TÜRKİYE HİMÂYE-İ ETFÂL CEMİYETİ AKSARAY ŞUBESİ

Yıl 2020, Sayı: 49, 475 - 492, 21.08.2020

Mustafa Fırat Gül

https://doi.org/10.21563/sutad.857536

Cited By: 1

Öz

Dünya tarihinde korunmaya muhtaç çocuklar ve bu çocuklar için insanlığın gereğini yerine getirenler olmuştur. Türklerin çocuklara ve kadınlara verdiği önem, tanıdığı ayrıcalık tarihin sayfalarında yerini almıştır. Türk tarihinde çocukları koruyan kurum denilince şüphesiz günümüzdeki ismi Çocuk Esirgeme Kurumu olan Himaye-i Etfâl gelir. Türkiye Cumhuriyeti döneminde kurumsallaşan cemiyetin kökleri Osmanlı’nın son dönemlerine uzanmaktadır. Özellikle 20. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren teşkilatlanmasını hızlandıran Himaye-i Etfâl Cemiyeti’nin şubelerinden birisi de Aksaray şehrindedir. Fakir ve kimsesiz çocuklar başta olmak üzere toplumun umudu, yarını olan çocukların daha iyi şartlarda büyümesini, daha kaliteli eğitim almasını amaçlayan cemiyetin çok faydalı olduğu görülmektedir. Cumhuriyetin ilk yıllarında Türkiye Himaye-i Etfâl Cemiyeti Aksaray Şubesi’nin başkanı Vasıf Bey’dir. Çalışmalarıyla öne çıkan isimlerden olan Eczacı Vasıf Bey’in şahsi gayretleri de dâhil olmak üzere Türkiye Himaye-i Etfâl Cemiyeti Aksaray Şubesinin faaliyetleri dönemin gazetelerinden ve diğer belge ve bilgilerden öğrenilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Himâye-i Etfâl Cemiyeti, Aksaray şehri, Eczacı Vasıf Bey

Kaynakça

• DELİALİOĞLU, M. (2009). Himâye-i Etfâl Cemiyeti ve Eğitim Boyutu (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• DENİZ, B. (2019). Dr. Fuad Umay ve Çocuk Esirgeme Kurumu Faaliyetleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırklareli.
• MEKTUPÇU HİLMİ (1931). Aksaray Tarihçesi, Aksaray: Aksaray Vilayet Matbaası.
• OKAY, C. (1999). Belgelerle Himâye-i Etfâl Cemiyeti (1917-1923), İstanbul: Şule Yayınları.
• PEREK, Faruk Zeki (1998), Büyük Devrim Çağında Aksaray (1910-1930), İstanbul: Yayınevi yok.
• SARIKAYA, M. (2005), Türkiye Himâye-i Etfâl Cemiyeti (1921-1935) (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Atatürk İlke ve İnkılapları Enstitüsü, Erzurum.
• SARIKAYA, M. (2007). Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Bir Sosyal Hizmet Kurumu: Türkiye Himâye-i Etfâl Cemiyeti. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 34, 321-338. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/33100.
• SARIKAYA, M. (2003). Savaş Yıllarında Himâye-i Etfâl Cemiyeti'nin Çocuk Misafirhanesi ve Çocuklar, Atatürk Dergisi, 3, 193-203. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/26085.
• TINAL, M. (2009). 1928 (Torbalı) İzmir Depremi, HistoryStudies, C.4, 8. 2229-2243. Erişim adresi: https://arastirmax.com/tr/system/files/dergiler/79199/makaleler/4/8/arastirmax-1928-torbali-izmir-depremi.pdf.
• TURHAN, R. (2007). 1929 Ekonomik Krizinin Türk Basınına Yansımaları, Sosyoloji Dergisi, 14, 81-100. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4124.
• UMMANEL, A. (2017). Türkiye Himâye-i Etfâl Cemiyeti Yayınlarından Bir Kartpostalın Çocuk Hakları Bağlamında İncelenmesi, Elementary Education Online, 16(1), 245- 255. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1176527.
• https://www.ailevecalisma.gov.tr/chgm/hakkimizda/tarihce/ (15.03.2020/11:19)
• http://ataturkkitapligi.ibb.gov.tr/kutuphane3/Evraklar/Bel_Mtf_025880.pdf (15.03.2020/12:13)
• http://ataturkkitapligi.ibb.gov.tr/kutuphane3/Kartpostal/Krt_028439.pdf (15.03.2020/14:26)
• http://fikret-otyam-i-bir-de-benden-dinleyin-sozcu-gazetesi-soner-yalcin-16-agustos-2015 (28.03.2020/11:33)
• https://www.haberaksaray.com/omer-kasif-nalbantoglu-6002.html (28.03.2020/16:44)
• Elvan Baransel, Fikret Otyam’ın kızı (görüşme tarihi: 28 Mart 2020)
• Fazilet Berksoy, emekli memure, (görüşme tarihi: 25.04.2014)