Bergsonculuğun Türkiye’ye Girişi ve Türk Felsefesine Etkisi

Year 2011, Issue: 17, 331 - 358, 01.05.2011

Yakup Yıldız

Abstract

Bu makale Bergsonculuğun Türk fikir hayatına girişini ve Türk felsefesine etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. 20. yüzyılın başından itibaren Türk fikir hayatına girmeye başlayan bu akım Osmanlı-Türk modernleşmesi çerçevesinde materyalizm ve pozitivizm istikametinde gelişme gösteren felsefeleşme sürecine erken bir reaksiyon olarak doğmuş, bu sistemin ana kavramları kimi zaman sosyal, siyasi ve kültürel problemlerin çözümü için araçsallaştırılmıştır. Bergsonculuk Dergâh çevresi ve Mustafa Şekip Tunç vasıtasıyla Türk fikir hayatında temsil edilen bir akım haline gelmiştir. Bergsonculuk bu süreçte yalnızca ithal edilmemiş, yeniden yorumlanarak yerel şartlara uyumlu bir düşünce sistemi haline getirilmeye çalışılmıştır.

Keywords

Bergsonculuk, Dergâh, Türk felsefe akımları, Mustafa Şekip Tunç

Introduction to Turkey of Bergsonism and Its Affects on Turkish Philosophy

Abstract

This paper aims to contribute to the understanding of the conditions in which the Bergsonist idea was introduced into Turkish thought with a particularly focus on the influence of Bergsonism on Turkish philosophy. Dating from the early 20th century, Bergsonism emerged as an early reaction to the foundation of philosophy, which was developed with the influence of materialism and positivism, and began to enter into Turkish intellectual life. Bergonism’s basic concepts were sometimes instrumen-talized for the sake of finding solutions to social and cultural problems. Bergsonism became represented in Turkish intellectual life by means of the Dergâh society and Mustafa Şekip Tunç. Consequently, Bergsonism was not only imported, but through means of re-interpretation, it was established as a system of thought in accordance with the local conditions.

Keywords

Bergsonism, Dergah, Turkish philosophy, Mustafa Şekip Tunç