Kumuk Ağızlarının Yeni Bir Tasnifi

Yıl 2002, Sayı: 12, 229 - 250, 01.12.2002

Osman Uyanık

Öz

Bu güne kadar Kumuk ağızları hakkında çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Buçalışmalar sonucunda Kumuk ağızlarının üç gruptan oluştuğu kanaati yaygınlıkkazanmıştır. Son yıllarda konu ile ilgili yaptığı çalışmalarla tanınan Ölmesov ise Kumukağızlarını beş gruba ayırmaktadır.Yapılan bu tasnif çalışmalarına göre Kumuk yazı dilinin hangi ağza dayandığıkonusu ise kesinlik kazanmamıştır. Kimi araştırmacılar Hasavyurt, kimi araştırmacılarBuynak ağzının yazı dilini oluşturduğunu belirtmektedir. Bunun sebebi öncekitasniflerde ayrılan grupların farklılıklarının bariz olmamasıdır. Bu yüzden Kumukağızlarının yeni bir tasnifine ihtiyaç duyulmaktadır.Bizim yaptığımız tasnife göre Kumuk ağızlarını Kuzey ve Güney olmak üzere ikiana gruba ayırmak gerekmektedir. Kuzey grubu Buynak, Hasavyurt, Terski; Güneygrubu Kaytak ve Dağdibi alt gruplarından oluşmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kumuklar, Kumuk Türkçesi, Kafkasya, Dil, Kumuk ağızları

A NEW CLASSIFICATION FOR KUMUK ACCENTS

Öz

Many reseach have been made on Kumuk dialects. As a result of these reseach made in this area, the view became prevalent among scholers that Kumuk vernacular are comprised of there accents. According to Ölmesov, who has been famous for his reseach on Kumuk vernacular, Kumuk language includes five accents. İn accordance with thise classifications, it is not held certain that Kumuk written language is based on any of these vernaculars. Some of reseachers such as Hasavyurt and Buynak accent formed the written language. The reason is that the features of the groups previously classified are evident. There is consequently a need to classify these accents. By the new classification we made, Kumuk vernaculars are compried of two main groups North and South vernaculars. North group include Buynak, Hasavyurt, Terski and South groups include Kaytak, Dağdibi

Anahtar Kelimeler

Kumuks, Kumuk Türkish, Caucasia, Language, Kumuk vernaculars