Kırım ve Kafkasya’dan Adana Vilayeti’ne Yapılan Göç ve İskânlar (1869–1907)

Year 2007, Issue: 22, 405 - 434, 01.12.2007

Hilmi Bayraktar

Abstract

Kurulduğundan beri Karadeniz ve Kafkaslara doğru yayılmacı bir politika izleyen Rus Çarlığı,Kırım ve 93 Harpleri ile beklediği fırsatın geldiğini düşünerek, bölgenin sahipleri olan Türk vesair Müslümanları Osmanlı Devleti’nin işbirlikçileri olmakla suçlayıp, yurtlarından sürmüştür.Osmanlı Devletine sığınmak zorunda kalan yüz binlerce göçmen iskân edilmek üzereRumeli, Anadolu ve Suriye’deki eyaletlere gönderilmiştir.İskân yeri olarak seçilen vilayetlerden birisi de Adana’dır. Bunun nedeni buranın hem diğerOsmanlı vilayetlerine oranla daha az nüfus yoğunluğuna sahip olması hem de çok verimliarazilerinin bulunmasıdır. Bu bağlamda 1869–1907 yılları arasında Adana Vilayetine 19binden fazla Kırım ve Kafkas göçmeni yerleştirilmiştir. Göçmenler vilayetin daha çok Cebel-iBereket ve Kozan Sancaklarına olmak üzere boş olan her tarafına çoğu kere her köye bir ikihane olmak üzere karışık olarak yerleştirilmişlerdir.Karışık iskân göçmenler tarafından hoş karşılanmamışsa da onların yeni yurtlarına uyumlarını,yerli halk ile kaynaşmalarını hızlandırmış ve böylece bir kopuntunun da önüne geçilmiştir.Göçmenlerin iskânıyla birlikte ıslah edilen araziler sayesinde tarımsal istihsal artmış ve AdanaVilayeti şenlenmiştir. Her biri ayrı çile ve sıkıntıya neden olan bu savaşlar, aslında yeni vedaha güçlü bir yaşamın temellerinin atılmasını da sağlamıştır

Keywords

Kırım, Kafkas, Adana, Göç ve İskân

Imigration and Residence to Adana Province from Crimean and Caucasia (1869–1907)

Abstract

Russia Czar which follows dispersion policy through Black Sea and Caucasia has thought with Crimean and 93 years wars that it was time of its expected opportunity so they accused of the Turks and other Muslims who are owner of area with co-operation with Ottoman Empire so exiled them from their home. Many one hundred thousands emigrants had to take refugee to Ottoman Empire and they were sent to Provinces in Rumelia, Anatolia and Syria. One of refugee place was Adana. The reason of this both it has less population density than other Ottoman States and it has very productive areas. In this respect, over 19 thousand Crimean and Causasian emigrant has been settled down here between 1869-1907. the emigrants mostly settled down Cebel-i Bereket and Kozan Districts and empty village as one-two family to each village. Although Multiple residence was not satisfied by emigrants, this case get fastened their cohesion with local folk so a discontinuity has been prevented. With residence of emigrants the land has been get productive agricultural income has been increased and Adana province has become jollify. Those wars which of each one caused matters and problems has supplied to establish more powerful living

Keywords

Crimean, Caucasia, Adana, Migration and housing