FEN BİLİMLERİ ÖĞRETMENLERİNİN VE ORTAOKUL İDARECİLERİNİN EĞİTİM BİLİŞİM AĞI(EBA)’ NI KULLANMA AMACI VE EBA HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ: BİTLİS İLİ ÖRNEĞİ

Year 2021, Volume: 9 Issue: 2, 281 - 301, 30.12.2021

Kelimetullah Geçer Raşit Zengin

https://doi.org/10.53586/susbid.952648

Abstract

Eğitimde teknolojik gelişmeler giderek önem kazanmaktadır. Teknolojik gelişmelerin hız kazandığı bu dönemde bakanlığın teknolojinin eğitim ortamlarında kullanılmasına yönelik çalışmaları devam etmekte, pandemi nedeniyle de daha da hız kazanmaktadır. Yapılan çalışmalarla Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünce Eğitim Bilişim Ağı(EBA) adıyla bir platform geliştirilmiştir. Bunun derslerde pandemi öncesi yardımcı kaynak olarak kullanılması, pandemi döneminde ise eğitimin önemli bir parçası olması; idareci, öğretmen ve öğrencileri buluşturan sanal bir okul ortamı haline getirilmesi kaçınılmaz olmuştur. Okullarda teknolojiye yönelik bu tür uygulamaların etkili kullanılmasında öğretmenlere büyük sorumluluk düşmektedir. Öğretmenlerinin teknolojinin bir ürünü olan EBA’yı kullanarak dersin öğrencilerce anlaşılır ve daha zevkli bir hale getirilmesinde önemli bir rol üstlendikleri unutulmamalıdır. EBA ve öğretmenlerin özellikle pandemi döneminde öğrencilerin sanal bir ortamda okul ortamı oluşturularak arkadaşları ile bir araya gelmelerinde, iletişime geçmelerinde önemli bir yere sahip olduğu görülmektedir. Dolayısıyla fen bilimleri öğretmelerinin EBA görüşlerinin, kullanım amaçlarının neler olduğunun belirlenmesi önem taşımaktadır. Araştırmada, idarecilerin ve fen bilimleri öğretmenlerinin EBA’ya ilişkin görüşlerinin ve kullanım amaçlarının belirlenmesi hedeflenmiştir. Çalışma, 2019-2020 eğitim-öğretim yılında Bitlis ve ilçelerinde akıllı tahtanın bulunduğu ortaokuldan 63 idareci ve 120 fen bilimleri öğretmeni ile yürütülmüştür. Çalışmada tarama modeli kullanılmıştır. Veriler daha önce kullanılan, “Öğretmenlerin Eğitim Bilişim Ağı’ nı Kullanım Amacı ve EBA Hakkındaki Görüşleri Anketi” ile toplanmıştır. SPSS 25.0 istatistik programı kullanılarak veriler analiz edilmiştir. Betimleyici bulgular olarak sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, minimum ve maksimum değerler belirlenmiştir. Analizlerde p<0,05 olması anlamlı kabul edilmektedir. Bulgularda, idareciler için “EBA Görüş” alt boyutunda cinsiyete göre anlamlı farklılık görülmüştür(p<0,05). Ayrıca öğretmenler de dâhil diğer değişkenlerde ise, anlamlı farklılık görülmemiştir(p>0,05). İdareci ve öğretmenlerin “EBA Görüş” ve “EBA Kullanım Amacı” alt boyut ortalamalarına göre olumlu görüş belirttikleri, ancak EBA’nın bazı eksikliklerinin (altyapı eksikliği, ders ve sınav soru içerikleri, içeriğe erişim sorunu, rehberlik, vb.) olduğu, öğretmenlerin EBA’yı daha çok yardımcı kaynak olarak, canlı dersleri işlemede kullandıkları görülmüştür. Sonuçta birtakım önerilerde sunulmuştur.

Keywords

Eğitim bilişim ağı(EBA),, Teknoloji, Fen bilimleri eğitimi, Fen bilimleri öğretmeni, Ortaokul idarecileri

References

• Akpınar, B. ve Aydın, K. (2007). Eğitimde değişim ve öğretmenlerin değişim algıları. Educational and Science, 32, 143-145. http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/824/177
• Alabay, A. (2015). Ortaöğretim öğretmenlerinin ve öğrencilerinin eba ( eğitimde bilişim ağı) kullanımına ilişkin görüşler üzerine bir araştırma [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi] İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Alkan, C. (2011). Eğitim Teknolojisi (8. Basım). Ankara: Anı. https://aniyayincilik.com.tr/kitaplar/egitim-teknolojisi/
• Alpar, R. (2006). Spor bilimlerinde uygulamalı istatistik (3. ed.): Nobel Yayın Dağıtım. https://www.nobelyayin.com/ogretim-teknolojileri-ve-materyal-gelistirme_2396.html
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2012). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri SPSS uygulamalı (7. ed.). Sakarya: Sakarya Yayıncılık. https://doi.org/10.21031/epod.28154
• Arslan, Z. (2016). Eğitim Bilişim Ağın’daki Matematik Dersi İçeriğine İlişkin Öğretmen Görüşleri. Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Britten, J. S., & Cassady, J. C. (2005). The technology assessment instrument: understanding planned use of technolgy by classroom teachers. Computers in the Schools: Interdisciplinary Journal of Practice, Theory, and Applied Research, 22(3-4), 49-61. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1300/J025v22n03_05
• Düzgün, B. (2000). Fizik Konularının Kavratılmasında Görsel Öğretim Materyallerinin Önemi, Milli Eğitim Dergisi, 148. https://dergipark.org.tr/tr/pub/aibuefd/issue/1516/18651
• EBA, (2016). http://www.eba.gov.tr/hakkinda/tam adresinden 08.06.2016 tarihinde alınmıştır.
• EBA. (2018a). Eğitim Bilişim Ağı Hakkında. http://www.eba.gov.tr/hakkimizda adresinden 25.05.2018 tarihinde erişilmiştir.
• Erdoğan, S., Nahcivan, N. ve Esin, M. N. (2014). Hemşirelikte araştırma: süreç, uygulama ve kritik: Nobel Tıp Kitabevi. https://nobeltip.com/product/146/hemsirelikte-arastirma-surec-ugulama-ve-kritik
• Fındıkçı, İ. (1998). Enformasyon bilgi toplumu dünyası; bilgi toplumunda eğitim ve öğretmen. Bilgi ve Toplum Dergisi. 1. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayını, 83-91. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/800923
• Güneş, M. G. (2019). Öğretmenlerin Eğitim Teknolojisi Standartları İle İlgili Öz yeterliliklerin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Halis, İ. (2002). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Ankara: Nobel Yayıncılık. https://www.nobelyayin.com/ogretim-teknolojileri-ve-materyal-gelistirme_2396.html
• Kalemkuş, F. (2016). Ortaöğretimdeki Öğretmen Ve Öğrencilerin Eğitim Bilişim Ağı (Eba)’Ya İlişkin Görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Afyonkarahisar. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi, 15. Basım Nobel Yayın Dağıtım, Ankara: 77. https://www.nobelyayin.com/bilimsel-arastirma-yontemi-kavramlar-ilkeler-teknikler_1755.html
• Karademirci, A.H. (2010). Öğretim teknolojileri: tanımı ve tarihsel gelişimine yeniden bakmak. Akademik Bilişim’10 - XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri 10 - 12 Şubat 2010, Muğla Üniversitesi. https://ab.org.tr/ab10/kitap/karademirci_AB10.pdf
• Kartal, M. (2017). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Eğitim Bilişim Ağı (Eba) Hakkındaki Görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Kozak, M. (2015). Bilimsel Araştırma: Tasarım, Yazım ve Yayım Teknikleri (2. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık. https://www.detayyayin.com.tr/urun/bilimsel-arastirma-tasarim-yazim-ve-yayim-teknikleri
• Loxley, P., Dawes, L., Nicholls, L. ve Dore, B. (2016). İlköğretimde Eğlendiren ve Anlamayı Geliştiren Fen Öğretimi (ikinci basımdan çeviri). Çeviri Edi.: H. Türkmen, M. Sağlam ve E. Ş. Pekmez. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. https://www.idefix.com/Kitap/Ilkogretimde-Eglendiren-Ve-Anlamayi-Gelistiren-Fen-Ogretimi/
• McCannon, M., ve Crews, T. B. (2000). Assessing the technology needs of elementary school teachers. Journal of Technology and Teacher Education, 8(2), 111-121. https://www.learntechlib.org/primary/p/8030/
• MEB. (2013). İlköğretim Kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6,7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Ankara. https://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/pdf
• MEB. (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. 15.09.2018 tarihinde http://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_12/11115355_Öğretmenlik_Mesleği_Genel_Yeterlikleri.pdf adresinden alınmıştır.
• MEB. (2020). 17.07.2020 tarihinde http://fatihprojesi.meb.gov.tr/icerik.html adresinden alındı.
• OECD. (2014). Bir bakışta eğitim. 03 Mart 2019 tarihinde http://www.oecd.org/edu/Turkey- EAG2014-Country-Note.pdf 04.03.2016 adresinden erişildi.
• Perkmen S. ve Tezci, E. (2011). Eğitimde Teknoloji Entegrasyonu. Ankara: Pegem A Yayıncılık. 95-107.
• Saklan, H. (2017). Bazı Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Eğitim Bilişim Ağı Hakkındaki Görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Saklan, H., ve Ünal, C. (2018). Teknoloji dostu fen bilimleri öğretmenlerinin eğitim bilişim ağı (EBA) hakkındaki görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED). 12(1), 493-526. https://doi.org/10.17522/balikesirnef.437847
• Selvi, Ö. (2012) .Bilgi toplumu, bilgi yönetimi ve halkla ilişkiler, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 3, 191-214. https://dergipark.org.tr/tr/pub/e-gifder/issue/7472/98398
• Simon, Y. R. (1983). Pursuit of Happiness and Lust for Power in Technological Society. In Philosophy and Technology ed. by Mitcham, C. and Mackey, R. New York. https:// dergipark.org.tr/tr pub/itej/issue/34472/382850
• Tutar, M. (2015). Eğitim Bilişim Ağı (Eba) Sitesine Yönelik Olarak Öğretmenlerin Görüşlerinin Değerlendirilmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi] Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijal/issue/31225/327858
• UNESCO (2005a). Why a summit on the information society. World summit on the information societies. 14 Nisan 2018 tarihinde http://www.itu.int/wsis/index.html adresinden erişildi.
• UNESCO (2005b). Towards knowledgesocieties. 14 Nisan 2018 tarihinde http://unesdoc.unesco.org/images/ 0014/001418/141843e.pdf adresinden erişildi.
• Wagner, T. (2008). The Global Achievement Gap: Why Even Our Best Schools don’t teach the New Survival Skills Our Children Need—and What We can do about it. New York: Basic book. https://cmc.marmot.org/Record/.b28170179
• Yalın, H. İ. (2014). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme, (27. Basım). Ankara: Nobel. https://www.nobelyayin.com/ogretim-teknolojileri-ve-materyal-gelistirme_2398.html