KOBİ’lerde Kriz Yönetimi: K.Maraş’ta Tekstil Sektöründeki KOBİ’lerde Bir Uygulama

Year 2009, Issue: 21, 431 - 446, 01.02.2009

Abdullah Soysal Hasan Alpay Karasoy Sedat Alıcı

Abstract

K.Maraş’ta tekstil sektöründe faaliyet gösteren 45 KOBİüzerinde gerçekleştirilen araştırmada, işletmelerin kriz yönetimini kurumsallaştırmaya yönelik bir çalışma yapıp yapmadıkları, eğer yapıyorlarsa bu çalışmaların türü ve özellikleri ve düzeyinin ne olduğu sorularına yanıt bulmak amaçlanmıştır. Araştırmada veri toplamada anket yönteminden yararlanılmışve veriler SPSS istatistik tekniği ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, K.Maraş’ta tekstil sektöründe faaliyet gösteren KOBİ’lerin kriz yönetimini kurumsallaştırma çabasıiçerisinde olduklarıfakat bu çabanın bilimsel temellere dayalı, bilinçli ve profesyonel olarak yerine getirilmediği belirlenmiştir. İşletmelerde yaşanan krizlerin sonuçlarıincelendiğinde; ortakların güvenlerinin zedelenmesi, satışlarda düşüşler yaşanması, kârın ve kârlılığın olumsuz etkilenmesi, verimliliğin azalması, prestij kayıplarının olması, dışdünya ile ilişkilerin bozulma , yönetim kararlarının merkezileşmesi, uyum yeteneğinin azalması, gerilimin artması, stres düzeyinin artması, örgüt içi iletişimin bozulması, çalışanlarda motivasyon eksikliğinin oluşması, karar sürecinin bozulmasıve örgütsel küçülme eğiliminin ortaya çıkmasıgibi faktörleri saymak mümkündür.

Keywords

Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler KOBİ, Kriz, Kriz Yönetimi, ÖrgütselKriz, Kurumsal Kriz Yönetimi

Crisis Management in SMES: An Application Of SMES In Textile Sector In K.Maraş

Abstract

The purpose of this study is to present in which level the crisis management in SMEs are institualizated as administrational and organizational. For this purpose in first part of this study, term of SME and its importance, crisis term and its scope, crisis and relations between SME’s, crisis management and applications used in crisis management are discussed. In research part of the study, are the SMEs in textile sector in K.MARAŞ doing any application for institualizating the crisis management. If they do sort and properties of these applications and in which level they are doing these applications are tried to present. Even if the big companies dominion is continuining significantly, it is possible to Express that SMEs are very important for cities, states and countries. Because of the SMEs flexibility of comformance to changing market conditions, their talent of substitution of big companies, contributions to interregional balaced growth, positive effects to environmental protection and their important role to provide income distrubition fairly are known facts. On the other hand SMEs are main source of the technologic developments because of their felexibility to innovations and they can easily overcome with respect to big companies. General Directorate responsible from SMEs in EU Commission stated that their main puspose is developing exisiting companies and to support and facilitate establishment of the new companies. When SMEs importance for Turkey is checked, SMEs comprise 98 % of the all companies and 56,3 % of the total employement. Share of the SMEs in total investments are 26,5 %,38 % in added value. Bulut and others, 2006: 152 . In this sense that can be expressed that SMEs have an important part of national economy. So, to settle competition in a country and to continue this competition and to rescue economy form recession are possible with supporting SMEs which are the locomotive of the economic vitality. When we check results of the crisis in companies we can see; shareholders damaged trust, decreases in sales, the negative impact of profit and profitability, reduction of productivity, loss of prestige, breakdown of the international relations, centralization of the administrative decisions, reduction of adaptability, stress increasing, brakdown of the organization's internal communication, lack of motivation, breakdown of decision process and minimizing organizational tendency. As a result, although the managers of the SMEs express that they apply crisis management studies, these studies are condensing during the crisis. So the company administrations are in effort for institutionalizing to render crisis management more efficiently but these efforts are not based on scientific basis and not apllied consciously and professionally. On the other hand; companies crisis management efforts are not based on scientific basis and these efforts are not applying for its purpose consciously. However, it can be expressed that the works of the crisis management of the SMEs in scope of the study before and during the crisis are “reactive” then “proactive” and they apply an “interactive” policy after crisis. Three processes are usually used in organizations to overcome the crisis. The first management is before the crisis, second during the crisis and the last process is after the crisis. The purpose of the crisis mangement during the pre-crisis conditions is to detect the crisis before the crisis conditions take place and to use the crisis conditions for success. Crisis management during crisis is to predict the possible crisis situation and take necessary precautions to avoid the crisis and to determine ways of avoidance

References

• Akgemci, T. Ve H.K. Güleş, (2009). İşletmelerde Stratejik Yönetim, Gazi Kitabevi, Ankara
• Ataman, G., (2002), İşletme Yönetimi Temel Kavramlar&Yeni Yaklaşımlar, 2. b., Türkmen Kitabevi, İstanbul
• Baltaş, Z., (2002). Krizde Fırsatları Görmek, Remzi Kitabevi, İstanbul
• Bayazıt, Z.D., Ö. Çengel ve F.F. Tepe. (2003). İşletmelerde Kriz Yönetimi ve Bir Vaka Çalışması, 11. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Afyon
• Bulut, Z. Atıl, B. Öngören ve K. Engin, (2006). “KOBİ’lerde Elektronik Ticaretin Kullanımı: İstanbul Örneği”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7 (2), 150-161
• Çelik, C. Ve M. Özdevecioğlu, (2002). Otel İşletmelerinin Ekonomik Krizden Etkilenme Düzeyleri ve Kriz Dönemlerinde Uyguladıkları Politikalara İlişkin Bir Araştırma, Ç.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, 9 (9)
• Deniz, M. ve M. Sağlam. (2007). Kriz Dönemlerinde İşletme Stratejileri ve Malatya Organize Sanayi Bölgesinde Faaliyet Gösteren Tekstil İşletmelerinde Bir Uygulama, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi www.e- sosder.com,, 6 (20): 156-176
• Dinçer, Ö., (2003). Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası, 6.b., Beta Basım, İstanbul
• Döm, Serpil, (2006). Girişimcilik ve Küçük İşletme Yöneticiliği, Detay Yayıncılık, Ankara
• Elsubbaugh, S., R. Fildes ve Mary B. Rose, (2004). Preparation for Crisis Management: A Proposed Model and Emprical Evidence, Journal of Contingencies and Crisis Management, 12(3): 112-127
• Erdoğan, B. Zafer, K. Develioğlu ve K. Büyük, (2006). KOBİ’ler: İşleyiş, Sorunlar ve Çözüm Önerileri (Çinicilik Sektöründe Bir Uygulama), Ekin Kitabevi, Ankara
• Güney P. Öge ve O. Salih Akbay, (2008). Avrupa Birliği’nin Sanayi Politikası ve Türk Sanayisine Etkileri, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 4(7): 147-167
• Hale, J.E., R.E. Dulek ve D.P. Hale, (2005). Crisis Response Communication Challenges, Journal of Business Communication, 42 (2), 112-134
• Haşit, G., (2003). İşletmelerde Kriz Yönetimi Kavramı ve Endüstri İşletmelerinin Kriz Yönetimi Konusunda Yaptıkları Çalışmalarının 1998 ve 2003 Yılları Karşılaştırması, 11. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Afyon
• Hutchins, Holly M. ve Jia Wang, (2008). Organizational Crisi Management and Human Resource Development: A Review of the Literature and Implications to HRD Research and Practice, Advances in Developing Human Resources, 10(3): 310-330
• Irvine, Robert B., (1987). What’s a Crisis, Anyway, Midyear Special, 4
• Koçel, T., (2005). İşletme Yöneticiliği, 10. b., Arıkan Yayınevi, İstanbul
• Mitroff, I., (1987). Effective Crisis Management, The Academy of Management Executive, 1(3)
• Murat, Güven ve K. Mısırlı. (2005). Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Kriz Yönetimi: Çaycuma Örneği, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (1): 1-19
• Nelson, Bob, (1999). Çalışanlarınıza Dinamizm Kazandırmanın 1001 Yolu, Rota Yayınları, İstanbul
• Ören Kenan, (2003). Avrupa Birliği ve Türkiye’nin Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelere (KOBİ) Sağladığı Devlet Teşvikleri ve Kullanım Alanlarının Karşılaştırılması Nevşehir İli’nde Bir Uygulama, C.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, 4( 2): 105-119
• Örnek, A.Ş. ve Ş. Aydın, (2006). Kriz ve Stres Yönetimi, Detay Yayıncılık, Ankara
• Örnek, A.Ş. (2006). Değişen Çevre Koşullarında Kriz Yönetimi ve Türkiye Bilişim Sektörünü Krize Sürükleyen Nedenler, D.E.Ü. S.B.E. Dergisi, 8 (3): 208-241
• Özdevecioğlu, Mahmut, (2002). Krizin İşletmelerin Yönetsel ve Örgütsel Yapısı Üzerindeki Olumsuz Etkileri ve Kayseri Sanayi İşletmelerinde Yapılan Bir Araştırma, Erciyes Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 19, Temmuz-Aralık: 93-114
• Pearson, M. Christine, Clair, A. Judith. (1998). Reframing Crisis Management. The Academy of Management Review, 23 (1): 59-77
• Pheng, L.S. ve D.K.H. Ho. (1999). Crisis Management: Survey of Property Development Firms, Property Management, 17 (3)
• Quarantelli, E.L., (1988). Disaster Crisis Management: A Summary of Research Findings, Journal of Management Studies, 25(4): 373-385
• Rosenthal, U. ve B. Pijnenburg , (1991). Crisi Management and Decision Making, Kluwer Academic Publishers, London
• Runyan, Rodney C., (2006). Small Business in the Face of Crisis: Identifying Barriers to Recovery from a Natural Disaster, Journal of Contingencies and Crisis Management, 14(1): 12-26
• Soysal Abdullah, A.Ç. Çakmak ve S. Alıcı, (2003). Küreselleşme Sürecinde KOBİ’lere YönelikYeni Bilgi ve İletişim Ağı: Kobinet Projesi, Bilgi Teknolojileri Kongresi II, 01-04 Mayıs, Denizli: 215
• Şenturan, Şermin, (2005). İşletmelerde Küçülme Politikalarının İnsan Kaynakları Uygulamaları Üzerindeki Etkileri, Kamu-İş, 8(3)
• Titiz, İsmet. (2003). Kriz Dönemi Yönetsel Kararların Kriz Sonrası İşletme Stratejileri Üzerine Etkisi, S.D.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, 8 (2): 111-123
• Titiz, İsmet ve H. İlker Çarıkçı, (2001). Krizlerin İşletmeler Üzerindeki Etkileri ve Küçük İşletme Yöneticilerinin Kriz Dönemine Yönelik Stratejik Düşünce Analizleri, C.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, 2(1): 203-218
• Tutar, Hasan, (2004). Kriz ve Stres Yönetimi, Seçkin Yayınevi, Ankara
• Türkiye Ekonomi Kurumu (TEK), Küresel Krizi ve Türkiye, 10.01.2009) http://www.tek.org.tr/dosyalar/calistay2009.Kuresel.Krizi.ve.Turkiye.pdf adresinden alınmıştır.
• Ural, E.G. (2003). Kriz Yönetiminde Proaktif Halkla İlişkiler Yaklaşımları ve Konu-Gündem Yönetimi, 11. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Afyon
• Uslu, Şemsettin ve İbrahim Yalçın, (2002). Avrupa Birliği-Türkiye-Gümrük Birliği ve Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere Olası Etkileri, Standart Dergisi, :41(492): 32