Şeb-i Arus Törenlerine Katılan Yerli Turistlerin Kültür Turisti Tipolojileri

Year 2019, Issue: 41, 84 - 95, 01.02.2019

Çağrı Saçlı Balhun Ersöz

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Şeb-i Arus törenlerine katılan yerli turistlerin, kültür turisti tipolojilerinin tespit edilmesi ve kültür turisti tipolojilerinin turistlerin demografik özellikleri bakımından farklılaşıp farklılaşmadığının ortaya konulmasıdır. Araştırma sonucunda elde edilen bilgiler, uluslararası bir etkinlik olan ve her yıl çok sayıda yerli ve yabancı turistin ilgisini çeken Şeb-i Arus törenlerine katılan yerli turist profilinin daha iyi anlaşılması ve bu sayede turistlere daha iyi ürün ve hizmetler sunulmasına katkı sağlanması bakımından önem arz etmektedir. Araştırma amacı doğrultusunda yüz yüze anket yöntemi kullanılmış olup, kolayda örnekleme yöntemi ile 2017 yılı Şeb-i Arus törenlerine katılan 463 yerli turistin verisine ulaşılmıştır. Turistlerin kültür turisti tipolojilerinin belirlenmesinde McKercher’in 2002 yılında ortaya koyduğu yöntem kullanılmıştır. Bu yöntemle, kültür turistleri, ziyaret amaçları ve yaşadıkları deneyim düzeyleri bakımından; amaçlı kültür turistleri, gezici kültür turistleri, sıradan kültür turistleri, tesadüfi kültür turistleri ve şans eseri kültür turistleri gruplarına ayrılmaktadır. Kültür turisti tipolojilerinin turistlerin demografik özellikleri bakımından farklılaşıp farklılaşmadığı ise ki kare testi vasıtası ile belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, Şeb-i Arus törenlerine katılan yerli turistlerin %57,9’unun amaçlı, %35,9’unun gezici, %3,5’inin sıradan, %2,4’ünün şans eseri ve %0,4’ünün tesadüfi kültür turisti oldukları tespit edilmiştir. Turistler, demografik özellikleri bakımından incelendiğinde, %69,1’inin kadın, %61,6’sının evli, %28,3’ünün 61 yaş ve üzerinde, %48,6’sının lisans düzeyinde eğitimli, %35,2’sinin 1500-2000TL gelire sahip oldukları ve %30’unun emekli olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, turistlerin %73,3’ünün törenlere aile ve arkadaş tavsiyesi ile katıldıkları, %66,3’ünün destinasyona ilk defa geldikleri, %34,6’sının bir gün konakladıkları, %78,4’ünün hediyelik eşya aldıkları ve %54,2’sinin hediyelik eşyaya 100 TL kadar bütçe ayırdıkları tespit edilmiştir. Ki kare testi sonucunda ise kültür turisti tipolojilerinin turistlerin yaş, medeni hal, eğitim düzeyi, meslek, aylık gelir, destinasyonda geçirilen süre ve hediyelik eşya alışverişine ayırdıkları bütçe değişkenleri bakımından anlamlı şekilde farklılaştığı tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları genel olarak değerlendirildiğinde Şeb-i Arus törenlerini ziyaret eden yerli turistlerin büyük çoğunluğunun kültür turizmi amacı ile seyahat ettiği ve destinasyon ile ilgili derinlemesine bir deneyim elde ettikleri görülmektedir.

Keywords

Kültür, Turizm, Kültür Turisti Tipolojileri, Şeb-i Arus Törenleri.

Cultural Tourist Typologies of Domestic Tourists Attending to Şeb-i Arus Ceremonies

Abstract

The purpose of the study is to determine the cultural tourist typologies of domestic tourists attending Şeb-I Arus Ceremonies and to find out whether the cultural tourist typologies differ depending on tourists’ demographic characteristics. Findings of this research are of importance in that they offer better goods and services to tourists by giving insight on domestic cultural tourists attending Şeb-i Arus Ceremonies - an international event that takes attention of a lot of domestic and international tourists. In line with the purpose of the study the face to face interview method was applied and 463 valid surveys were obtained using the easy sampling method. While determining the cultural tourists' typologies, the method Mckercher put forward in 2002 was used. With this method, cultural tourists were divided into 5 groups by taking their visiting purposes and experiences into account and those groups were named as purposeful, casual, sightseeing, incidental and serendipitous cultural tourists and to determine differentiation between cultural tourist typologies and tourists’ demographic characteristics Chi square test is used. Findings show that 57,9% of tourists are purposeful, 35,9% are sightseeing, 3,5% are casual, 2,4% are incidental and 0,4% are serendipitous cultural tourists. Demographic findings show that 69,1% of the tourist are women, 61,6% are married, 28,3% are 61 years old and over, 48,6% own bachelor’s degree, 35,2 % have 1500-2000 TL income and 30% are retired. In addition, it was determined that 73,3% of tourists attended the ceremonies with the advice of family and friends, 66,3% came to the destination for the first time, 34,6% stayed one day, 78,4% bought souvenirs and 54,2% allocated 100 TL budget for souvenirs. As a result of the chi square test, it was found that cultural tourist typologies differ significantly in terms of age, marital status, level of education, occupation, monthly income, time spent in destination and allocated budget for souvenirs variables. When the results of the research are evaluated in general, it is seen that the majority of the local tourists who attend Şeb-i Arus ceremonies travel for cultural tourism and gain an in-depth experience with destination

Keywords

Cultur, Tourism, Cultural Tourist Typologies, Şeb-i Arus Ceremonies

References

• Altunel, M. C. ve Kahraman, N. (2012). “Kültür Turisti Tipolojilerinin Belirlenmesi: İstanbul Örneği”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 23 (1): 7-18.
• Aslan, A. ve Çokal Z. (2016). “Profesyonel Turist Rehberinin Kültürel Değerlere Katkısına İlişkin Turist Algılamaları”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4 (1): 53-69
• Bucak, T., ve Özkaya, E. (2013). “Çanakkale İlinin Termal Turizm Potansiyeli”, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5 (2): 7-23.
• Cole, S. T. & Chancellor, H. C. (2009). “Examining the Festival Attributes That Impact Visitor Experience, Satisfaction and Re-visit Intention”, Journal of Marketing, 15(1): 323-344.
• Du Cluzeau, Claude Origet. Le Tourisme Culturel, Paris, Presses Universitaires de France, 1998.
• Ertaş, Ç. & Unur, K. (2017). “The Impact of Cultural Values of Hotel Employees on Organizational Culture”, Journal of Current Researches on Business and Economics, 7 (2): 229-256.
• Foo, L. & Rossetto, A. (1998). “Cultural Tourism in Australia: Characteristics and Motivations”, Bureau of Tourism Research, sayı: 27, s. 1-19.
• Foo, L. (1998). “Cultural tourism in Australia: characteristics and motivations”, Australian Tourism and Hospitality Research Conference, Gold Coast, Queensland, Australia, 11-14 Şubat.
• Günal, V., Alaeddinoğlu, F., ve Şahinalp, M. S. (2009). “Türkiye’ye Yönelik Kültürel Turizm Turları ve Başlıca Güzergâhlar”. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 8 (1): 275-298.
• Hacıoğlu, Necdet & Şahin, Bayram. “Üçüncü Yaş Turizmi”, (ed. Necdet Hacıoğlu, Cevdet Avcıkurt), Turistik Ürün Çeşitlendirmesi. Ankara, Nobel Yayın Dağıtım, 2008, s. 17-39.
• Hausmann, A. (2007). “Cultural Tourism: Marketing Challenges and Opportunities for German Cultural Heritage”, International Journal of Heritage Studies, sayı: 13, s. 170-184.
• Huang, J. Z., Li, M., & Cai, L. A. (2010). “A Model of Community Based Festival Image”, International Journal of Hospitality Management, 29(2): 254-260.
• Hughes, L. H. (2002). “Culture and Tourism: A Framework for Further Analysis”, Managing Leisure, 7(1): 164-175.
• Kahraman, Nüzhet. & Türkay, Oğuz, Turizm ve Çevre, Ankara, Detay Yayıncılık, 2012.
• Kızılırmak, İ. & Kurtuldu, H. (2005). “Kültürel Turizmin Önemi ve Tüketici Tercihlerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Çalışma”, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, sayı: 1, s.100-120.
• Kiper, T. (2006). “Safranbolu Yörük Köyü peyzaj potansiyelinin kırsal turizm açısından değerlendirilmesi”, Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı. Leslie, David & Sigala, Marianna. International Cultural Tourism: Management, Implications and Cases. London, Routledge, 2005.
• Lohmann, Martin & Mundt, Jörn, “Tourism in Western Europe: A Collection of Case Histories”, ed. Voase, R., Maturing Markets for Cultural Tourism: Germany and the Demand for the 'Cultural' Destination, Licoln, UK, CABI Publishing, 2002, p. 213-227.
• Mckercher, B. (2002). “Towards Classification of Cultural Tourists”, International Journal of Tourism Research, 4 (1): 29-38.
• Mckercher, B. & Du Cros, H. (2003). “Testing a Cultural Tourism Typology”, International Journal of Tourism Research, no: 5, p. 45-58.
• McKercher, B., & Du Cros, H. “Cultural Tourism: The Partnership Between Tourism and Cultural Heritage Management, Binghamton, NY, Haworth Hospitality Press, 2002.
• McKercher, B., Ho, P. S. Y., du Du Cros, H. & So-Ming, B. C. (2002). “Activities-Based Segmentation of the Cultural Tourism Market, Journal of Travel and Tourism Marketing, 12 (1): 23-46.
• Özdamar, Kazım. Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi-1, Eskişehir, Kaan Kitabevi, 2011.
• Özdamar, M. (2011). “Şanlıurfa’da kültür turizmi: Şanlıurfa’ya kültür turizmi kapsamında seyahat acentaları ile gelen yerli turistlerin profilini ve anlık satın alma davranışlarını belirlemeye yönelik bir araştırma”, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Anabilim Dalı.
• Richards, Greg. “Innovations in Cultural Tourism”, ed. Butcher, J., Cultural Tourists or a Culture of Tourism? Developments in the European Cultural Tourism Market, Tilburg, Netherlands: Department of Leisure Studies, 2001, p. 1-9.
• Sekaran, Uma. Resarch Methods for Business: A Skill-Building Approach, Pensilvanya, Wiley&Sons, 2000.
• Silberberg, T. (1995). “Cultural Tourism and Business Opportunities for Museums and Heritage Sites”, Tourism Management, 16(5): 361–365.
• Stylianou-Lambert, T. (2011). “Gazing From Home: Cultural Tourism and Art Museums”, Annals of Tourism Research, no: 38, p. 403-421.
• Tayfun A., Kılıçlar, A., Uşaklı, A., & Yayla Ö. (2013). “Şeb-i Arus Törenlerine Katılan Ziyaretçilerin Memnuniyet ve Sadakat Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma”, International Conference on Religious Tourism and Tolerance Sempozyumu Bildirileri Kitabı. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya, Türkiye, 09-12 Mayıs.
• Timur, A. (2003). “Turistik Ürün Politikaları Ders Notları”, DEÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Doktora Programı, İzmir.
• Turhan, Mümtaz. Kültür Değişmeleri (Sosyal Psikoloji Bakımından Bir Teknik), İstanbul, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 1994.
• Usal, Alparslan ve Kuşluvan Zeynep. Davranış Bilimleri, Sosyal Psikoloji, İzmir, Barış Yayınları, 2002.
• Uygur, S. M., ve Baykan, E. (2007). “Kültür Turizmi ve Turizmin Kültürel Varliklar Üzerindeki Etkileri”, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, sayı: 2, s. 30-49.
• Wang, S., Fu, Y.Y., Cecıl, A. & Avgoustġs, S. H. (2006). “Residents’ Perceptions of Cultural Tourism and Quality of Life- A Longitudinal Approach”, Tourism Today, sayı: 6, s. 47-61.
• < http://www.konyakultur.gov.tr/> [Erişim tarihi: 18.11.2017]
• [Erişim tarihi: 08.10.2017]
• [Erişim tarihi: 08.10.2017]