Evlat Edinmede Ana Ve Babanın Rızasının Aranıp Aranmaması Sorununun, Özellikle Yetkili Kurum Aracılığı İle Evlat Edinme Açısından İncelenmesi

Yıl 2019, Sayı: 38, 239 - 266, 04.04.2019

Av. Dr. Safa Koçoğlu

Öz

Çocuklar çeşitli nedenlerle bazen biyolojik ailelerinin yanında büyüme imkânına sahip olamamaktadır. Çocukların yüksek yararını korumak adına kanun koyucu ailenin güçlendirilmesi ve her bireyin aile birliği içerisinde desteklenerek korunması için çeşitli koruyucu ve önleyici hizmetler geliştirmiştir.

Bu bağlamda, biyolojik ailesiyle yaşama imkânı olmayan ya da biyolojik ailesiyle yaşaması uygun görülmeyen çocuklar için uzun süreli bakım modeli olan evlat edinme hizmeti sağlanmakta, evlat edinmede aracılık hizmeti kamu hizmeti olarak ele alınıp devletin gözetim ve denetiminde yapılmaktadır. Bu hizmet sayesinde çocuklar kalıcı aile ortamına kavuşmaktadır. Diğer bir deyişle, evlat edinme yoluyla biyolojik kökene bağlı çocuk-ebeveyn ilişkisi haricinde de çocuk-ebeveyn ilişkisi tesis edilmektedir. Bu makalede, evlat edinmenin hukuki yönü ile devletin aracı olduğu evlat edinme hizmeti sırasında bir başka deyişle, kamu hizmeti olarak yürütülen evlat edinmede aracılık hizmetleri sırasında yaşanan ana-babanın rızasının aranmaması sorunu ile bu sorunun evlat edinme sürecine yansımaları tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

evlat edinme, evlat edinmede aracılık hizmetleri, ana-babanın rızası, koruyucu ve önleyici hizmetler

Kaynakça

• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı&Unicef, Koruyucu Aile Eğitim Modülleri, Modül 1. Ali İhsan Özuğur, Kişi Hukuku-Velayet-Vesayet-Soybağı-Evlat Edinme Hukuku Diğer Eşin Rıza ve Onamına Bağlı İşlemler, Seçkin Hukuk, Ankara, 2016. AugustEgger, Medeni Hukuk Şerhi, Aile Hukuku, çev. Tahir Çağa, İstanbul, 1949. Bülent Köprülü, Selim Kaneti, Aile Hukuku, İstanbul, 1989. Cem Baygın, Evlat Edinmenin Koşulları, AÜEHFD, 7.Cilt, S.3-4, Cumhuriyetin 80. Kurtuluş Yılına Armağan, Erzincan 2003. Cengiz Kaya, Türk Hukukunda Evlat Edinme, Beta, 2009. Cengiz Özbesler, Koruyucu Aile Hizmetlerinde Değerlendirme Süreci, Aile ve Toplum Eğitim-Kültür ve Araştırma Dergisi, Yıl: 11 Cilt: 4 Sayı: 16 Ocak-Şubat-Mart 2009. Demet Özdamar, C. Gamze Sucu, Türk Medeni Kanunu’nun 313. Maddesinde, 15.07.2005 Tarihinde Yapılan Değişiklik ve Uluslararası Sözleşmeler Karşısında, Evlât Edinme Konusunun Farklı Bir Bakış Açısı ile Ele Alınması, Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.I, S.2, Kayseri, 2006. Hüseyin Hatemi, Aile Hukuku, Onikilevha, 6.Bası, İstanbul, 2018. Kasım Karataş, Türkiye’de Çocuk Koruma Sistemi ve Koruyucu Aile Uygulamaları Üzerine Bir Değerlendirme, Toplum ve Sosyal Hizmet, Cilt 18, Sayı 2, Ekim 2007. Kemal Oğuzman, Mustafa Dural, Aile Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1998. Mahmut Kizir, Türk Hukukunda Evlat Edinme, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Konya, 2004. Muhsen Abdulkader Saleh, Türk Hukukunda Küçüklerin Evlat Edinilmesi, Adalet Yayınevi, Ankara, 2013. Murtaza Köse, Mukayeseli Hukukta Evlat Edinme Problemi, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S.15, Erzurum, 2001. Mustafa Dural, Tufan Öğüz, Mustafa Alper Gümüş, Türk Hukuku Cilt III Aile Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2017. Necmettin Feyzioğlu, Aile Hukuku, İstanbul, 1986. Nihat İnal, Aile Mahkemeleri Davaları, Bilge Yayınevi, Ankara, 2016.
• Oğuz Sadık Aydos, Yeni Medenî Kanuna Göre Evlât Edinme, http://webftp.gazi.edu.tr /hukuk /dergi/4_7.pdf. Ömer Uğur Gençcan, Aile Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara, 2011. Recep Doğan, Wishful Thinking Or Solution? The Concept Of Open Adoption AndIts Future, Ankara LawReview, Vol. 8 No. 2, Winter 2011. Rona Serozan, Çocuk Hukuku, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2017. Selahattin SulhiTekinay, Türk Aile Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1990. Sosyal Ekonomik Destek Hizmeti (SED)https://cocukhizmetleri.aile.gov.tr/sosyal-veekonomik -destek-hizmeti. Süleyman Yalman, Evlat Edinme ve Evlatlığın Miras Hakkı, http://dergipark.gov.tr/down load/article-file/261882. Süleyman Yalman, Evlat Edinmede Rıza, http://webftp.gazi.edu.tr/hukuk/dergi/85.pdf. Şükran Şıpka, 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nun “Evlat Edinmeye” İlişkin Hükümlerinin İncelenmesi, IİÜHFM C. LVIL S. 1-2, İstanbul, 1999. Turgut Akıntürk, Derya Ateş, Medeni Hukuk, Beta, 2018. Zeynep Derya Tarman, Işık Önay, Milletlerarası Evlat Edinme Hukukunda Kamu Düzeni Engeli, AÜHFD, C.60, S.2, 2011, s.331-365.