Türkiye’de tarımsal üretimi
gerçekleştiren köylüler Cumhuriyetin ilanından 1960’lara kadar çoğunlukla
ulaşım, yük taşıma ve tarımsal üretim faaliyetlerinde en çok at, eşek, katır,
öküz ve manda gibi geleneksel tarım hayvanlarını kullanmışlardır.
Ülkemizde ilk traktör
fabrikası 1955 yılında Amerikan yardımları ile Ankara’da kurulmuştur. Üretimi
yapılan ilk traktör, % 100 yerli olmadığı için 1961’de Cumhurbaşkanı Cemal
Gürsel’in Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makineleri Bölümü’ne
vermiş olduğu talimatla ar-ge çalışmaları başlamış, 1963’de HSG markasıyla 2
adet traktör üretilmişse de devamı gelmemiştir. Devlet, köylünün traktör ve
motor ihtiyacını karşılamadaki yetersizlik ve millî traktör üretimi arayışları
çerçevesinde kamu iktisadî teşebbüsü (KİT) olarak iki adet traktör fabrikası
kurmuştur. Bunlardan ilki, TZDK’nın 1962’de Adapazarı’nda kurduğu traktör
fabrikası, ikincisi ise 1976’de Konya’da kurulan TÜMOSAN Motor ve Traktör
Fabrikası’dır. Her iki işletmenin de temel amacı, ülkenin traktör ve motor
ihtiyacını daha uygun koşullarda ve yerli üretimle karşılamaktır.
Hayatını tarım ve
hayvancılıkla idame ettiren Türk köylüsünün çoğunluğunun satın alma gücünün
düşük olmasına karşın, traktör fiyatlarının yüksek olması Anadolu insanını
pratik zekâsını kullanmaya yöneltmiştir. Bu bağlamda, ilk patpat 1962-1963
yıllarında Akşehir Gürnes
(Altuntaş) köyünde Deli İsmail lakaplı İsmail Aktekin tarafından yapılmıştır.
Isparta Senirkent Büyükkabaca, Afyon Çobanlar ve Konya Akşehir en önemli yapım
merkezleridir. Patpat; ülkemizde her geçen gün giderek yaygınlaşan, Türk
insanın zekâsının ürünü olan alternatif bir tarım ve ulaşım aracıdır. Kısaca,
günümüzün “modern eşeğidir”.
Makalede, alternatif tarım
ve ulaşım aracı olan patpatın icadı, gelişimi, günümüzdeki kullanım alanları ve
tarım ekonomisindeki yeri irdelenmiştir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | December 24, 2018 |
Published in Issue | Year 2018 Volume: 11 Issue: 1 |