21. Yüzyıl’da Hegel: Dinin Ahlaki Boyutunun Kayboluşuna Dair Görünürlük

Yıl 2023, Sayı: 41, 1 - 20

Mevlüt Albayrak

Öz

Hegel’in din ve felsefe üzerine konuşmaları hala canlılığını korumaktadır. 21. Yüzyılda din-felsefe ilişkisi, özellikle dinin çok fazla görünür olmaya başladığı dünyada daha da önemli görünmektedir. Bu çalışma Hegel’in ilk döneminde yazmış olduğu çalışmaları ile Din Felsefesi Dersleri’nin ilki üzerinden dinin politik hayatta görünmesini ve cemaatleşme düşüncesini tanımlamaya çalışacaktır. Günümüzde dini söylemin, söyleyenlerle birlikte çokça görünür olması, insanlık için fazla yargılayıcı gelmemektedir. Bir şekilde insanın var olduğu en küçük yapıda bile, din ya da din benzeri bir kabul ve uygulamaya rastlanmaktadır. Bu olgusal durum çalışmada kendi vurgusunu dile getirmeye çalışacaktır.

Anahtar Kelimeler

Hegel, Din ve Felsefe, Cemaatleşme, Kurtuluş ve Tezkiye

Kaynakça

• Baugh, Bruce (2016), “Modern Fransız Felsefesinde Hegel: Mutsuz Bilinç”, içinde Hegel Paris’te Fransızların Hegel Okuması, Çev. Ozan Başdaner ve Ümit Tatlıcan, der. Sadık Erol Er, İstanbul: Otonom.
• Beiser; Fredrick (2019), Hegel, Çev. Seçim Bayazıt, İstanbul: Alfa.
• Çelik, Kevser (2015), “Hegel’de Felsefe ve Tin”, Din Felsefesi Yapmanın Farklı Biçimleri, Isparta: Fakülte Kitabevi. Esed, Muhammed (2000), Kur’an Mesajı, Çev. Cahit Koytak-Ahmet Ertürk, İstanbul: İşaret.
• Harris, H. S. (1970), “The Young Hegel and the Postulates of Practical Reason”, in Hegel and the Philosophy of Religion, The Wofford Symposiums, Edited, and with Introduction by Darrel E. Christensen, Martinus NIijhoff/ The Hague.
• Hegel, Friedrich (1895), Lectures on the Philosophy of Religion, Together with a Work on the Proofs of the Existence of God I, Çev. E. B. Speirs, B.D ve J. Burdon Sanderson, London, Kegan Paul, Trench, Trubner & Co.
• Hegel, Friedrich (1961), ON CHRISTIANITY: Early Theological Writings, Almancadan Çev. T. M. Knox ve Richard Kroner tarafından yazılan Giriş ve Fragmanların çevirisi, New York: Harper & Brothers.
• Hegel, G. W. Friedrich (1995), Lectures on the History of Philosohy Medieval and Modern Philosophy 3 (trans. E. S. Haldane&Frances H. Simson), Lincoln and London: University of Nebraska Press.
• Henrich, Dieter (1970) “Some Historical Presuppositions of Hegel’s System”, in Hegel and the Philosophy of Religion, The Wofford Symposiums, Edited, and with Introduction by Darrel E. Christensen, Martinus NIijhoff/ The Hague.
• Hyppolite, Jean (2016), Marx ve Hegel üzerine çalışmalar, Çev. Doğan Barış Kılınç, 3. Baskı, Ankara: Doğu Batı. Kant, Immanuel (1998), Critique of Pure Reason, Çeviren ve Yayına Hazırlayanlar: Paul Guyer ve Allen W. Wood, Cambridge University Press.
• Kant, Immanuel (2012), Saf Akın Sınırları İçinde Din, Çev. Suat Başar Çağlan, Konya: Literatürk.
• Kant, Immanuel (2021), Fragmanlar, Çev. Oruç Aruoba, İstanbul: Kırmızı Kedi.
• Kroner, Richard (1961), “Introduction Hegel’s Philosophical Development”, ON CHRISTIANITY:Early Theological Writings, Almancadan Çev. T. M. Knox ve Richard Kroner tarafından yazılan Giriş ve Fragmanların çevirisi, New York: Harper & Brothers.
• Löwith,Karl (1991), From Hegel To Nietzsche- the revolution in nineteenth-century thought, trans. David E. Green, New York: Columbia University Press. Türkçe çeviri, Karl Löwith (2021), Hegel’den Nietzsche’ye, Çev. Reyhan Ay, İstanbul: Otonom.
• Rousseau, J. J. (2017), Toplum Sözleşmesi, Çev. Ayşe Meral, 2. Baskı, İstanbul: Alfa.
• Magee, Glenn A. (2001), Hegel and the Hermetic Tradition, Ithaca and London: Cornell University Press. Zizek, Slavoj (2011), “Hegel’s Century”, in Hegel and the Infinite: Religion, Politics, and Dialectic, ed. Slavoj Žižek ve diğerleri, Columbia University Press.
• Zizek, Slavoj (2011), “Hegel and Shitting, The Idea’s Constipation”, in Hegel and the Infinite: Religion, Politics, and Dialectic, edited by Slavoj Žižek, et al., Columbia University Press.