Abstract
Doğu ve BatıSibirya’da, aynızamanda Orta Asya Türkleri arasında “Kamlık”olarak da bilinen Türk Şamanizm’i, ilgili akademisyenler ve akademik saha araştırmacılarıtarafından yürütülen çalışmalarla günden güne açıklık kazanmaktadır. Sosyal antropologlar, sosyologlar ve folklor uzmanları, Türk Şamanizm’inin bir din mi, yoksa kökü tarihin derinliklerine kadar inen bir kültür mirasımıolduğuna henüz kesin bir karar verememiştir. Doğu ve BatıSibirya ve Orta Asya Türk devlet ve topluluklarıarasında yaşayan Türk’e has belirli bir Türk Şamanizm’ini tespit etmek oldukça zor bir iştir. Uluhan Örüs Lena nehrinin kıyılarından tutun da, Sibirya’nın derin ve karanlık taygalarında ormanlarında yaşayan Türklerden tutun da, yeni kurulmuşOrta Asya Türk Cumhuriyetlerinde yer alan yüksek dağlık bölgelerde yaşayan Türkler arasında yaşatılan Türk Şamanizm’i bir birinden farklılıklar gösterir. Bugün, Rusya’da, İskandinav ülkelerinde, Macaristan’da, Türkiye’de ve hatta Amerika’da konu ile ilgilenen Üniversitelerin akademisyenleri ve bilimsel saha araştırmacıları Şamanizm üzerine çalışmalarınıdevam ettiriyorlar. Bu konu üzerinde çalışanlar sözü edilen meseleyle ilgili herhangi bir kesin sonuca henüz varamamışlardır. Şamanizm’le ilgili bilimsel araştırmalar, Doğu ve batıSibirya, Orta Asya Türk Cumhuriyetleri ve bu bölgelere yakın yerlerde hala devam etmektedir. 1990 yılından beri Saha Sire Yakutistan , Çuvaşistan ve yeni kurulan Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinde Türk Şamanizm’i ile ilgili sürdürmekte olduğumuz saha araştırmalarımızın sonucuna dayanarak “Türk Şamanizm’i” nin bir “Türk Dini” olduğunu söylememiz mümkün olmasa da, Türk Şamanizm’inin, tarihi Türk Kültürünün belkemiği olduğunu terennüm etmemiz mümkün görünmektedir.
Keywords
Şamanizm Türk Şamanizmi Sibirya Şamanizmi Saha Sire Yakutistan Orta Asya Türk Cumhuriyetleri Türk Kültürü Tarihi Türk Kültürü Saha araştırmaları.
References
- Anna Leena Siikala – Mihaly Hoppal, Studies on Shamanism, Budapest, 1992
- Mircea Eliade, Shamanism: Archaic Techniques of Ectasy, New York, 1964
- A.P. Okladnikov, Neoliti i bronzovyi vek Pribaikala, Vol: III, Moskva, 1955
- ......................, Petrogrify Angary, Leningrad, 1966
- ......................, Petroglify Baykala-pamyatniki drevney kultury naradov Sibirii, Novosibirks, 1974
- ..................... , Petrogrify doliny reki Elangash, Novosibirks, 1979
- M. A. Devlet, Petrorify Ulug-Khema, Moscow, 1976
- J. Sher, - N. Blednova, Reportorie de Petroglyphs Asie Centrale, Paris, 1994
- L.N. Gumilöv, Eski Türkler, İstanbul, 1999
- .................., Hazar Çevresinde Bin Yıl, İstanbul, 2000
- K.V. Trever, Istoria Uzbekistana, 1/46. Strabon, Coğrafya XI. Kitap, VI. Bölüm, 1964
Abstract
Undeniable values of Turkish Shamanism or known as “Kamlik” among Eastern and Western Siberian and Central Asian Turks are constantly being brought close to the surface by worldwide academic and scientific field researches. It is not clear yet to social anthropologists, sociologists or folklorists if Turkish Shamanism is a religion or a deep-rooted cultural heritage. It is very difficult to find out an identical Turkish Shamanism living amongst Eastern-Western Siberian and Central Asian Turks. Turkish Shamanism is different among Turkish People who live on the banks of Uluhan Orus Lena River even in the deep and dark sides of Siberian taigas also in the mountainous highlands of newly established Central Asian Turkish Republics. Today, in Russia, Scandinavian countries, Hungary, Turkey, even in US related academicians and field researchers of the Universities are studying issues with Shamanism. They haven’t come to a definite conclusion to the said topic yet. Academic studies with the Shamanism are being continued in Eastern and Western Siberian lands and in and around Central Asian Turkish Republics. As a result of our field research on Turkish Shamanism which has been conducted since 1990 in Saha Sire Yakutia , Chuvashistan and newly established Central Asian Turkish Republics we may not say that Turkish Shamanism is a “Turkish religion” but is the backbone of the historical Turkish Culture.
Keywords
Shamanism Turkish Shamanism Siberian Shamanism Saha Sire Yakutia Central Asian Turkish Republics Turkish Culture Historical Turkish Culture Field researches.
References
- Anna Leena Siikala – Mihaly Hoppal, Studies on Shamanism, Budapest, 1992
- Mircea Eliade, Shamanism: Archaic Techniques of Ectasy, New York, 1964
- A.P. Okladnikov, Neoliti i bronzovyi vek Pribaikala, Vol: III, Moskva, 1955
- ......................, Petrogrify Angary, Leningrad, 1966
- ......................, Petroglify Baykala-pamyatniki drevney kultury naradov Sibirii, Novosibirks, 1974
- ..................... , Petrogrify doliny reki Elangash, Novosibirks, 1979
- M. A. Devlet, Petrorify Ulug-Khema, Moscow, 1976
- J. Sher, - N. Blednova, Reportorie de Petroglyphs Asie Centrale, Paris, 1994
- L.N. Gumilöv, Eski Türkler, İstanbul, 1999
- .................., Hazar Çevresinde Bin Yıl, İstanbul, 2000
- K.V. Trever, Istoria Uzbekistana, 1/46. Strabon, Coğrafya XI. Kitap, VI. Bölüm, 1964
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Journal Section | Research Article |
| Authors | |
| Publication Date | August 1, 2005 |
| Published in Issue | Year 2005 Issue: 14 |
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License