, 13.01.2022

Müjgan Solak , Recep Uygur Gamze Cihan Gülşah Evci

https://doi.org/10.17942/sted.876685

Öz

Amaç: Bu çalışma intörn hemşirelik öğrencilerin tıbbi hataya eğilimlerinin incelenmesi amacıyla tanımlayıcı ve kesitsel olarak yapılmıştır.
Gereç-Yöntem:Araştırmanın evrenini hemşirelik bölümünde öğrenim görmekte olan 480 son sınıf öğrencisi oluşturdu. Araştırmanın evreninin tamamına ulaşılmadığı için ayrıca örneklem seçimine gidilmedi. Araştırmayı kabul eden toplam 335 öğrenci araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından literatür bilgisi doğrultusunda geliştirilen soru formu ve Tıbbi Hatalar Tutum Ölçeği kullanıldı. Veriler araştırıcılar tarafından katılımcılara çalışmanın amacı ve içeriği anlatıldıktan sonra yüz yüze görüşme tekniği ile soru formunun cevaplandırılması esasına göre toplanmıştır. Veriler bilgisayarda SPSS paket programı kullanılarak sayı, yüzde ortalama testleri ile değerlendirilmiştir.
Bulgular:Araştırmada elde edilen sonuçlara göre öğrencilerin %66.6’sı 23-25 yaş aralığında olup yaş ortalaması x̄=22,85±0,847 'dur. Araştırmaya katılan öğrencilerin %63.6’sının klinik ortamda tıbbi hata ile, % 35.5’inin ilaç hatasıyla, %21.8’inin hasta düşmesi ile, %3.3’ünün kan transfüzyonu hatası ile, %50.4’ünün kesici-delici alet yaralanması ile ,%3’ünün yanlış taraf cerrahisi hatası ile, % 1.2’sinin başka tıbbi hatalar ile karşılaştığı saptanmıştır.
Sonuç:Araştırmaya katılan öğrencilerin tıbbi hata tutum ölçeğinden aldıkları toplam puan ortalaması x̄=2,25±0.44 olarak bulunmuştur. Öğrencilerin tıbbi hataların ve hata bildirimlerin öneminin farkındalığının düşük olduğu saptanmıştır. Bu kapsamda tıbbi hata ve önlemleri ile ilgili daha fazla eğitimlerin yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hatalı Tıbbi Uygulama, Malpraktis, Algı, İntörn Hemşireler

Teşekkür

Çalışmaya katılan tüm öğrencilere teşekkür ederiz.

Kaynakça

• 1-Mankan T, Bahçecioğlu Turan G, Polat H. Hemşirelik ve Ebelik Öğrencilerinde Malpraktis,Hsp 2017;4(2):98-104. DOI: 10.17681/hsp-dergisi.276950
• 2-Akalın H.E.,Klinik Araştırmalar ve Hasta Güvenliği. İyi Klinik Uygulamaları Dergisi 2007; 17(7):32-35.
• 3-Yiğitbaş Ç. Hemşirelerin Malpraktis İle İlgili Algı, Tutum Ve Davranışları, Anadolu Kliniği, Eylül 2016; Cilt 21, Sayı 3.
• 4-Suresh G, Horbar JD, Plsek P. et al. Voluntary Anonymous Reporting Of Medical Errors For Neonatal Intensive Care. Pediatrics 2004; 113(6): 1609-18.
• 5-Scott LD, Rogers AE, Hwang WT et al. Effects of Critical Care Nurses' Work Hours On Vigilance And Patients' Safety. American Journal of Critical Care 2006; 15(1): 30-37.
• 6-Özata M, Altunkan H. Hemşirelikte Tıbbi Hataya Eğilim Ölçeğinin Geliştirilmesi Ve Geçerlik Güvenirlik Analizinin Yapılması. II. Uluslararası Sağlıkta Performans Ve Kalite Kongresi Poster Bildiriler Kitabı 2010 Ankara
• 7-Kuğuoğlu S, I Çövener Ç, Kürtüncü T.M, Aktaş E. İlaç Uygulamalarında Hemşirenin Mesleki ve Yasal Sorumluluğu, Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı e-dergisi 2009;2(2):86-93.
• 8-Cebeci F, Gürsoy E, Tekin G.S. Hemşirelerin Tıbbi Hata Yapma Eğilimlerinin Belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 15(3):188-196. 9-Demir Zincirci A. Hemşirelik ve Hatalı Tıbbi Uygulamalar. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2010; 1: 67-74.
• 10-Tang F-I, Sheu S-J, Yu S, Wei IL, Chen CH. Nurses Relate the Contributing Factors İnvolved in Medication Errors. Journal of Clınıcal Nursıng 2007;16(3):447-57.
• 11- Özdemir FK, Şahin ZA. Hemşirelerin hasta güvenliği kültürü algıları:Kars ili örneği.Ordu Tıp Dergisi 2015; 2:139-144
• 12-Ramanujam R, Abrahamson K, Anderson JG. Influence of work place demands on nurses’ perception of patiensafety. Nursing & Health Sciences 2008;10(2):144-50.
• 13- Balas M, Scott LD, Rogers AE. The Prevalence and Nature of Errors and Near Errors Reported by Hospital Staff Nurses. Aplied Nursing Research 2004;17(4):224-30. http://dx.doi.org/10.1016/j.apnr.2004.09.002
• 14- Işık O, Akbolat M, Çetin M, Çimen M. Hemşirelerin Bakışıyla Tıbbi Hataların Değerlendirilmesi [The Causes of Medical Error From The Perspective of Nurses], TAF Preventive Medicine Bulletin, 2012;11(4):421-430.
• 15-Hassan H, Das S, Se H et al. A study on Nurses’ Perception on the Medication Error at One of the Hospitals in East Malaysia. Clin Ter 2009; 160(6): 477-79.
• 16- Ersun A, Başbakkal Z, Yardımcı F ve ark. Çocuk Hemşirelerinin Tıbbi Hata Yapma Eğilimlerinin İncelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2013; 29(2):33-45.
• 17-Ateş Ç. Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesinde Hemşirelerin İlaç Uygulama Hataları ve Hata Nedenlerinin Belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Programı, 2010.
• 18- Eşer İ, Khorshid L, Türk G, Toros F. Hemşirelerin İlaç Hatası Yapmalarına Yol Açabilecek Etkenlerin Saptanması. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2007; 23(2): 81-91. 19- Çevik A, Demirci A, Güven Z. Hemşirelik Öğrencilerinin Klinik Eğitim Sırasında Yaptıkları İlaç Uygulama Hataları ve Tıbbi Hata Farkındalıkları. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2015; 6 (3):
• 20-Özdemir FK, Şahin ZA. Hemşirelerin hasta güvenliği kültürü algıları: Kars ili örneği. Ordu Tıp Dergisi 2015;2:139-144.
• 21-Alemdar DK, Aktaş YY. Türkiye'de Hemşirelik Hizmetlerinde Tıbbi Hata Türleri Ve Nedenleri [Medical error types and causes made by nurses in Turkey] TAF Preventive Medicine Bulletin 2013; 12(3) :307-314.
• 22-Kahriman, İ, Öztürk H. "Evaluating Medical Errors Made By Nurses During Their Diagnosis, Treatment And Care Practices. Journal of Clinical Nursing, 2016;25(19-20): 2884- 2894
• 23-Çetinkaya Uslusoy E, Taşçı Duran E, Korkmaz M. İntörn Hemşire Öğrencilerin Tıbbi Hata Yapma Eğilimlerinin Belirlenmesi. Hemşirelikte Güncel Sorunlar ve Yaklaşımlar Sempozyumu 11-12 Nisan 2013; Denizli.
• 24- Güneş Ü, Zaybak A, Baran L, Özdemir H İntörn Hemşirelerin Tıbbi Hatalara Eğilim Düzeylerinin Belirlenmesi Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2016;32 (3):41-49.
• 25- Bodur S, Filiz E, Çimen A, Kapçı C. Ebelik ve Hemşirelik Son Sınıf Öğrencilerinin Hasta Güvenliği ve Tıbbi Hatalar Konusundaki Tutumu. Genel Tıp Dergisi 2012; 22 (2): 37-42.
• 26-Ünsal Atan Ş, Dönmez S, Taşçı duran E. Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerde Hasta Güvenliği Kültürünün İncelenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi 2013; 21(3): 172-180.