Mediation as a Prerequisite in Invalidity of Termination Cases

Yıl 2024, Cilt: YOK Sayı: 57, 427 - 454, 15.01.2024

Hasibe Sena Akkışla

https://doi.org/10.54049/taad.1418524

Öz

The prerequisite of application to the mediator, which has been introduced for the judicial remedy element in terms of legal transactions within the scope of the Labour Law, is discussed within the scope of this study. Mediation as an alternative dispute resolution method aims to help the judicial proceedings in the fields of labour law, commercial law, rent law and consumer law in Turkey. In addition to helping to resolve legal disputes between the employee and the employer without prolonged periods of time, it brings the parties together in a peaceful environment and allows the parties to find a fair solution in their own relations. In the face of these positive effects of the mediator institution, which alleviates the workload of the labour courts, the concrete situations experienced and encountered by the parties during these negotiations damage the interest that the legislator wants to protect. While the concept of voluntary mediation is the main one, the fact that it is regulated as a condition of litigation has affected some balances within the Labour Law. In the simplest sense, this effect is that the parties are obliged to go to the mediator before going to court, but they are not obliged to agree here. If the parties do not reach an agreement here, they are free to go to court. The uncertainties in terms of the time elapsed with the application to the mediator may have consequences to the detriment of the parties. In our study, we will discuss the requirement to apply to the mediator in terms of the lawsuit to be filed in case of invalidity of the termination within this scope.

Anahtar Kelimeler

Labour Law, Termination, Mediation, Invalidity

Etik Beyan

This article is not subject to Ethics Committee permission.

FESHİN GEÇERSİZLİĞİ DAVASINDA ÖN KOŞUL OLARAK ARABULUCULUK KURUMU

Öz

İş Kanunu kapsamındaki hukuki işlemler bakımından yargısal çözüm unsuru için getirilmiş olan arabulucuya başvuru ön koşulu bu çalışma kapsamında ele alınmıştır. Alternatif uyuşmazlık yöntemi olarak arabuluculuk Türkiye’de iş hukuku, ticaret hukuku, kira hukuku ve tüketici hukuku alanlarında yargılama sürelerine yardımcı olmayı amaçlamaktadır. İşçi ve işveren arasında yaşanan hukuki uyuşmazlıkların uzun sürelere sarkmadan çözülmesine yardımcı olmasının yanında tarafları barış ortamında bir araya getirerek sosyal ilişkilerin zedelenmemesine ve tarafların kendi ilişkilerinde adil bir çözüm bulabilmelerine olanak tanımaktadır. İş mahkemelerinin iş yükünü hafifletmeyi sağlayan arabulucu kurumu ilgili bu olumlu etkilerin karşısında tarafların bu görüşmeler esnasında yaşadıkları ve karşılaştıkları somut durumlar kanun koyucunun korumak istediği menfaati zedelemektedir. Esas olan ihtiyari arabuluculuk kavramı iken bunun bir dava şartı olarak düzenlenmiş olması İş Kanunu içerisindeki bazı dengeleri etkilemiştir. Bu etki en basit anlamıyla tarafların mahkemeye gitmeden önce arabulucuya gitmelerini zorunlu kılmış ancak burada anlaşmalarını zorunlu tutmamış olmasıdır. Taraflar burada anlaşma sağlamamış olmaları halinde mahkemeye gitmekte özgürdürler. Arabulucuya başvuru ile geçen süre bakımından yaşanan belirsizlikler tarafların aleyhine sonuçlar doğurabilmektedir. Çalışmamız içerisinde bu kapsamda bulunan feshin geçersizliği halinde açılacak dava bakımından arabulucuya başvuru şartını ele alacağız.

Anahtar Kelimeler

İş Hukuku, Fesih, Arabuluculuk, Geçersizlik

Etik Beyan

Bu makale Etik Kurul iznine tabi değildir

Kaynakça

• Aktepe S. (2009), “İşe İade Davalarının Medeni Usul Hukuku İlkeleri Bakımından Değerlendirilmesi”, Bilge Umar’a Armağan.
• Akyiğit E. (2007), Türk İş Hukukunda İş Güvencesi, Yetkin Yayıncılık, Ankara.
• Alpagut G. (2010), İşyerinin Devri ve İş Sözleşmesini Fesih Hakkı, Yetkin Yayıncılık, Ankara.
• Alpagut G. (2016) “İş Mahkemeleri Kanunu Tasarı Taslağı ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı Taslağının Değerlendirilmesi”, İş Mahkemeleri Kanunu Tasarısı Taslağının Değerlendirilmesi, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, İstanbul.
• Baycık G. (2011), İş Hukukunda Yenilik Doğuran Haklar, Yetkin Yayıncılık, Ankara.
• Baycık G. (2016), “İş Mahkemeleri Kanunu Tasarı Taslağı İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı Taslağının Değerlendirilmesi”, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Derneği 40. Yıl Uluslararası Toplantısı, İş Mahkemeleri Kanunu Tasarısı Taslağının Değerlendirilmesi - 14 Mayıs 2016 (Ed.: Prof. Dr. Kübra Doğan Yenisey), İstanbul, 195-217.
• Bilgili A. (2005), İş Güvencesi Hukuku İşe İade Davaları, 2. Bası, Karahan Kitabevi, Adana.
• Centel T. (2012), İş Güvencesi, İstanbul.
• Çankaya OG. Günay Cİ. Göktaş S. (2006), Türk İş Hukukunda İşe İade Davaları, Ankara.
• Çelik N. Caniklioğlu N. Canbolat T. (2017), İş Hukuku Dersleri, Beta Yayınevi, 30. Bası, İstanbul.
• Demir ÖF. (2017), İşe İade Davasında Yargılama, DÜHFD, Cilt: 22, Sayı: 37, Yıl: 2017, 285-312.
• Demir Ş. ‘İş Hukukunda Geçersiz Feshin Sonuçları’ [2013] Ankara Barosu Dergisi 340-370.
• Doğan Yenisey K. (2016), “İş Yargısında Zorunlu Arabuluculuk”, İş Mahkemeleri Kanunu Tasarısı Taslağının Değerlendirilmesi, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, İstanbul.
• Elbir N. ‘Yargıtay Kararları Işığında İşe İade Kararı Sonrası İşçinin Başvurusu ve İşverenin Davetinde “Samimiyet” Olgusu’ (2020) 11 İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 139-155.
• Ertabak Ü. (2012), İş Güvencesinin Kapsamı Geçerli - Geçersiz Fesih Sebepleri ve Fesih Usulü Geçersiz Fesih İtirazı ve Sonuçları, Ankara.
• Eyrenci Ö. Taşkent S. Ulucan, D. (2016), Bireysel İş Hukuku, İstanbul, Beta Yayınları.
• Güzel A. (2004), İş Güvencesine Dair Yasal Esasların Değerlendirilmesi, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukukuna İlişkin Sorunlar ve Çözüm Önerileri 2004 Yılı Toplantısı. İstanbul Barosu Yayınları.
• Güzel A. (2016), “İş Mahkemeleri Kanunu Tasarı Taslağı Hakkında Bazı Aykırı Düşünceler”, ÇTD 2016/3 (50), 1131-1146.
• Türkay İ. (2017), İşçi-İşveren İhtilaflarında Açılan Davalarda Arabulucuya Başvuru Şartı ve Arabuluculuk Faaliyetinin Vergilendirilmesi, Emek ve Toplum Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 17.
• İnal T. (2014), Borca Aykırılık/Dönme ve Fesih, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• İşel İ. (2016), İş Mahkemeleri Kanunu Tasarısı Hakkında, www.güvenliçalışma.org.
• Kar B. (2017), İş Güvencesi ve Uygulaması, 3. Baskı, Yetkin Yayıncılık, Ankara.
• Karacabey K. (2016), “Zorunlu Arabuluculuğun Hukukun Temel İlkelerine Aykırılığı ve Uygulanabilirliğine Dair Sorunlar”, Ankara Barosu Dergisi, Sayı: 1, 457-489.
• Kekeç EK. (2011), Arabuluculuk Yoluyla Uyuşmazlık Çözümünde Temel Aşamalar ve Taktikler, Adalet Yayınları, Ankara.
• Kuru B. Arslan R. Yılmaz E. (2012) Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Köseoğlu AC. (2011), İş Sözleşmesinin İşçiden Kaynaklanan Nedenlerle Bildirimli Feshi, Yetkin Yayıncılık, İstanbul.
• Kutal M. (2022), ‘İşçinin Feshe Karşı Korunması Kavramı, İktisadi ve Sosyal Boyutları’, İş Hukukuna ve Sosyal Güvenlik Hukukuna İlişkin Sorular ve Çözüm Önerileri 2001 Yılı Toplantısı, İstanbul.
• Manav Özdemir E. (2009), İş Hukukunda Geçersiz Fesih ve Geçersiz Feshin Hüküm ve Sonuçları, Yetkin Yayıncılık, Ankara.
• Manav Özdemir E. (2010), ‘İş Hukukunda Feshe İtiraz Davasının Şartları ve Yargılama Usulü’, TAAD, C. 1, S. 3, Ankara.
• Mazlum İ. (2013), Feshe İtiraz Davası, Ankara Barosu Dergisi, 2013/2, s.249-276.
• Mollamahmutoğlu H. (2018), İş Hukuku, Turhan Kitapevi, Ankara.
• Namlı M. (2016), “İş Mahkemeleri Kanunu Tasarısı Taslağı ile Getirilen Zorunlu Arabuluculuk Kurumunun Medeni Usul Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi”, İş Mahkemeleri Kanunu Tasarısı Taslağının Değerlendirilmesi, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, İstanbul.
• Mollamahmutoğlu H. Astarlı M. Baysal U. (2017) İş Hukuku Ders Kitabı, Yetkin Yayıncılık, Ankara.
• Narmanlıoğlu Ü. (2010), “İş Güvencesi Hükümleri Çerçevesinde Süresinde İşverene Başvuruda Bulunup Davet Edildiğinde İşe Başlamayan İşçinin Davranışına Bağlanan Hukuki Sonuçlar” Sicil V, 19.
• Odaman S. (2007), “Fesihten Sonra İşyerinin Kapatılmasının Feshin Sonuçlarına Etkisi” Sicil İş Hukuku Dergisi, S.8.
• Odaman S. Karaçöp E. (2016), İş Mahkemeleri Kanunu Tasarı Taslağında Öngörülen Arabuluculuk Müessesesi, Sicil İş Hukuku Dergisi, Sayı: 35.
• Oğuz Ö. (2016), Türk İş Hukuku’nda Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları, Legal Yayıncılık, Ankara.
• Oğuzman K. (1955), Türk Borçlar Kanunu ve İş Mevzuatına Göre Hizmet ‘İş’ Akdinin Feshi, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul.
• Özbek MS. (2016), Alternatif Uyuşmazlık Çözümü, 1. Cilt, 4. Bası, Yetkin Yayınları, Ankara.
• Özbek MS. (2017), Arabuluculuk Sonunda Düzenlenen Anlaşma Belgesine İcra Edilebilirlik Şerhi Verilmesinde Görevli ve Yetkili Mahkeme, Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.3 S.2, 69-75.
• Özekes Ö. (2018), İşe İade Taleplerinde Dava Şartı Olan (Zorunlu) Arabuluculuk, TBB Dergisi, (138), 274-316.
• Özcan D. (2011), İş Sözleşmesinin Feshi, Yetkin Yayıncılık, Ankara.
• Pekcanıtez H. Atalay O. Özekes M. (2012), Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı, Vedat Yayıncılık, Ankara.
• Pekcanıtez H. Atalay O. Özekes M. (2017), Medeni Usul Hukuku, 5. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul.
• Polat S. (2005), Feshe Karşı Korunmanın Genel Çerçevesi ve Yargıtay Kararları Işığında Uygulama Sorunları, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2005 Yılı Toplantısı İş Güvencesi Kurumu ve İşe İade Davaları.
• Sarıbay G. (2007), Türk İş Hukukunda İş Güvencesi Kapsamında Fesih Usulü, Feshe İtiraz Ve Feshe İtirazın Sonuçları, Legal Yayıncılık, Ankara.
• Serozan R. (2007), Sözleşmeden Dönme, Yetkin Yayıncılık, İstanbul.
• Süzek S. (2018), İş Hukuku, Seçkin Yayıncılık, İstanbul.
• Tanrıver S. (2006), “Hukuk Uyuşmazlıkları Bağlamında Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları ve Özellikle Arabuluculuk”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı 64.
• Tulukçu NB. (2017), İş Mahkemeleri Kanunu ve Arabuluculuk Hükümlerine Göre İş Güvencesi-İşe İade, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Usta O. (1998), İş Hukukunda Akdin Fesihten Doğan Tazminatlar ve Uygulamalar, Ankara.