Law, History, and Historiography: Approaches to Ottoman Land Code of 1858

Year 2005, Issue: 5, 723 - 744, 01.05.2005

E. Attila Aytekin

Abstract

The Land Code of 1858, the first comprehensive and modern land law to be enacted in the Ottoman Empire, has been widely debated among historians and social scientists. The focus of the historiography on the code has been twofold: the purpose of the code and its impact. This article surveys what scholars have argued about the intended purpose of the code and its actual impact on the landholding patterns of the late Ottoman Empire. In addition, some significant works are examined in their own right. After a critique of the historiography, certain works that can form the basis of an alternative approach are discussed. Lastly, this article suggests several points that might 67 Gerber'in kendisinin bu uyarıya ne kadar uyduğu da tartışmalıdır. help construct a perspective to the code in particular and Ottoman land law in general that would overcome the problems of the historiography. The more significant ones of these suggestions are: to focus on the background rather than the consequences of the code, to pay attention to legal fictions in law, to take the form as well as the content of law seriously, and to inquire into certain aspects of landholding and land use that seem to be missing from the code as well as what it actually includes.

Keywords

Land Code of 1858, Ottoman law, land tenure, historiography

Hukuk, Tarih ve Tarihyazımı: 1858 Osmanlı Arazi Kanunnâmesi'ne Yönelik Yaklaşımlar

Abstract

Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk kapsamlı ve modern arazi kanunu olan 1858 Arazi Kanunnamesi tarihçiler ve sosyal bilimciler arasında pek çok tartışma yaratmıştır. Kanunnameye dair çalışmalar temelde iki konuya odaklanmıştır: kanunnamenin amaçları ve sonuçları. Bu makale ilkin, araştırmacıların kanunun çıkarılma amacı ve Osmanlı İmparatorluğu'nun arazi kontrolü yapısı üzerindeki somut etkilerine dair söylediklerini ele alıyor ve bazı önemli çalışmaları da ayrıca tartışıyor. Tarihyazımının eleştirisinden sonra, alternatif bir yaklaşımın temelini oluşturabilecek bazı çalışmaları değerlendiriyor. Bu makale son olarak, kanunnameye ve genel olarak Osmanlı arazi hukukuna yönelik daha verimli bir yaklaşımın oluşturulmasına katkıda bulunabilecek bazı öneriler getiriyor. Bu önerilerin bazıları şöyle: kanunnamenın sonuçlarından ziyade nedenlerine ve arkaplanına yoğunlaşmak, kanunnamedeki ve genel olarak hukuktaki hukuki kurgulara dikkat etmek, hukukun sadece içeriğini değil biçimini de ciddiye almak ve toprak sahipliği ile kullanımının önemli vechelerini oluşturan ancak kanunnamenin sessiz kaldığı noktaları da araştırmak.

Keywords

Osmanlı hukuku, arazi hukuku, tarihyazımı, 1858 Arazi Kanunnamesi