THE ADMINISTRATIVE STRUCTURE OF SAFRANBOLU AND ITS VILLAGES IN THE REPUBLICAN PERIOD

Year 2025, Volume: 14 Issue: 1, 64 - 70, 30.06.2025

Selma Turhan Sarıköse , Barış Sarıköse

Abstract

During the Ottoman Period, important changes were made in the administrative structure of Safranbolu, which was first connected to Bolu Sanjak and then to Kastamonu, during the Republican Period. In 1927, it was connected to Zonguldak province. Until 1995, it was an district of this province. On this date, its administrative structure was reorganized as a district of Karabük, which was previously a small village connected to Safranbolu and became a sub-district and then an distric with the establishment of the Iron and Steel Factory.
In the first years of the Republic, Safranbolu district was connected to Zonguldak and consisted of the districts of Merkez, Aktaş, Eflani and Ulus. In 1967-1973, the district had a sub-district named Ovacuma, while Aktaş sub-district was transformed into Karabük sub-district in 1940. Eflani and Ulus sub-districts also became districts. Since 1927, the administrative structures of Safranbolu and the villages of its sub-districts have also changed over time. Some villages of Safranbolu district were connected to the newly established Karabük district.

Keywords

Safranbolu , Republic Period , Administrative structure , village

CUMHURİYET DÖNEMİ’NDE SAFRANBOLU’NUN İDARİ YAPILANMASI VE BAĞLI KÖYLERİ

Abstract

Osmanlı Dönemi’nde önce Bolu Sancağı’na sonra Kastamonu’ya bağlı olan Safranbolu’nun idari yapısında Cumhuriyet Dönemi’nde önemli değişikler yapılmıştır. Safranbolu 1927 yılında Zonguldak iline bağlanmıştır. 1995 yılına kadar bu vilayetin bir kazası olmuştur. Bu tarihte daha önce Safranbolu’ya bağlı küçük bir köy iken Demir- Çelik Fabrikası’nın kurulması ile önce nahiye sonra kaza daha sonra il haline gelen Karabük’ün bir ilçesi olarak idari yapısı yeniden düzenlenmiştir.
Cumhuriyet’in ilk yıllarında Zonguldak’a bağlı iken Safranbolu kazası; Merkez, Aktaş, Eflani ve Ulus nahiyelerinden oluşmaktaydı. 1967-1973 yıllarında kazanın Ovacuma adlı nahiyesi varken, 1940 yılında Aktaş nahiyesi Karabük nahiyesine dönüştürülmüştür. Eflani ve Ulus nahiyeleri de ilçe haline gelmiştir. 1927’den itibaren Safranbolu ve nahiyelerine bağlı köylerin idari yapılarında da zamanla değişimler meydana gelmiştir. Safranbolu ilçesinin bazı köyleri yeni kurulan Karabük ilçesine bağlanmıştır.
Bu çalışmada Safranbolu’nun Cumhuriyet Dönemi’nde idari yapısında meydana gelen dönüşüm ve ilçeye bağlı köyler ve bu köylerin idari yapıları değerlendirilmiştir.

Keywords

Safranbolu , İdari Yapılanma , Cumhuriyet Dönemi , Köy

References

• Arşiv Belgeleri
• Cumhurbaşkanlığı Arşiv Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi (BCA)
• BCA, 30-11-1-0-136-1-5; BCA, 30.11.1.0.246.26.20; BCA, 30-11-1-0-249-7-12; BCA, 30-11-1-0-381-48-19.
• Telif Eserler
• Dahiliye Vekȃleti, Son Teşkilat-ı Mülkiyede Köylerimizin Adları, İstanbul, 1928.
• Emecen, Feridun, “Safranbolu”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. 35, Türkiye Diyanet Vakfı Yay., İstanbul, 2008, s. 481-483.
• Genç, Hamdi, “Zonguldak”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. 44, Türkiye Diyanet Vakfı Yay., İstanbul 2013, s. 501-502.
• Karacakaya, Recep- İsmail Yücedağ- Nazım Yılmaz, Arşiv Belgelerinde Karabük, Karabük Valiliği Yayınları Seçil Ofset, Karabük, 2013.
• Resmî Gazete, S.14309, 17.09.1972; S. 24272, 30.12.2000.
• Sarıköse, Barış, “Köyden Şehre: Karabük’ün Kuruluşu ve Şehirleşme Süreci”, Karatay Sosyal Araştırmalar Dergisi, S. 5, (2020), s. 57-83.
• Sarıköse, Barış, “Karabük”, Türklerde Çevre ve Şehircilik Medeniyetimizi Yaşatan İller, C.II, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yay., Ankara, 2023, s. 275-278.
• Şahin, İlhan, “Kastamonu”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. 24, Türkiye Diyanet Vakfı Yay., İstanbul, 2001, s. 585-588.
• Şahin, İlhan, “Anadolu’da Türk Yerleşmesi Sürecinde Safranbolu,”, I. Ulusal Tarih İçinde Safranbolu Sempozyumu (4-6 Mayıs 1999), TTK, Ankara, 2003, s. 7-14.
• Tunçözgür, Ünsal, Dünden Bugüne Safranbolu, Safranbolu Belediyesi Yay., 2012.
• Yazıcıoğlu, Hulûsi, Safranbolu, Özer Matbaası, Karabük, 1982.
• Zonguldak İl Yıllığı, Ajans Türk, Ankara, 1967.
• Zonguldak İl Yıllığı, Sulhi Garan Matbaası, İstanbul, 1973.
• İnternet Kaynakları
• www.nufusune.com (Erişim Tarihi: 27.05.2025).
• www.resmigazete.gov.tr (Erişim Tarihi: 27.05.2025).