ADMISSIBILITY OF EVIDENCE OBTAINED BY PREVENTIVE SEARCH IN CRIMINAL PROCEDURE

Year 2025, Volume: 33 Issue: 1, 849 - 876, 26.03.2025

Merve Şahin Akdemir , Cem Şenol

https://doi.org/10.15337/suhfd.1595459

Abstract

A search is both a judicial process for a criminal investigation and an adminis-trative process for the prevention of a danger. Preventive search is a preven-tive measure that is applied before the commission of a crime, for the protec-tion of national security and public order, public health and morals or the rights and freedoms of others, for the prevention of crime, for the identifica-tion of all kinds of weapons, explosive substances or goods prohibited to be carried or possessed, or to reach persons who are likely to pose a danger to society, provided that there is a reasonable cause. For this reason, the applica-tion of this measure does not aim to obtain evidence. However, in practice, it is frequently encountered that evidence is obtained during the implementa-tion of the preventive search and the preventive search decision is used to obtain evidence. For this reason, the issue has been the subject of many Court of Cassation decisions. In this study, this problem is examined by evaluating the decisions of the Court of Cassation.

Keywords

Search, Forensic Search, Preventive Search, police, evidence

Project Number

SYL-2021-9122

CEZA MUHAKEMESİNDE ÖNLEME ARAMASI İLE ELDE EDİLEN DELİLLERİN KULLANILABİLİRLİĞİ

Abstract

Arama, hem yürütülen bir ceza soruşturması için adli hem de bir tehlikenin önlenmesi için idari olarak uygulanabilen bir işlemdir. Önleme araması, suçun işlenmesinden önce, makul bir nedenin bulunması şartıyla milli güvenlik ve kamu düzeni, genel sağlık ve genel ahlâk veya başkalarının hak ve hürriyetle-rinin korunması, suç işlenmesinin önlenmesi, taşınması veya bulundurulması yasaklanmış olan her çeşit silah, patlayıcı madde veya eşyanın belirlenmesi veya toplum için tehlike yaratması muhtemel kişilere ulaşılması gayesiyle başvurulan, önleyici bir tedbirdir. Bu sebeple tedbirin uygulanması ile aslen delil elde edilmesi amaçlanmamaktadır. Ancak uygulama, önleme araması uygulaması sırasında delil elde edilmesi ile de önleme araması kararının delil elde etmek için kullanılmasıyla da sıklıkla karşılaşılmaktadır. Bu sebeple konu birçok Yargıtay kararına konu olmuştur. Bu çalışmada söz konusu problem, Yargıtay kararları da değerlendirmek suretiyle incelenmektedir.

Keywords

Arama, önleme araması, adli arama, kolluk, delil

Project Number

SYL-2021-9122

References

• AKBULUT, Berrin: “Soruşturma Yapılmasına Yer Olmadığı Kararı (CMK m. 158/6)”, Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi, C. 10, S. 1, 2022, s. 153-209.
• AKDEMİR, Mehmet: Türk Hukukunda Önleyici Arama, Yüksek Li-sans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İs-tanbul 2018.
• AKKOYUNLU, Sencer Abdullah: “Polis Vazife ve Salâhiyet Kanu-nu’na Göre Önleme Aramasında Yetki ve Yetki ile Alakalı ve Önemli Bazı Hususlar”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversite-si Hukuk Fakültesi Dergisi, S. 3, 2024, s. 407-460.
• AKSOY, Şemsettin: Önleme ve Koruma Tedbiri Olarak Arama, Anka-ra 2007.
• ALDEMİR, Hüsnü: Adli-Önleme Arama ve Elkoyma, 3. Baskı, Anka-ra 2019.
• AYDIN, Murat: Arama ve El Koyma, 2. Baskı, Ankara 2012.
• AYDIN, Murat: “Türk Hukukunda ve Amerikan Hukukunda Arama Kararı”, Terazi Hukuk Dergisi, C. 7, S. 66, s. 14-21.
• AYYILDIZ, Hakan: “Kolluk Faaliyetlerinin Denetimi Hakkında Genel Bir Değerlendirme”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 143, 2019, s. 143-180.
• BIÇAK, Vahit: Ceza Muhakemesi Hukuku, 4. Baskı, Ankara 2018.
• BOYRACI, Ali: “Önleme Araması Kararına Dayanılarak Gerçekleşti-rilen Arama Sonucunda Elde Edilen Uyuşturucu Maddelerin Hukuka Aykırı Delil Olup Olmadığı Sorunu”, Ceza Hukuku Dergisi, S. 48, 2022, s. 129-155.
• BÖREKÇİ, Eşref Barış: “Yeni Düzenlemeler Işığında Önleme Arama-ları”, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2020, C. 3, S. 17, 2020, s. 89-113.
• CENTEL, Nur / ZAFER, Hamide: Ceza Muhakemesi Hukuku, 19. Baskı, İstanbul 2021.
• DOĞAN, Duygu Çağlar: “Ceza Muhakemesinde Adli Arama”, Tür-kiye Barolar Birliği Dergisi, C. 23, S. 92, 2011, s. 157-180.
• ERYILMAZ, M. Bedri: Ceza Muhakemesi Hukuku Dersleri, Ankara, 2012.
• ERYILMAZ, M. Bedri: Türk ve İngiliz Hukukunda ve Uygulamasında Durdurma ve Arama, Ankara 2003.
• GÖKCEN, Ahmet / BALCI, Murat / ALŞAHİN, M. Emin / ÇAKIR, Kerim: Ceza Muhakemesi Hukuku, 6. Baskı, Ankara 2022.
• HAKERİ, Hakan / ÜNVER, Yener: Ceza Muhakemesi Hukuku, 18. Baskı, Ankara 2021.
• KARAKEHYA, Hakan: Ceza Muhakemesi Hukuku, 6. Baskı, Ankara 2024.
• KESKİN KİZİROĞLU, Serap: “ Türk Hukukunda Arama ve Elkoy-ma”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 7, S. 1, 2008, s. 143-162.
• KESKİN KİZİROĞLU, Serap: “5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanu-nu’nda Basit Arama (Adli Arama)”, Ankara Üniversitesi Hu-kuk Fakültesi Dergisi, C. 58, S. 1, 2009, s. 139-168.
• KIZILKAYA, Ezgi: “Türk Hukuku ve Karşılaştırmalı Hukukta Ara-ma, Gözaltı ve Elkoyma”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 89, 2010, s. 507-542.
• KNAUER, Christoph / KUDLİCH, Hans / SCHNEİDER, Hartmut: Münchener Kommentar, Münih 2024.
• KUNTER, Nurullah/ YENİSEY, Feridun/ NUHOĞLU, Ayşe: Muha-keme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, Anka-ra 2010.
• ÖNOK, Murat: Adli-İdari Arama ve Uygulamadaki Sorunlar, İstanbul 2015.
• ÖZBEK, Veli Özer / BACAKSIZ, Pınar: “Ceza Muhakemesi Huku-kunda Arama”, Ceza Hukuku Dergisi, C. 1, S. 1, 2006, s. 145-206.
• ÖZBEK, Veli Özer / DOĞAN, Koray / BACAKSIZ, Pınar: Ceza Mu-hakemesi Hukuku, 13. Baskı, Ankara 2023.
• ÖZBEK, Veli Özer: Ceza Muhakemesi Hukukunda Koruma Tedbiri Olarak Arama, Ankara 1999.
• ÖZEN, Mustafa: Ceza Muhakemesi Hukuku Dersleri, 4. Baskı, Ankara 2019.
• ÖZTÜRK, Bahri / EKER KAZANCI, Behiye / GÜLEÇ, Sesim Soyer: Ceza Muhakemesi Hukukunda Koruma Tedbirleri, 3. Baskı, Ankara 2019.
• ÖZTÜRK, Bahri: Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, 14. Baskı, Ankara 2020.
• PARLAR, Ali / ÖZTÜRK, Mustafa: Ceza Yargılamasında Arama ve Elkoyma, İstanbul 2020.
• SCHEINFELD, Jörg / WILLENBACHER, Sarah:“Anfangsverdacht bei Anzeige gegen Unbekannt”, Neue Juristische Wochenschrift, 2019, s. 1357-1361.
• ŞAHİN, Cumhur/ GÖKTÜRK, Neslihan: Ceza Muhakemesi Hukuku, 13. Baskı, Ankara 2022.
• ŞAHİN, Cumhur: Ceza Muhakemesi Kanunu Gazi Şerhi, Ankara 2005.
• ŞEN, Ersan / MAVİŞ, Mert: “Önleme Araması Şartları ve Sınırı ile Adli Arama Kesişmesi”, Terazi Hukuk Dergisi, C. 17, S. 186, 2022, s. 144-150.
• ŞEN, Ersan: “Park Hâlindeki Araçlarda Önleme Araması”, 2014 (https://t24.com.tr/yazarlar/ersan-sen/park-halindeki-araclarda-onleme-aramasi,9123)
• ŞENOL, Cem: Teori ve Uygulamada Ceza Muhakemesinde Hukuka Aykırı Delillerin Kullanılması ve Değerlendirilmesi Yasağı, Ankara 2018.
• YAYLA, Mehmet: Ceza Muhakemesi Hukukunda İspat ve Şüphe, An-kara 2016.
• YENİDÜNYA, A. Caner / İÇER, Zafer: Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara 2016.
• YENİSEY, Feridun / NUHOĞLU, Ayşe: Ceza Muhakemesi Hukuku, 12. Baskı, Ankara 2024.
• YENİSEY, Feridun: Kolluk Hukuku, 2. Baskı, İstanbul 2015.
• YURTLU, Fatih: “Güncel Yargıtay Kararları Işığında Önleme Araması Neticesinde Elde Edilen Delillerin Hukuka Uygunluğu”, Ana-dolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S. 1, s. 289-312.