ESKİ UYGURCA DÖRT BRAHMAN ÖYKÜSÜNDEN BİR PARÇA

Yıl 2019, Sayı: 47, 1 - 21, 19.12.2019

Serkan Şen

https://doi.org/10.21563/sutad.855725

Cited By: 2

Öz

Eski Türkçe ürünler arasında Uygurlardan kalan yazmalar gerek içerik, gerek çeşitlilik gerekse dil bilgisi özellikleri açısından önemli bir yere sahiptir. Eski Uygurca metinler, bir yandan ortaya kondukları dönemin dil yapısını yansıtırken diğer yandan başta Budizm olmak üzere yeni kabul edilen dinlerin terim varlığını yansıtan türetme ve aktarımları bünyelerinde barındırırlar. Bu açıdan Türkçenin tarihî birikimini aydınlatabilmek için yayımı yapılmamış Uygurca metinlerin aydınlığa çıkarılması gerekmektedir. Çalışmamızda Uygurca anlatılar arasında değerlendirilen, Almanya’daki Mainz Koleksiyonu’nda 752 numarayla kayıtlı yazmanın tanıtımı yapılarak harf çevirimini, yazı çevirimini, açıklamalarını ve dizinini kapsayan metin yayımı gerçekleştirilecektir. İçeriğinden yola çıkılarak tarafımızdan “Eski Uygurca Dört Brahman Öyküsü” şeklinde adlandırılan bu yazma söz varlığı açısından dikkat çekici bir muhtevaya sahiptir. Yazmada belli sözcüklere ilk defa rastlanırken bazı sözcükler daha önce görülmeyen kullanımlarıyla karşımıza çıkmaktadır. Bunların yanında eserde dinî terimlerin Türkçeye aktarımında benimsenen yaklaşım da ilgiye değerdir. Almanya’da başlayan Uygurca metin yayımcılığı faaliyetlerine Türkiye odaklı katkı sağlaması beklenen bu çalışmayla dikkat çekici bir dil yadigârımız aydınlığa kavuşturulmuş olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Eski Türkçe,, Uygur Türkçesi, Eski Uygur Türkçesi Metinleri

Kaynakça

• BHSD: Edgerton, Franklin (1977), Buddhist Hybrid Sanskrit Grramar and Dictionary, Volume II Dictionary, Delhi: Motilal Banarsidass Publication.