HEM HAKSIZ HEM DE TAŞKIN YAPI NİTELİĞİNDEKİ YAPILAR

Yıl 2019, Sayı: 38, 19 - 62, 04.04.2019

Dr. Öğr. Üyesi Hatice Kübra Ercoşkun Şenol

Öz

Aralarında geçerli bir hukuki ilişki söz konusu olmaksızın bir kişi, başkasının malzemesiyle kendi arazisinde veya kendi malzemesiyle başkasının arazisinde ya da başkasının malzemesi ile başkasının arazisinde bir yapı inşa etmiş olabilir. Haksız yapı olarak adlandırılan bu durumdan doğacak hukuki sonuçlar Türk Medeni Kanunu’nun 722-724. maddelerinde (ZGB Art. 671-673) düzenlenmiştir. Taşkın yapı ise Türk Medeni Kanunu’nun 725. maddesinde (ZGB Art. 674) düzenlenmiş olmakla birlikte, bir arazi üzerinde yapılan bir yapının, bu arazinin sınırlarını aşarak komşu araziye taşması şeklinde tanımlanmaktadır. Ülkemizde gerek haksız gerekse taşkın yapılara sıklıkla rastlanmakta ve bu tür yapılardan doğan hukuki ihtilaflar uygulamayı ve öğretiyi yoğun bir biçimde meşgul etmektedir. Öğretide haksız yapı ve taşkın yapı ile ilgili birçok çalışma mevcut olmasına rağmen, hem haksız hem de taşkın nitelikteki yapılara çok az değinilmiştir. Bu çalışmanın amacı da konuya dikkat çekmek ve sorunun ne şekilde çözülmesi gerektiğini incelemektir.

Anahtar Kelimeler

Yapı, Taşınır Yapı, Taşınmaz Yapı, Haksız Yapı

Kaynakça

• ACEMOĞLU Kevork: Eşya Hukuku Meseleleri, İstanbul 1970. ARAL Vecdi, İnşaat (Üst) Hakkı, İstanbul 1962. (Aral, İnşaat Hakkı) ARAL Vecdi “Kanuni İrtifaklar”, İÜHFM, C. 29, S. 4, 1963, (1038-1045). AYAN Mehmet, Eşya Hukuku, C. 2: Mülkiyet, 9. Baskı, Ankara 2016. AKİPEK G. Jale/AKINTÜRK Turgut, Eşya Hukuku, Beta, İstanbul 2009. AKMAN Galip Sermet, Taşkın İnşaat, İstanbul 1982. ATAAY M. Aytekin, Kendi Malzemesi İle Başkasının Gayrimenkulünde Haksız İnşaat, İstanbul 1959. ATLI Banu, “Taşkın Yapıya Katlanma Yükümlülüğünün Oluşma Koşulları”, DEÜHFD, C. 19, S. Prof. Dr. Şeref Ertaş’a Armağan Özel Sayısı, 2017, (981-1023). AYBAY Rona/HATEMİ Hüseyin, Eşya Hukuku, 4. Bası, İstanbul 2014. BASSENGE Peter, Palandt Bürgerliches Gesetzbuch, 74. Auflage, München 2015. BELGE Ayşe Merve, Arazi Mülkiyetinin Maddi Kapsamı, Ankara 2016. BERGER-STEINER Isabelle/SCHMID Dominik, ZGB Kommentar Schweizerisches Zivilgesetzbuch, (Hrsg. Jolanta Kren Kostkiewicz u.a.), 3. Auflage, Zürich 2016. BÜYÜKAY Yusuf, “Kendi Malzemesi İle Başkasının Arazisi Üzerine Yapılan Haksız İnşaata İlişkin Yargıtay 5. Hukuk Dairesi’nin 17.09.2004 Tarih ve 8282 E./8506 K. No/lu Kararı Üzerine”, EÜHFD, C. 10, S. 3-4, 2006, (419-432). EDEGE Cevat, “Tecavüz Edilen İnşaat Doktrininde Temas Edilmeyen Meseleler, Farklı Görüşler, Bizim Kanun ve Tatbikattaki Durum”, İBD, C. 41, S. 11-12, 1967, (575-583). EREN Fikret, Mülkiyet Hukuku, Ankara 2011, s. 346. ERKAN Vehbi Umut, Türk Medeni Kanunu’nda Kendi Malzemesini Kullanarak Başkasının Arazisinde Haksız Yapı Meydana Getirilmesi (TMK m. 722-723-724), Ankara 2013. (Erkan, TMK m. 722-724)
• ERKAN Vehbi Umut, “Kendi Malzemesini Kullanarak Başkasının Arazisinde Haksız Yapı Meydana Getirilmesi Durumunda Malzeme Sahibinin Arazinin Mülkiyetinin Kendisine Verilmesi Talebi (TMK m. 724)”, AÜHFD, C. 63, S. 3, 2014, (449-478). (Erkan, “TMK m. 724”) ERTAŞ Şeref, Eşya Hukuku, 13. Baskı, İzmir 2017. ESENER Turhan/GÜVEN Kudret, Eşya Hukuku, 6. Baskı, Ankara 2015. GÖKSU Tarkan, Handkommentar zum Schweizerisches Privatrecht: Sachenrecht Art. 641-977 ZGB, (Hrsg. Peter BREİTSCHMİD/Alexandra JUNGO), 3. Auflage, 2016, Zürich/Basel/Genf 2016. GÜRSOY T. Kemal/EREN Fikret/CANSEL Erol, Türk Eşya Hukuku, Ankara 1978, s. 605. GÜRZUMAR Osman Berat, Türk Medeni Hukukunda Üst Hakkı, 2. Baskı, İstanbul 2001. HATEMİ Hüseyin/SEROZAN Rona/ARPACI Abdülkadir, Eşya Hukuku, İstanbul 1991. HELVACI İlhan, Türk Medeni Kanunu, C. 4: Eşya Hukuku, İstanbul 2013. İNAL Emrehan, “Haksız Yapı Kavramı ve Haksız Yapının Kaldırılması”, İÜHFM, C. 70, S. 1, 2012, (254-275). KARAHASAN Mustafa Reşit, Yeni Türk Medeni Kanunu: Eşya Hukuku, C. 1, İstanbul 2002. KAZANCI Mehmet Necmettin, Zorunlu İrtifaklar, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 2014. KIRCA Çiğdem, “Zorunlu İrtifakların Hukuku Niteliği”, AÜHFD, C. 54, S. 4, 2005, (65-76). KOLLER Alfred, “Das Rechtliche Schicksal von Überbauten” AJP/PJA, 7/2011, https://www.alexandria.unisg.ch/207788/1/Das%20rechtliche%20Schicksal%20von%20%C3%9Cberbauten.pdf, (Erişim Tarihi: 27.02.2018), (939-945). KÜLEY M. Muin/ULUKUT Bülent, Medeni Kanunda ve Tatbikatında Arsa Üzerinde İnşaat Hükümleri (M. K. 648-655), İstanbul 1955. OĞUZMAN M. Kemal/SELİÇİ Özer/OKTAY-ÖZDEMİR Saibe, Eşya Hukuku, 20. Baskı, İstanbul 2017. PİOTET Paul, “İsviçre Medenî Kanununun (İMK) 671-673. Maddeleri Anlamında Başkasının Arsası üzerindeki Haksız İnşaatta Kullanılan Malzemelerin Sahibi Kimdir?”, Çev. Mehmet ÜNAL, AÜHFD, C. 34, S. 1, 1977, (233-252). SAYMEN H. Ferit/ELBİR K. Halid, Türk Eşya Hukuku (Aynî Haklar), İstanbul 1954. SEROZAN Rona, “Komşunun Arsasına Taşan Yapı”, İÜHFM, C. 42, S. 1-4, 1976, (359-375). SEROZAN Rona, “Başkasına Ait Arsaya İnşaat Yapan ve “Asla Bağlılık” Kuralı Uyarınca Bu İnşaatın Mülkiyetini Arsa Sahibine Kaptıran İnşaat Sahibi, Bu Sayede Arsa Sahibinin Sağladığı Değerin Karşılanmasını İsterken, Bu İstemin Tutarı Yönünden Herhangi Bir Sınırlamaya Tabi Midir? (Yargıtay’ın 22.02.1991 Tarihli İçtihadı Birleştirme Kararı Üstüne Düşünceler)”, İBD, C. 65, S. 10-11-12, 1991, (797-808). SİRMEN A. Lâle, Eşya Hukuku, 3. Bası, Ankara 2015. SUNGURBEY İsmet, “Başkasının Nesnesine Gider Yapan Elmenin ve Başkasının Arsasına Yapı Yapan Kimsenin Haklarının Niteliği; Özellikle Nesnel Borç Görüşünün Eleştirisi”, İÜHF’nin 50. Yıl Armağanı, İstanbul 1973. TEKİNAY Selâhattin Sulhi/AKMAN Sermet/BURCUOĞLU Halûk/ALTOP Atillâ, Tekinay Eşya Hukuku, C. 1: Zilyetlik - Tapu Sicili - Mülkiyet, 5. Bası, İstanbul 1989. TURAN Ahmet Uğur, Tapulu Taşınmazlara Elatmanın Önlenmesi Davaları, Ankara 2009. ULUSAN İlhan, Medeni Hukukta Fedakârlığın Denkleştirilmesi ilkesi ve Uygulama Alanı, 2. Bası, İstanbul 2012. WIELAND C., Kanunu Medenide Aynî Haklar, 1. Kısım: Mülkiyet, Çev. İ. Hakkı KARAFAKI, 2. Basım, Ankara 1947. Yücel Özge, “Yargıtay Kararı Işığında Geçersiz veya Feshedilmiş Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi İlişkisinde Haksız Yapı Hükümlerinin Uygulanabilirliği”, AÜHFD, C. 62, S. 2, 2013, (539-563). ZELGER Ulrich, Haftpflichtkommentarzu den schweizerisches Haftpfilichtbestimmungen, (Hrsg. Willi Fischer/Thierry Luterbacher), Zürih 2016.