KAVRAMSAL OLARAK YOKSULLUK VE TÜRKİYE’DE YOKSULLUKLA MÜCADELE POLİTİKALARININ ETKİLERİ

Year 2019, Volume: 19 Issue: 38, 118 - 144, 31.10.2019

Sema Yaşar , Mehmet Okan Taşar

https://doi.org/10.30976/susead.462905

Cited By: 16

Abstract

ÖZ

Günümüzde yoksulluk tüm dünyada çok önemli bir sorun haline gelmiştir. Yoksulluk
hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkeler için bir sorundur. Yoksulluğun
üzerinde fikir birliğine varılan net bir tanımı yoktur. Genel olarak insanların
yaşaması için gerekli olan mal ve hizmetlere sahip olamaması olarak
tanımlanabilir. Dünya nüfusunun yaklaşık yarısı 2
dolarlık yoksulluk sınırının altında yaşamaktadır. Yoksulluk tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de göz
ardı edilemeyecek bir sorundur. 1980’li yıllar sonrasında
Türkiye’de gelir dağılımı eşitsizliği ve yoksulluk artış göstermiştir. Türkiye’de
yoksulluk oranları hanehalkı kullanılabilir fert gelirine, gelire dayalı kent
ve kır ayrımına, hanehalkı tipine ve eğitim durumuna göre farklılıklar
göstermektedir. Yoksullukla mücadele politikaları doğrudan ve dolaylı yöntemler
olmak üzere ikiye ayrılır. Türkiye’de son yıllara kadar yoksullukla mücadelede
dolaylı yöntemler hakim olmuştur. Fakat dolaylı yöntemlerin yetersiz olduğunun
anlaşılması ile doğrudan yöntemler uygulanmaya başlanmıştır. Bu amaçla bir
takım sivil toplum örgütlerinin faaliyetleri ön plana çıkmaktadır. Sosyal
Yardımlaşma ve Dayanışma Teşvik Fonu, Yeşil Kart uygulaması, kadınlara yönelik
verilen mikrokrediler bu uygulamalardan bazılarıdır.

Anahtar
Kelimeler: Yoksulluk, yoksullukla mücadele, yoksulluğun
ölçülmesi, yoksullukla mücadele yöntemleri 

Jel Kodları:I32, I38, H53

Keywords

Yoksulluk, yoksullukla mücadele, yoksulluğun ölçülmesi, yoksullukla mücadele yöntemleri

References

• Aktan, C.C., Vural, İ. Y. (E(2002), Yoksulluk: Terminoloji, temel kavramlar ve ölçüm yöntemleri, C.C. Aktan (Ed.), Yoksullukla mücadele stratejileri, Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayınları.Arpacıoğlu, Ö., Yıldırım, M. (2011), Dünya’da ve Türkiye’de yoksulluğun analizi, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt:4, Sayı:2.Bayındırlık ve İskan Bakanlığı (2009), Kentsel yoksulluk, göç ve sosyal politikalar komisyonu raporu, Kentleşme Şurası, Ankara, http://www.kentges.gov.tr/_dosyalar/sura_raporları/kitap7.pdf, Erişim Tarihi:09.12.2015.Bhagwati, J. N. (1988), Poverty and public policy, World Development, Vol:16, No:5.Buğra, A. (2008), Kapitalizm, yoksulluk ve Türkiye’de sosyal politika, İstanbul: İletişim Yayınları.Devlet Planlama Teşkilatı (2007), Gelir dağılımı ve yoksullukla mücadele, Özel ihtisas komisyonu raporu, dokuzuncu kalkınma planı 2007-2013, Yayın No: DPT: 2742-ÖİK:691, Ankara.Drewnowski, J. (1977), Poverty: It’s meaning and measurement, Development and change, Vol:8, No:2.Dumanlı, R. (1996), Yoksulluk ve Türkiye’deki boyutları, Uzmanlık tezi, Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü, Yayın No:DPT:2449.Fields, S.G. (1994), Poverty and income distribution data for measuring poverty and inequality changes in the developing countries, Journal of development economics, 44,87-102.Gündoğan, N. (2003), Yoksullukla mücadelede istihdam politikalarının rolü ve önemi, A.E. Bilgil, İ. Altan (Ed.), Yoksulluk I. Cilt, İstanbul: Deniz Feneri Yayınları.Gündoğan, N. (2008), Türkiye’de yoksulluk ve yoksullukla mücadele, Ankara Sanayi Odası, Ocak-Şubat.Güneş, F. (2009), Kentsel yoksulluk/dışlanma(Mı), göç ve istihdam: Eskişehir’de belediyeden yardım alan haneler, Sosyal ve Araştırmalar Dergisi Selçuk Üniversitesi İİBF, 9(18).Gürer, A. (2010), Dünya’da ve Türkiye’de küreselleşme ve yoksulluk süreci, Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı Yönetim ve Çalışma Bilim Dalı, İstanbul.Gürses, D. (2007), Türkiye’de yoksulluk ve yoksullukla mücadele politikaları, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:17, Sayı:1.Lipton, M. (1997), Poverty: Are there holes in the consensus?, World Development, 25 (2)McNicoll, G. (1997), Population and poverty: A review and restatement, United Nations Population Fund, No:105.Morawetz, D. (1977), Twenty five years of economic development 1950 to 1975, The World Bank, Report No:10098, Washington.Önder, H., Şenses, F. (2005), Türkiye’de yoksulluk ve yoksulluk düşüncesi, B. Ülman, İ. Akça (Ed), İktisat, Siyaset, Devlet Üzerine Yazılar, İstanbul: Bağlam.Özdoğan, F. (2009), Yoksulluk kültürü yaklaşımına eleştirel bir bakış, Sosyal Yardım Uzmanlık Tezi, TC. Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü, AnkaraÖztürk, M., Çetin, B. I.(2009), Dünya’da ve Türkiye’de yoksulluk ve kadınlar, Journal of Yasar University, 3(11).Pamuk, Ş. (2014), Türkiye’nin 200 yıllık iktisadi tarihi (4. Basım), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.Şenses, F. (2003), Yoksullukla mücadelenin neresindeyiz: gözlemler ve öneriler, A.H. Köse, F. Şenses, E. Yeldan (Ed.), İktisat Üzerine Yazılar I, Küresel Düzen: Birikim, Devlet ve Sınıflar, İstanbul: İletişim Yayınları.Şenses, F. (2009), Küreselleşmenin öteki yüzü: yoksulluk (5. Baskı), İstanbul: İletişim Yayınları.Taş, Y., Özcan, S. (2012), Türkiye’de ve Dünyada yoksulluk üzerine bir araştırma, SESSION 3D: Büyüme ve Gelişme III, International Conference on Eurasion Economies.World Bank Development Report (2000), World Bank Development Report 2000/2001 Attacking Poverty, World Bank Oxford University Press.Yücel, D. (2007), Gelir dağılımı teorileri ve politikaları: Türkiye’de gelir dağılımı-yoksulluk sorunu, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Ana Bilim Dalı, İstanbul.www.ocakmedya.com/ekonomi/2017/09/20/aile-bakani-acikladi- yesil-kartli-sayisi-8-milyon-983-bin-853/, Erişim Tarihi: 02.01.2018www.kedv.org.tr/maya/mayanın-hedef-kitlesi/, Erişim Tarihi:04.01.2018www.medikalakademi.com.tr/ulkemizde-yesl-kart-gerceg-ve-guncel-uygulamalarla-degerlendrme, Erişim Tarihi: 02.01.2018www.sosyalyardimlar.aile.gov.tr/hakkimizda/sosyal-yardimlasma-ve-dayanismayı-tesvik-fonu/sydtf-gorevler, Erişim Tarihi: 02.01.2018www.tgmp.net/tr/sayfa/sunumlar/118/0, Erişim Tarihi: 24.01.2018www.tuik.gov.trwww.worldbank.org