Stratejik Liderlik

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 1, 45 - 66, 31.03.2018

Müslüme Akyüz

Öz

Bilgi çağı yapısı itibariyle karmaşıklığın ve kompleks problemlerin var olduğu bir
dönemdir. Tüm bu karmaşık ve kompleks problemlerin çözümünde ve bu süreçte
görülen sosyal, ekonomik ve teknolojik gelişmelerin çalışma hayatında yarattığı hızlı
değişim ve dönüşümde rekabet avantajı kazanmak isteyen örgütlerin etkili liderlere
ihtiyaçları vardır. Örgütlerde etkili liderlerin varlığı, örgütlerin başarı şansını her
zaman artırmaktadır. Bu bağlamda, son dönemlerdeki değişimlere bağlı olarak
dünyamızın içinde olduğu değişim sürecine ayak uydurabilecek ve örgütlerin bu
değişime ayak uydurabilmesi için gerekli esnekliği oluşturabilecek, örgüt için
gerçekleştirilebilir bir gelecek yaratacak, vizyon oluşturabilecek ve stratejik
düşünerek diğer çalışanları yönlendirebilecek liderlere ihtiyaç vardır. Bu lider,
stratejik lider olarak adlandırılmaktadır. Bu çalışmada yeni bir kavram olarak
karşımıza çıkan stratejik liderlik konusuyla ilgili yerli ve yabancı literatürde yer alan
kaynaklar incelenerek, kavramın sınırlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Amaca
yönelik olarak literatür taraması yöntemi kullanılmıştır. Stratejik liderlik, örgütün
amaçlarını ve yeteneklerini içeren bir bütün olarak ele alan ve örgütün bilinen ve
bilinmeyen gerçeklik ve olasılıklarla mücadele etmesinde, devamlılık ve bütünlüğü
sağlamak için temel değer ve kimliğini yeniden doğrulayarak, geçmiş, bugün ve
gelecek arasında bağ kuran liderlik olarak tanımlanır. Bu çalışma kapsamında
stratejik liderlik kavramı örgütsel açıdan ele alınarak hangi kişisel özelliklere sahip
olması gerektiği ele alınmıştır. Çalışmanın sonucunda, stratejik liderliğin sadece
günümüzde değil, gelecekte de kendine yer bulacak önemli bir liderlik tarzı olduğu
belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Strateji, Liderlik, Stratejik Liderlik

Strategic Leadership

Öz

It is a time when complexity and complex problems exist in the information
age as its nature requires The need for effective leaders of organizations that
want to gain a competitive advantage in the rapid change and transformation
and in the solution of all these complexity and complex problems of the social,
economic and technological developments is seen in this process at the work
life. The existence of effective leaders in organizations always increases the
success of organizations. In this context, organizations need new leaders that
will be able to keep pace with the process and changes in our world , and be
able to adapt to this changes and create the necessary flexibility for the
organizations to adapt to this changes, create a future that can be feasible for
the organization, . This leader is called the strategic leader. As a new concept
in the study, it was aimed to determine the concept boundaries by examining
the sources in the related domestic and foreign literature on the topic of
strategic leadership. Literature search method was used for the purpose. The
organization as a whole with its aims and capabilities; the concept of strategic
leadership, defined as linking past, present and future, by reaffirming the core
value and identity to ensure continuity and integrity in the fight against the
known and unknown realities and possibilities, constitutes the scope of the
study and what personal characteristics are possessed by these strategic
leaders from an organizational point of view. As a result of this work, it is
determined strategic leadership is an important concept not only in today but
also in the future 

Anahtar Kelimeler

Strategy, Leadership, Strategic Leadership

Kaynakça

• Acar, A.Z. (2014). “Sektörel Rekabette Kümelenme Yaklaşımı ve Lojistik Köyler”. Ekonomi Yöntem Gazetesi. http://ekonomiyontem.com.tr/yazarlar/doc-dr-avni-zafer-acar/sektorelrekabettekumelenme-yaklasimi-ve-lojistik-koyler/19/ (Erişim Tarihi: 09.11.2017)
• Adair, J. (2004). Etkili stratejik liderlik. (S. F. Güneş: Çev.) İstanbul: Babiali.
• Akgemci, T. (2008). Stratejik Yönetim. Yenilenmiş 2. Baskı. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Akgemci, T. ve Güleş, H.K. (2009). İşletmelerde Stratejik Yönetim. Ankara: Gazi Kitabevi. Aktan, C. C. (2003). Değişim Çağında Yönetim. İstanbul: İstanbul Sanayi Odası Yayını.
• Aktan, C. C. (2008). “Stratejik Yönetim ve Stratejik Planlama”. Çimento İşveren Dergisi. Sayı: 4. Cilt: 22, 4-21.
• Alkhafaji, AF. (2003). “Strategic Management: Formulation”. Implementation, and Control in a Dynamic Environment. The Haworth Press. Inc. New York.
• Altınkurt, Y. (2007). Eğitim örgütlerinde stratejik liderlik ve okul müdürlerinin stratejik liderlik uygulamaları. Doktora Tezi Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Eskişehir.
• Altıntaş, N. (2003). “Stratejik Liderlik ve Yetenek Yönetimi”. http://www.ntvmsnbc.com/news/249410.asp. (Erişim Tarihi: 28.10. 2017)
• Baron, B. G. and Henderson, M. V. (1995). “Strategic leadership. A theoritical and operational definition”. Journal of Instructional Psycholog. 22(2): 178-195.
• Barutçugil, İ. (2014). Liderlik. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
• Bass, B. M. and Avolio, B. J. (1993). Transformational leadership: A response to critiques. M. M. Chemers & R. Ayman içinde, Leadership theory and research. New York: Academic.
• Besler, S. (2004). İşletmelerde Stratejik Liderlik. İstanbul: Beta Yayınları.
• Boal, K. B. and Hooijberg, R. (2001). “Strategic leadership research: moving on”. Leadership Quarterly. Sayı 11: 515–549.
• Buluç, B. (1998). “Bilgi Çağı ve Örgütsel Liderlik”. Yeni Türkiye 21. yy. Özel Sayısı. 20(4): 1- 13.
• Burnes, B. (2004). Managing change. London: Prentice Hall.
• Can, N. (2006). “Değişim sürecinde eğitim yönetimi”. Milli Eğitim Dergisi. 155-156.
• Cemaloğlu, N. (2013). Liderlik. S. Özdemir (Ed). Eğitim yönetiminde kuram ve uygulama içinde. (s. 131-177). Ankara: Pegem Akademi.
• Ceran, Y. ve Karaçor, S. (2013). “Pazarlama İletişimi Aracı Olarak Reklam: Reklam Maliyetleri ve Muhasebeleştirilmesi”. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi. Cilt: 6, Sayı: 1: 9-24.
• Çalık, T. ve Sezgin, F. (2005). “Küreselleşme, Bilgi Toplumu ve Eğitim”. Kastamonu Eğitim Dergisi. Cilt:13. No:1: 55-56.
• Çetin, S. (2008). Çağdaş yönetim ve örgütsel başarım. (M. Ş. Şimşek, A. Çelik eds.). Stratejik yönetim. Ankara: Eğitim Kitabevi.
• Daft, R. L. (2005). The leadership experience (3rd ed.). Mason. OH: Thomson. South-Western.
• Daniels, S. and Ramey, M. (2005). “The Leader’s Guide to Hospital Case Management”. Jones and Publishers. Mississauga.
• Davies, B. (2004). “Developing the strategically focused school”. School Leadership & Managemen. 24(1).
• Davies, B. J. and Davies, B. (2004). “Strategic leadership”. School Leadership & Management. Sayı. 24. No. 1.
• Davies, B. Davies, B. J. and Ellison, L. (2006). Success and sustainability, developing the strategically focussed school. Notthingham: National College for School Leadership.
• Dhammika, K. A. S. (2014). “Visionary Leadership and Organizational Citizenship Behavior: An Assessment of Impact of Sectarian Difference”. Proceedings of the First Middle East Conference on Global Business, Economics, Finance and Banking. (ME14 DUBAI Conference) Dubai, 10-12.
• Elkins, A. (1980). Management: Structures,Functions and Procees. Addision-Wesley Pub.Co.
• Eryılmaz, B. (2013). Kamu Yönetimi.Eskişehir: Anadolu üniversitesi Yayınları.
• Erçetin, Ş. (2000). Lider Sarmalında Vizyon. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Ersen, H. (2003). Topyekün Mükemmelleşme Sürecinde İnsan Kaynakları ve Kalite. 2. Baskı, İstanbul: Maestro Yayınları.
• Ertuna, Ö. (2008). Stratejik Yönetim. İstanbul: Es Yayınları.
• Gelatt, J.P. (2002). Leadership. Mann, C.J. ve Götz, K. (Ed.). The Development of Management Theory and Practice in The United States (65-86). USA: Pearson Custom Publishing.
• Gordon, T. (1998). Etkili Liderlik Eğitimi. (Çev. Emel Aksay) 6. Baskı. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Gray, J. L. and Starke, F. A. (1988). Organizational Behavior. (4th ed.). New York: Merrill.
• Griffin, R.W. (2002). Management. USA: Houghton Mifflin Company.
• Guillot, C.W. (2003). “Strategic Leadership: Defining the Challenge”. Air & Space Power Journal, Winter. 67-75.
• Gündüz, H. E. (1997). Dünya klâsındaki işletmelerde bir maliyet yönetim aracı olarak faaliyetlere dayalı maliyet sistemi ve bir uygulama. SPK, 99.
• Ho, C. (2005). “Corporate Governance And Corporate Competitiveness: An International Analysis”. Corporate Governance: An International Review. Vol: 13. No: 2: 211-253.
• Hinterhuber, H. H. and Friedrich S.A. (2001). “Stratejik Liderliğin Teknolojik Boyutu/Üretim Ekonomisinde Liderliğin Meydan Okuması”. Science Direct İnternational Journal of Production Economics. 77: 191-203.
• Hughes, R. L. Ginnett, R. C. and Curphy, G. J. (2002). Leadership: Enhancing The Lessons of Experience. 4th Ed. Boston: McGraw-Hill Irwin.
• Ilgar, L. (2000). Eğitim Yönetimi, Okul Yönetimi, Sınıf Yönetimi. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Ireland, R. D. Hitt, M. A. (1999). “Achieving and maintaining strategic competitiveness: The role of strategic leadership”. Academy of Management Executive. 13(1).
• Ireland, R. D. and Hitt, M. A. (2005). “Achieving and maintaining strategic competiteveness in the 21st century: the role of strategic leadership”. Academy of Management Executive. 9(4): 63-74.
• Johnson, G. and Scholes, K. (1988). Exploring cooperative strategy (2. b.). London: Prentice Hall.
• Keyman, F. (1995). “Demokrasi, Topluluk ve Fark: Türkiye'deki Liberalizm Tartışmasına Kuramsal Bir Katkı”. Toplum ve Bilim. (66): 140-167.
• Kırım, A. (2005). Yeni Dünyada Strateji ve Yönetim. 7. Baskı. İstanbul: Sistem Yayınları.
• Kırmaz, B. (2010). “Bilgi Çağı Lideri”. Ankara Barosu Dergisi. Yıl: 68,Sayı:2010/3.Ankara.
• Leblebici, D. N. (2008). “21. Yüzyılda liderlik anlayışına bakış”. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 32(1). 61.72.
• Maviş, F. (1988). “Stratejik Yönetim Modeli”. A.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi. VI:1. Eskişehir.
• Mintsberg, H. (1985). “The Organization as Political Arena”. Journal of Management Studies. 22(2): 133-154.
• Mullıns, L.J. (1996). “Management and Organizational Behavior”. Sixth Edition, Prentice Hall.
• Northhouse, P. G. (2001). “Leadership: Theory and Practice”. 2nd Edition Sage Pubilcations INC: California.
• Odabaş, Ç. (2004). “Stratejik Yönetim ve e-Devlet”. Sayıştay Dergisi. Sayı: 55. Ekim- Aralık 2004: 83–93.
• Orkan A.L. ve Çalışkan, B. (2011). “Bilişimin Temel Kavramları Veri: Enformasyon, Bilgi, Bilgelik”. Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü Dergisi. 4. Hafta, İstanbul.
• Owens, R. and Valesky, T. (2007) Organizational behavior in education: Adaptive Leadership and School Reform. Boston, MA: Pearson Education Inc
• Pamuk, G. Yucaoğlu, R.Y. Alev, T. Küçük, M. Yarar, R. ve Elgin, S. (1978). Uzun Vadeli Planlama. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
• Pisapia, J. (2007). “Leading in Complexity”. Presented at the Annual Conference of the International Leadership Association. Vancouver.
• Pisapia, J. (2009). The strategic leader: New tactics for a globalizing world. New York: Information Age.
• Porter, A. C. (2002). “Measuring the content of instruction: Uses in research and practice”. Educational Researcher. 31(7): 3–14.
• Rowe, W. G. (2001). “Creating wealth in organizations: The role of strategic leadership”. Academy of Management Executive. 15(1).
• Saruhan, Ş. C. (2012). İşletme Yönetimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Songür, N. (2013). Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Sullivan, G.R. Harper, M.V. (1997). Umut Bir Yöntem Olamaz (Ayşe Bilge Dicleli, Çev.). İstanbul: Boyner Holding Yayınları.
• Sütçü, O. (2008). Stratejik Liderlik. Yüksek Lisans Projesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kahramanmaraş.
• Şenel, A. ve Gençoğlu, S. (2003). “Küreselleşen Dünyada Teknoloji Eğitimi”. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi. Yıl 11. No:12: 45-65.
• Şimşek, M. Ş. (2008). Yönetim ve Organizasyon. Yenilenmiş 10. Baskı, Konya: Adım Matbaacılık. 464s.
• Şisman, M. (2004). Ögretim liderligi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Tappen, M. R. (2001). Nursing Leadership and Management. Concept and Practice. Philadelphia: F. A. Davis Company.
• Thompson, A. A. and Strickland A.J. (2001). Strategic management: Concepts and cases (12. Baskı). Boston: McGraw-Hill Irwin.
• Tokay H.S. Deran A. ve Arslan S. (2010). “Lojistik Maliyet Yönetiminde İzlenebilecek Stratejiler ve Muhasebe Eğitiminden Beklentiler”. XXIX. Muhasebe Eğitimi Sempozyumu. Alanya. 21-15 Nisan.
• Uğurluoğlu, Ö. (2009). Hastane Yöneticilerinin Stratejik Liderlik Özelliklerinin Değerlendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Kurumları Yönetimi Programı. Yayınlanmış Doktora Tezi. Ankara.
• Ülker, M. (2009). “Ortaöğretim Okul Müdürlerinin Stratejik Liderlik Özelliklerinin Öğretmen Algılarına Göre Değerlendirilmesi”. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Bilimleri ABD. Yayınlanmış Yüksek lisans tezi. Kocaeli.
• Ünaldı, H. (2002). “Strateji Nedir? Ne Değildir?”. KOBİ Efor Dergisi. Aralık 2002 sayısı.
• Vera, D. and Crossan, M. (2004). “Strategic leadership and organizational learning”. Academy of Management Review. 29(2): 222-240.
• Wheelen, T. and Hunger, J. (1995). Strategic management and business policy (5. b.). USA: Addison-Wesley.
• Yangil, F. M. (2016). “Bilgi Toplumunda Liderlik: Sürdürülebilir Liderlik”. Sosyal Bilimler Dergisi. Sayı:48
• Yukl, G. (2002). Leadership in organization. (5. b.). New Jersey: Prentice Hall.