EŞYANIN DOSYADA DELİL OLARAK SAKLANMASI KARARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2023, Sayı: 53, 285 - 310, 10.01.2023

Uğur Ersoy Sibel Can

https://doi.org/10.54049/taad.1231818

Öz

Ceza yargılamasında sıkça karşılaşılan “eşyanın dosyada delil olarak saklanması kararı” hakkında ne Türk Ceza Kanunu’nda ne Ceza Muhakemesi Kanunu’nda herhangi bir düzenleme bulunmaktadır. Bu karar çeşidine ilişkin mevzuatımızdaki dolaylı tek düzenleme Suç Eşyası Yönetmeliği’nin 18. maddesinin 1/d bendindeki hükümdür. Bu açıdan bakıldığında yaptırımlar sistemi ve hüküm türleri arasında yer almayan “eşyanın dosyada delil olarak saklanması kararı”nın hukuki niteliğinin ne olduğu, bu karara hangi durumlarda başvurulabileceği, bu karara yönelik kanun yollarına başvurulup başvurulamayacağı, iyi niyetli üçüncü kişilere ait bir eşya söz konusu ise bunun akıbetinin ne olacağı gibi sorulara çalışma kapsamında cevap aranacaktır. Ayrıca böyle bir karar çeşidine müsadere ve elkoyma ile olan benzerlikleri dikkate alındığında kanunda değil de yönetmelikte yer verilmiş olmasının isabetli bir tercih olup olmadığı, böyle bir kararın mülkiyet hakkının ihlali sonucunu doğurup doğurmayacağı gibi yan sorular üzerinde de durulmak suretiyle bu zamana kadar literatürde herhangi bir monografik çalışmanın konusunu oluşturmamış bu karar çeşidiyle ilgili açıklamalarda ve değerlendirmelerde bulunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Delil, müsadere, eşya müsaderesi, hüküm, mülkiyet hakkı

An Examination of the Decision to Keep the Property as Evidence in the File

Öz

Neither the Turkish Criminal Code nor the Code of Criminal Procedure has any regulation on the “decision to keep the property in the file as evidence”, which is frequently encountered in criminal proceedings. The only indirect regulation in our legislation regarding this type of decision is the provision in Article 18, Paragraph 1/d of the Criminal Property Regulation. From this point of view, answers will be sought within the scope of the study, such as what is the legal nature of the “decision to keep the property in the file as evidence”, which is not included in the sanctions system and types of provisions, in which cases this decision can be applied, whether legal remedies can be applied for this decision, in the case of property belonging to bona fide third parties, what will be its fate. In addition, considering its similarities with confiscation and seizure, by focusing on side questions such as, whether it is an appropriate choice to include such a type of decision in the regulation rather than in the law, and whether such a decision would result in a violation of the right to property, explanations and evaluations will be made about this type of decision, which has not been the subject of any monographic study in the literature so far.

Anahtar Kelimeler

Evidence, confiscation, confiscation of property, judgment, property right, Delil, müsadere, eşya müsaderesi, hüküm, mülkiyet hakkı

Kaynakça

• Akipek J, Türk Eşya Hukuku (Ayni Haklar) (2. Bası, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları 1972).
• Altuğ Ş, Ceza Hukukunda Müsadere Kavramı (Adalet Yayınevi 2017).
• Artuk M E, Gökcen A, Alşahin M. E, Çakır K, Ceza Hukuku Genel Hükümler (14. Bası, Adalet Yayınevi 2020).
• Artuk M E, Gökcen A, Yenidünya A C, Türk Ceza Kanunu Şerhi Genel Hükümler-II. Cilt (Adalet Yayınevi 2009).
• Baytaz A B, “Türk Ceza Hukukunda Müsadere (TCK m.54-55)” (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi SBE 2009).
• Bekar E, “Ceza Muhakemesinde Hüküm Çeşitleri (CMK m.223)” (2017) LXXV (1) İÜHFM 15-60.
• Birtek F, Ceza Hukuku Genel Hükümler (6. Bası, Adalet Yayınevi 2018).
• Centel N, “Yeni Türk Ceza Yasasında Cezalar ve Güvenlik Tedbirleri Sistemi” (2005) 0 (1)Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 359-368.
• Centel N ve Zafer H, Ceza Muhakemesi Hukuku (4. Bası, Beta 2015).
• Certel A, Müsadere (Seçkin Yayınevi 2008).
• Erişgin N, Medeni Hukuk II (Anadolu Üniversitesi Yayınları 2019).
• Ersoy U, Ceza Muhakemesi Hukukunda Aleyhe Değiştirme (reformatio in peius) Yasağı (Adalet Yayınevi 2018).
• Gedik D, Müsadere (Adil Yayınevi 2007).
• Gedik D, 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununa Göre Müsadere (2. Bası, Adalet Yayınevi 2016).
• Gökcan H T, Artuç M, Yorumlu-Uygulamalı Türk Ceza Kanunu Şerhi, II. Cilt (Adalet Yayınevi 2021).
• Gündel A, Türk Ceza Kanunu Açıklaması-II. Cilt (2009).
• Karabulut F, Karapazarlıoğlu E ve Tosun H, “Ceza Muhakemesinde Delil Kavramı ve Kovuşturma Sürecinde Hakimlerin Delil Algısı” (2015) 0 (120) TBB Dergisi 385-422.
• Karapazar M D, “Ceza Muhakemesi Hukukunda Arama ve Elkoyma” (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi LEE 2021).
• Koca M, “Türk Ceza Hukukunda Müsadere” (Lexpera Blog, 27.05.2020) <https://blog.lexpera.com.tr/turk-ceza-hukukunda-musadere/#fn32> erişim tarihi 25 Şubat 2022.
• Koca M ve Üzülmez İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (14. Bası, Seçkin Yayınevi 2021).
• Kunter N, Ceza Muhakemesi Hukuku (9. Bası, Kazancı Hukuk 1989).
• Malkoç İ, Açıklamalı Türk Ceza Kanunu-I. Cilt (Malkoç Kitabevi 2013).
• Özbek V Ö, Doğan K ve Bacaksız P, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (12. Bası, Seçkin Yayınevi 2021).
• Özen M, Öğreti ve Uygulama Işığında Ceza Muhakemesi Hukuku (4. Bası, Adalet Yayınevi 2021).
• Özgenç İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (17. Bası, Seçkin Yayınevi 2021).
• Öztürk B, Eker Kazancı B ve Soyer Güleç S, Ceza Muhakemesi Hukukunda Koruma Tedbirleri (5. Bası, Seçkin Yayınevi 2022).
• Öztürk B, Tezcan D, Erdem M R, Sırma Gezer Ö, Saygılar Kırıt Y F, Alan Akcan E, Erden Tütüncü E, Özaydın Ö, Altınok Villemin D ve Tok M C, Ana Hatlarıyla Ceza Muhakemesi Hukuku (6. Bası, Seçkin Yayınevi 2019).
• Parlar A, Türk Ceza Kanunu Şerhi-II. Cilt (Bilge Yayınevi 2015).
• Polat O, Kriminoloji ve Kriminalistik Üzerine Notlar (4. Bası, Seçkin Yayınevi 2018).
• Sarıtaş E, “El Koymanın Hukuki Sonuçları Bağlamında El Konulan Eşya ve Diğer Malvarlığı Değerlerinin Teslimi ve İadesi” (2022) 0 (159) TBB Dergisi 267-318.
• Sevim O U, Adli Emanet İşlemleri ve Denetimi (Ankara Açık Ceza İnfaz Kurumu İş Yurdu Müdürlüğü Matbaası 2020).
• Soygüt Arslan M B, “Türk Ceza Hukukunda Müsadere” (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Galatasaray Üniversitesi SBE 2014).
• Şahin C ve Göktürk N, Ceza Muhakemesi Hukuku-I (12. Bası, Seçkin Yayınevi 2021).
• Töngür A R ve Çetintürk E, Ceza Hukuku Genel Hükümler (Adalet Yayınevi 2020).
• Tünay M, “Müsadere ve Müsadere Muhakemesi” (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çankaya Üniversitesi SBE 2014).
• Üzüm A R, , “Ateşli Silah Kimliğinin Belirtimi” (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü 1995).
• Yalvaç G, Türk Ceza Kanunu (Adalet Yayınevi 2008).
• Yargıtay Ceza Daireleri Uygulamasında Sıklıkla Rastlanan Bozma Sebepleri (CMK-TCK-Özel Yasalar), (2018).
• Yenidünya C, “Yeni Türk Ceza Kanununda Müsadere” in Bahri Öztürk (ed), Hukuk Devletinde Suç Yaratılmasının ve Suçun Aydınlatılmasının Sınırları Sempozyumu (2009).
• Yenisey F ve Nuhoğlu A, Ceza Muhakemesi Hukuku Ders Kitabı (2. Bası, Seçkin Yayınevi 2014).
• Yılmaz Z, Teoride ve Uygulamada Müsadere (Seçkin Yayınevi 2003).
• <https://uzay.tubitak.gov.tr/sites/images/trbalistika.pdf> erişim tarihi 13 Mart 2020.
• <www.karararama.yargitay.gov.tr>