KOBİ’LER İÇİN ULUSLARARASI FİNANSAL RAPORLAMA STANDARTLARI VE BASEL III KRİTERLERİNİN BAĞIMSIZ DENETÇİLER TARAFINDAN ALGILANIŞININ ÖLÇÜMÜ: AFYONKARAHİSAR İLİ ÖRNEĞİ

Year 2016, Issue: 35, 343 - 357, 01.02.2016

Tuğrul Kandemir Arif Arifoğlu

Abstract

KOBİ’ler için Uluslararası Finansal Raporlama Standartları KOBİ UFRS ve Basel III Kriterleri, KOBİ’leri yakından ilgilendiren iki önemli düzenlemedir. Çalışmanın amacı, KOBİ UFRS ve Basel III kriterlerinin, tam set UFRS konusunda eğitim almış olan ve birçoğunun mükellefi arasında “KOBİ” bulunan bağımsız denetçiler tarafından nasıl algılandığını tespit etmek ve KOBİ UFRS ve Basel III kriterleri arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır.Bu amaçla, Afyonkarahisar İli’ndeki bağımsız denetçilere yönelik bir anket uygulaması yapılmıştır. Elde edilen verilerle yapılan tanımlayıcı istatistik ve korelasyon analizleri, bağımsız denetçilerin KOBİ UFRS ve Basel III kriterleri ile ilgili pozitif yönlü bir algıya sahip olduklarını ve KOBİ UFRS Basel III kriterleri arasındaki 0,598 ile 0,785 arasında değişen korelasyon katsayısı değerleri bu iki düzenleme arasında pozitif yönlü güçlü bir ilişki olduğunu ortaya koymaktadır. Yapılan T-testi sonucunda, bağımsız denetçilerin KOBİ UFRS’ye yönelik algılarının UMS/UFRS’ye tabi mükellefi olma durumuna ve KOBİ UFRS’yi “basit, anlaşılır ve uygulaması kolay” veya “zor, karmaşık ve uygulaması güç” olarak tanımlamalarına göre, Basel III kriterlerine yönelik algılarının ise UMS/UFRS’ye tabi mükellefi olma durumuna göre istatistiki olarak anlamlı farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: KOBİ, KOBİ UFRS, Basel III, Bağımsız Denetçi.

Keywords

KOBİ, KOBİ UFRS, Basel III, Bağımsız Denetçi

Measurement of International Financial Reporting Standards For SMES and Basel III Criteria Perception Of Independent Auditors: A Case Study For Afyonkarahisar

Abstract

. Aim of the study is to evaluate the IFRS for SMEs and Basel III criteria perception of independent auditors who received an education about full IFRS and who have taxpayers as “SME”. For this purpose, a survey was conducted to the independent auditors in Afyonkarahisar. The results of descriptive statistics and correlation analysis of the obtained data shows that the independent auditors have positive perception about IFRS for SMEs and Basel III criteria and the correlation coefficients between IFRS for SMEs and Basel III criteria have a value within the range of 0,598 to 0,785 which shows a strong relationship between IFRS for SMEs and Basel III criteria. As for the result of T-test, it was found that independent auditors’ perceptions about IFRS for SMEs show statistically significant differences in terms having taxpayer s subject to IAS/IFRS and in terms of defining IFRS for SMEs as “simple, clear and easy to compliance” or “difficult, complex and arduous to compliance” and it was also found that independent auditors’ perceptions about Basel III criteria show statistically significant differences in terms of having taxpayer s subject to IAS/IFRS

Keywords

SME, IFRS for SMEs, Basel III, Independent Auditor

References

• Ağca, A. ve Dalkılıç, E. (2014). “Muhasebe Meslek Mensupları KOBİ’ler İçin TFRS’ye Hazır mı?”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 39, 1-20.
• Akdoğan, N. (2010). “KOBİ Finansal Raporlama Standardına Genel Bakış ve Tam Set IAS/IFRS’lerden Farklılığı”, Muhasebe ve Denetime Bakış, Sayı 30, 1-26.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Aras, G. (2006). BASEL II Sermaye Yeterliliği Düzenlemelerinin KOBİ’ler Üzerine Etkileri, İstanbul: Ege Basım.
• Arifoğlu, A. (2015). Kobi’ler İçin Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ve Basel III Kriterlerinin Bağımsız Denetçiler Tarafından Algılanışının Ölçümü: Konya İli Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Arsoy, A. P. ve Bora, T. (2012). “KOBİ Muhasebe Standartlarının Gelişimi ve Türkiye Uygulaması Üzerine Bir Araştırma”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı 56, 17-28.
• Aygören, H. ve Kurtcebe, E. (2010). “Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun Bağımsız Denetim, Uluslararası Muhasebe Standartları, Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ve Basel II Kriterleri Yönüyle Genel Değerlendirilmesi”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 6, 1-9.
• Balcı, B. R. (2011). “The Nexus Between “Basel II” and “IFRS for SMEs”, Journal of Yasar University, 21 (6), 3471-3479.
• Bartolini, M., Gardini, S. ve Savioli, G. (2014). “International Financial Reporting Standards and SMEs: The Effects on Firm Rating According to Basel II”, International Journal of Accounting, Auditing and Performance Evaluation, 10 (1), 43-67.
• Boyacıoğlu, M. A. (2005). “Avrupa Birliği’ne Giriş Sürecinde Basel II Kriterlerinin KOBİ’lerin Finansmanı Üzerine Etkileri”, 2. KOBİ’ler ve Verimlilik Kongresi “AB KOBİ’leri ile İşbirliği”, İstanbul Kültür Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 50, 159-166.
• Bozdemir, E. (2014). “KOBİ’ler İçin Türkiye Finansal Raporlama Standardının Uygulama Sürecine İlişkin Tespit ve Değerlendirmeler”, International Journal of Economic and Administrative Studies, 6 (12), 85-108.
• Can, İ. ve Akyüz, Y. (2008). “Basel II ve KOBİ’lerde İç Denetim”, Basel II’ye Geçiş Öncesi KOBİ’lerde Genel Durum Değerlendirilmesi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri Bildiriler Kitabı içinde (97-103). İzmir: İzmir Ekonomi Üniversitesi Yayınları No:21.
• Civan, M. ve Körpi, M., http://mehmetkorpi.com/wp-content/uploads/2014/06/KOB%C4%B0-TFRS-ANKET.pdf, (Erişim Tarihi: 2015)
• Çalışma Grubu (2006). “Basel II’nin KOBİ’lere Etkileri”, Bankacılar Dergisi, Sayı 58, 3-62.
• Çonkar, K. ve Vurur, S. Y. (2008). “Türkiye’de KOBİ’ler Derecelendirme Notu Almalı Mı?”, Basel II’ye Geçiş Öncesi KOBİ’lerde Genel Durum Değerlendirilmesi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri Bildiriler Kitabı içinde (136-147). İzmir: İzmir Ekonomi Üniversitesi Yayınları No:21.
• Dedu, V. ve Nitescu, D. C. (2012). “Basel III-Between Global Thinking and Local Acting, Theoretical and Applied Economics”, 19 (6), 5-12.
• Demirkol, Ö. F. ve Aba, E. (2012). “BASEL II Sermaye Yeterliliği Uzlaşısı Süreci İçinde Gelen Ek Düzenlemeler Seti: BASEL III Kriterleri”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 5 (2), 253-265.
• Demirkol, Ö. F. ve Şenbayram, E. (2014). “Basel III Uzlaşısı ve Makroekonomik Boyutu”, KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi (KSÜ Journal of Social Science), 11 (2), 245-262.
• Doyrangöl, N. C. ve Saltoğlu, M. (2006). “Basel II From the Accountant’s Perspective”, Mali Çözüm Dergisi, Sayı 76, 117-129.
• Durmuş, B., Yurtkoru, E. S. ve Çinko, M. (2011). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi, İstanbul: Beta Basım Yayım.
• Güler, S. ve Taner, B. (2008). “Basel II Sürecinde Kredi Derecelendirmesi ve KOBİ’ler Üzerindeki Etkileri”, Basel II’ye Geçiş Öncesi KOBİ’lerde Genel Durum Değerlendirilmesi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri Bildiriler Kitabı içinde (157-165). İzmir: İzmir Ekonomi Üniversitesi Yayınları No:21.
• Hacıhasanoğlu, T., Karaca, N. ve Demirci, Ş. D. (2012). “KOBİ’ler İçin TFRS’nin Getirdiği Yenilikler ve Uygulanabilirliği Üzerine Ankara İlinde Bir Araştırma”, World of IFRS, Sayı 8, 1-22.
• Haşit, G. ve Yazıcı, R. (2008). “Eskişehir’deki KOBİ’lerin Kurumsallaşma Düzeyinin Basel II Kapsamında Değerlendirilmesi”, Basel II’ye Geçiş Öncesi KOBİ’lerde Genel Durum Değerlendirilmesi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri Bildiriler Kitabı içinde (183-194). İzmir: İzmir Ekonomi Üniversitesi Yayınları No:21.
• Kaderli, Y., Doğu, S. ve Arabacı, Ö. (2013). “Basel III ve Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun KOBİ’lerin Finansman Sorunu Üzerindeki Muhtemel Etkileri”, Ege Akademik Bakış, 13 (4), 505-513.
• Kırlıoğlu, H. ve Şenol, A. (2011). “Basel II ve UFRS’nin KOBİ’lere Beklenen Etkileri”, Düzce Üniversitesi Yönetim ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 1 (1), 1-20.
• Kurt, G. ve Öztürk, V. (2008). “Basel II ve Yeni Türk Ticaret Kanun Tasarısı Çerçevesinde KOBİ’lerin UFRS’ye Uyum Gerekliliği ve Karşılaşılabilecek Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Muhasebe ve Denetime Bakış, Sayı 24, 37-54.
• Küçüközmen, C. C. ve Oğuz, H. D. (2008). “Basel II’ye Geçiş Sürecinde KOBİ’lerin Finansal Sorunları: Konya İli Örneği”, Basel II’ye Geçiş Öncesi KOBİ’lerde Genel Durum Değerlendirilmesi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri Bildiriler Kitabı içinde (41-57). İzmir: İzmir Ekonomi Üniversitesi Yayınları No:21.
• Masca, E. (2012). “Influence of Cultural Factors in Adoption of the IFRS for SMEs”, Procedia Economics and Finance, Issue 3, 567-575.
• Mısırlıoğlu, U. (2006). “UFRS ve Basel II’nin İşletme Faaliyetleri Üzerindeki Etkileri”, Mali Çözüm Dergisi, Sayı 76, 21-32.
• Sakarya, Ş. ve Keten, M. (2011). “Basel Kriterlerinin KOBİ’lerin Kredilendirilmesi Üzerindeki Etkileri: Basel II’ye Hazırlık Sürecinde Basel III Uzlaşısı”, 7. KOBİ’ler ve Verimlilik Kongresi, İstanbul Kültür Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 155, 107-120.
• Sakarya, Ş., Kara, S. ve Özmen, H. İ. (2007). “Küresel Rekabette KOBİ’lerin Gücü: Stratejik İşbirlikleri ve İhracat”, 4. KOBİ’ler ve Verimlilik Kongresi İstanbul Kültür Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 70, 209-224.
• Sarıgül, H. (2012). “Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerde Muhasebe ve Finansal Raporlama Uygulamalarının Basel I-II-III Kriterlerine Uygunluğunun Ölçülmesi”. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sungur, G. ve Okur, A. (2014). “Basel Kriterleri ve KOBİ’ler Tarafından Anlaşılmasına Yönelik Uygulama Çalışması”, Bankacılık ve Finansal Araştırmalar Dergisi, Sayı 1, 11-23.
• Şendoğdu, A. A. (2010). “Basel II Kriterlerinin Dünü Bugünü ve Gelecek İçin Bir Üst Sürümüne Olan İhtiyacın Kaçınılmazlığı”, Bankacılık ve Sigortacılık Araştırmaları Dergisi, 1 (2), 4-13.
• Şengel, S. (2008). “Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Basel II Düzenlemeleri Kapsamında Muhasebe Uygulamaları Açısından Değerlendirilmesi: Bilecik Örneği”, Basel II’ye Geçiş Öncesi KOBİ’lerde Genel Durum Değerlendirilmesi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri Bildiriler Kitabı içinde (90-96). İzmir: İzmir Ekonomi Üniversitesi Yayınları No:21.
• TBB (2004). “Risk Yönetimi ve Basel II’nin KOBİ’lere Etkileri”, TBB Yayınları, Yayın No: 228, 1-38.
• Uluyol, O. ve Çam, M. (2009). “Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Basel II Kriterlerine Uyum Durumlarını Tespit Etmeye Yönelik Bir Araştırma”, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetim Bilimleri Dergisi, 7 (1), 119-142.
• Usul, H. ve Özdemir, O. (2007). “Türkiye Finansal Raporlama Standartları Uygulamasında Gelinen Aşama ve Göller Bölgesi KOBİ’lerinde Muhasebeden Sorumlu Yöneticilerin Bakış Açıları”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 6, 71-82.
• Utku, B. D. ve Gürsoy, K. (2011). “KOBİ’ler İçin Türkiye Raporlama Standartlarının (KOBİ TFRS) Tam Set TFRS ile Karşılaştırılarak Değerlendirilmesi”, Mali Çözüm Dergisi, Sayı 103, 19-42.
• Uyar, S. ve Aygören, H. (2006). “Basel II İlkelerinin KOBİ’lere Olası Etkileri: Finansman Maliyeti, Finansal Raporlama ve Muhasebe Açısından Değerlendirme”, Mali Çözüm Dergisi, Sayı 77, 52-70.
• Uyar, S. ve Aygören, H. (2006). “Basel II İlkelerinin KOBİ’lere Olası Etkileri: Finansman Maliyeti, Finansal Raporlama ve Muhasebe Açısından Değerlendirme”, Mali Çözüm Dergisi, Sayı 77, 52-70.
• Uyar, S. ve Cengiz, E. (2008). “Basel II ve KOBİ Muhasebe Standartları”, Basel II’ye Geçiş Öncesi KOBİ’lerde Genel Durum Değerlendirilmesi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri Bildiriler Kitabı içinde (212-222). İzmir: İzmir Ekonomi Üniversitesi Yayınları No:21.
• Yayla, M. ve Kaya T., Y. (2005). “Basel-II, Ekonomik Yansımaları ve Geçiş Süreci”, BDDK ARD Çalışma Raporları: 2005/3, 1-52.
• Yıldırım, S. (2012). “Muhasebe Meslek Mensuplarının TTK, TMS/TFRS ve KOBİ TFRS ile İlgili Genel Görüşleri: Erzincan Örneği”, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (2), 403-416.
• Yüksel, A. (2005). “Basel II’nin KOBİ Kredilerine Muhtemel Etkileri”, https://www.bddk.org.tr.