Bu çalışmada Türkiye’nin önemli büyük havzalarından olan Sakarya Havzası’na ait aylık toplamyağışlardaki değişimi belirlemek amacıyla trend analizi yapılmıştır. Bu amaçla havzada bulunan 25 adetyağış gözlem istasyonuna ait 1960-2000 periyodundaki aylık toplam yağış verilerine parametrikolmayan Sen’in T, Spearman’ın Rho, Mann-Kendall ve Mevsimsel Mann-Kendall trend testleriuygulanmıştır. Trend analizleri iki bölümden oluşmaktadır. İlk aşamada aylık toplam yağışlar yıllıkbazda değerlendirilmiş, ikinci aşamada ise her istasyona ait yağış serilerinin her bir aylık değişimiincelenmiştir. Trendlerin homojenliği de yine parametrik olmayan Van Belle ve Hughes Homojenlik testiile test edilmiştir. Trendlerin lineer eğimleri (birim zamandaki değişim) Sen tarafından geliştirilen Sen’inTrend Eğim Metodu kullanılarak hesaplanmıştır. Her bir ay için trend başlangıç yılları ise parametrikolmayan Mann-Kendall Mertebe Korelasyon testi ile belirlenmiştir. Sonuç olarak incelenen istasyonlarınyarısında 0.05 anlamlılık seviyesinde azalan trendler bulunmuştur. 0.05 anlamlılık seviyesine göretoplam 300 ay içerisinde trend tespit edilen aylar dikkate alındığında toplam 44 ayda trend tespitedilmiştir. Bu trendlerin yaklaşık %20’si artan, %80’i ise azalan yöndedir. Artan yönde trendler 6istasyonla Ekim ve 3 istasyonla Ağustos ayında bulunmuştur. Geriye kalan 35 aydaki trandler ise azalanyöndedir.
In this study, some trend analyses were made to determine the variations of monthlyrainfall data belonging to Sakarya Basin which is one of the big and important basin in Turkey. Datarecords of monthly rainfall from 1960 to 2000 of 25 stations in Sakarya Basin were analyzed using fourdifferent non-parametric methods namely Sen’s T, Spearman’s Rho, Mann-Kendall and Seasonal Mann-Kendall to demonstrate the existence of any possible trends. Trend analyses were also divided into twophases. In the first phase, the monthly rainfall data was evaluated annually. In the second phase,variation of rainfall series belonged to 25 stations was evaluated for each month. Homogeneity of trendsin monthly rainfall was also tested by using a procedure developed by Van Belle and Hughes. The linearslopes (change per unit time) of trends were calculated by using a trend slope method suggested by Sen.The starting points of trends for each month were defined by using the Mann-Kendall Rank Correlationtest. Consequently, downward trends at the 0.05 significance were found at half of the investigatedstations. Trends were found at total 44 months with in the months in which some trend exist at the 0.05significance level in total 300 month. 20% of them trends is upward whereas 80% downward. Theupward trends were found in October period at 6 stations and August period at 3 stations. Trends ofremaining 35 months were downward.
Diğer ID | JA48CP44YT |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2004 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2004 Cilt: 19 Sayı: 2 |