Türk Resmine Yansıyan Tarih, Ya da Tarihselcilik Arayışları

Yıl 2007, Cilt: 2007 Sayı: 15, 91 - 110, 01.08.2007

Seyfi Başkan

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Türk Resmine Yansıyan Tarih, Ya da Tarihselcilik Arayışları

Öz

Bu incelemede, Türk Minyatürünün 'tarih'i konu alan zengin birikimi ve geleneğinin ardından, 'tarih' in kavramsal olarak da yeniden değerlendirildiği 19. - 20 yüzyıllarda, Osmanlı ve Cumhuriyet ressamlarının tarihe yaklaşımları yani tarihi çağdaş Türk resmi diliyle yorumlamaları ele alınacaktır. 19.yüzyıl, Osmanlı yenileşmesinin/batılılaşmasının kapalı devre bir değişim geçirme sürecinden katlarına ulaştığı bir yüzyıl olmuştur. Ancak bu yenileşme çabaları bütün yüzyıl boyunca aynı yoğunlukta sürmemiş, Osmanlı toplumunun farklı kesimlerini deaynı şekilde etkilememiştir. Özellikle Tanzimat'ın ilanından sonra Osmanlı toplumu içinde, en çok etkilenen kesim, doğal olarak Osmanlı entellektüelleri ve dönemin Türk düşünce dünyası olmuştur. Pek çok kavram ve olgunun tartışıldığı ve Türk kültürüne kazandırıldığı bu sıralarda, 'tarih' hakkında da yeni yaklaşımlar tartışılıyordu. Özellikle edebiyat alanı öncülüğünde dönemin Osmanlı-Türk entelijansiyasında tarih gibi kavramlar önemle yer etmeye başlamıştı. Örnegin, Ahmet Vefik ve Ahmet Cevdet Paşalar gibi Sadrazamlığa kadar yükselen, edebiyat, düşünce ve devlet adamları da bu konularda eserler üretmişlerdi. Tarihi eser bilinci ve tarihi eser koleksiyonu yapma isteklerinin de ilk olarak ortaya çıktığı 19.yüzyılın ortalarından başlayarak Asker ressamların bir kısmının da bu ortamdan etkilenerek tarihi konularda resimler yapmışlardır. Ardından Türk resmi gelişim süreci içinde ortaya çıkan, daha çok meslek birliği ve profesyonelleşme arzuları tasıyan bazı sanatçılar, konusunu doğrudan tarihten alan resimler yaptıkları gibi, tarihi nitelik tasıyan obje, mekan ya da binalarla kurguladıkları tarih esinli resimler de yapmışlardır

Anahtar Kelimeler

Türk Resmi, Tarih, Tarihselcilik, Osmanlı