Bir Davranışsal Coğrafya Çalışması: Isparta Şehri Örneğinde Uluslararası Öğrencilerin Kentsel Mekân Algısı

Year 2015, Issue: 36, 1 - 22, 15.01.2016

Kadir Temurçin Kadriye Keçeli

Abstract

İnsan ve çevre ilişkisini, insan hareketleri ve toplumsal davranışlar üzerinden okumayı ve araştırmayı amaçlayan davranışsal coğrafya, 1960’larda bir akım olarak ortaya çıkmış ve coğrafi araştırmalarda özellikle mekân algısı ve zihin haritası çalışmalarında etkisini göstermiştir[1]. Zihin haritaları, insanların edindikleri deneyimler ve ilgileri doğrultusunda zihinlerinde algısal olarak oluşturdukları mekânsal şemaları ifade etmektedir[2]. Bu çalışmada, yükseköğretim amacı ile Isparta şehrinde bulunan uluslararası öğrencilerin kent içi mekânsal algılarını ve bu algılarının oluşmasında rol oynayan sebeplerin ortaya konulması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda öğrencilere anket ve zihin haritası çalışması yapılmıştır. Yaş, cinsiyet, şehirde yaşanılan süre, öğrencilerin geldikleri ülkeler, eğitimlerine devam ettikleri bölüm ve programlar tamamlayıcı değişkenler olarak anket soruları arasında yer almaktadır. Anket kapsamı, katılımcıların genel ekonomik durumları, sosyal aktivite alışkanlıkları, yeme-içme ile ilgili mekân tercihleri, şehir içi ulaşım tercihleri gibi sorularla zenginleştirilmiştir. Ankete katılan öğrencilerden, kendilerine bazı nirengi noktaları ile birlikte verilen taslak harita üzerinde şehirde en iyi hatırladıkları yerleri işaretlemeleri istenmiştir. Anket formunda tanımlanmış 21 temel donatıya ek olarak eklemek istedikleri mekânsal donatılarla birlikte katılımcıların zihin haritaları elde edilmiştir. Anket, farklı bölümlerden ve farklı ülkelerden toplam 250 uluslararası öğrenciyle uygulanmış ve elde edilen veriler SPSS 15 ile analiz edilmiştir. Zihin haritaları ArcGIS 10.2 ile değerlendirilmiştir. Geldikleri ülkelerin, öğrencilerin mekân algısında dil ve kültür olarak etkili olmaktadır. Türk diline ve kültürüne yakın olan Türkmenler ve Azerilerin zihin haritaları daha doluyken, dili Türkçeye ve bu kültüre uzak olanların zihin haritaları daha zayıftır.

---

[1]      Edward F. Bergman, Human Geography, Cultures, Connections and Landscapes, Printice Hall, ABD, 1995, s. 532; Süleyha Üçışık Erbilen, “Kentsel Mekân Algılamasına Bir Örnek: Gazimağusa (İsmet İnönü Bulvarı)”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), Özel S. 1, 2012, s. 157.

[2]      E.Marvin Levine, Cognitive Maps, Imagery and Memory for Street Directions, (Basılmamış Doktora Tezi), Microfilms International Üniversitesi, İngiltere, 1980, s. 1(iv).

Keywords

Mekân Algısı, Zihin Haritası, Davranışsal Coğrafya, Uluslararası Öğrenci, Isparta